In dit document vind je uitgebreide samenvattingen van ELK college. Alle stof die in de colleges behandeld worden + extra uitleg kun je vinden in dit document.
Colleges deel I
Inleiding (30/01/2024)
- Veel wordt in dit vak bekeken vanuit de cultuurfilosofische benadering
- Blog/colum opdracht: laat je eigen stem horen, wat jij vindt/je eigen mening vormen
onderbouwen met filosofen
* Toepassingsopdracht waarbij je creatief en kritisch moet zijn
Post-truth
- Post-truth is de huidige informatiesamenleving (dus post-truth = informatiesamenleving)
* Relatie tussen waarheid en democratie
* Politiek (democratie) en media = waarheidscrisis
Digitale revolutie heeft geleid tot de informatiesamenleving
- Samen-leven publiek debat
- Informatie: data + betekenis (het interpreteren van de acties van de mens geeft betekenis)
Publiek debat
- Als autonome burger in het openbaar met medeburgers spreken over de toestand van de
samenleving en hoe we dat kunnen verbeteren
- Je mening geven en delen uitwisseling standpunten van publiek belang
* Onderwijs, politieke organisatie van de samenleving (nu: democratie)
* Democratie: de macht ligt bij het volk
- Het publiek debat is globaal dankzij het internet
Populisme
- Populistische politiek wil stem geven aan het volk
* Leiders menen (als enige) een verpersoonlijking te zijn van de stem van het volk, maar
meestal is deze verpersoonlijking maar een klein deel van het volk
* Populisten zien wetenschappers als elite
- Tijdens de informatiesamenleving/post-truth tijdperk is er een opkomst van het populisme:
waarheid is gebaseerd op autoriteit, niet op epistemologie
* Epistemisch = daadwerkelijke kennis
Idee internet = democratie, want iedereen kan deelnemen
- 2009: gepersonaliseerd internet down the rabbit hole (blikvernauwing door personalisatie)
- Global village, maar verbondenheid brengt ook verantwoordelijkheid met zich mee
* Connectivity responsibility (vermogen om antwoord te geven op een bedachtzame
manier, dus niet alleen reageren)
- Informatiesamenleving: samenleving waarin de circulatie, distributie, het gebruik en de uitwisseling
van informatie een cruciale, economische en sociale factor/macht/kracht is
* Economie: afhankelijk van communicatieve dienstverlening & dus van
communicatietechnologie
* Sociale verhoudingen worden steeds meer bepaald door (nieuwe) communicatieve
technologieën
Medium = drager van informatie
Problemen post-truth samenleving
- Je privacy staat op het spel
* Privé-leven: je kunt kiezen met wie je wat van je leven deelt
* Informatie verkopen bedrijven aan elkaar vrij volledig profiel van jou je bent minder
privé dan je wilt/weet
- Privacy (privé-leven) en publiek leven (autoriteit)
* Grens vervaagd
* Brug/grens tussen publiek en privé: uitspreken van je mening (medium)
, * Autonomie: zelfbewegend/zelf keuzes maken neemt af!
Autonomie en democratie
- Privacy: autonomie (zeggenschap over onszelf)
- Autonomie is ook: uitdrukking geven aan onszelf als individu (een stem hebben en plaats verwerven
in onze samenleving), “Iemand worden” (iets van ons leven maken, “het goede leven” vormgeven en
leiden), als actieve burgers door participatie aan het publieke debat en inzet voor de publieke zaak
Staat op het spel (Jürgen Habermas, Bas Heijne, Michael Sandel: de “lost art of democratic
debate”, Martine Prange: “post-truth” samenleving, “Next Generation Democracy”
Belang van het publiek debat
- Neerzetten dat je autonoom bent
- Kern democratie = participerende democratie
* Door te participeren in het publieke debat, of als mantelzorger, of door je kandidaat te
stellen bij gemeenteverkiezingen bijvoorbeeld
* De burger zelf moet dus actief zijn wil een democratie werken
- Idee achter liberale/sociale democratie: als je wilt dat er een participerende democratie is moet je
iedereen aansporen om te participeren, maar ook iedereen zichzelf laten zijn op elke mogelijke
manier (inclusie en diversiteit bevorderen) toch moeten veen mensen zich aanpassen in de
maatschappij, hoe kan dat? In plaats van vrijheid is er veel repressie
Kansen en bedreigingen
- De informatiesamenleving is volop in ontwikkeling
- Verschillende van deze ontwikkelingen zullen ingrijpende maatschappelijke implicaties hebben
- Nieuwe technologieën kunnen zich in korte tijd een structurele plek verwerven in de samenleving,
waardoor ethische en beleidsmatige vraagstukken sneller dan verwacht op de maatschappelijke en
politieke agenda belanden
- De digitalisering van de informatiesamenleving is een onomkeerbaar fenomeen De digitalisering
heeft echter kwetsbaarheden, wat de informatiesamenleving ook een kwetsbare samenleving maakt
Inzicht: filosofie
- De digitalisering is een bedreiging voor onze privacy
- De digitale media zetten ook het publieke debat onder druk hét probleem van de zogeheten
post-truth samenleving
Het publieke debat – Habermans (1929)
- De structurele transformatie van de publieke sfeer (1962)
- Publieke sfeer/debat: een algemeen domein van burgers die naast elkaar staan en in gesprek zijn
over de vraag hoe de samenleving moet worden ingericht samen nadenken, spreken én luisteren
- Democratie: staatsvorm, door de burgers en overheid voortdurend vormgegeven sociaal en politiek
proces dat steeds in ontwikkeling is en waaraan iedereen actief bijdraagt
- Burgers consumeren ipv produceren het publieke debat, leveren commentaar op de politiek die zich
ergens in Den Haag bevindt, en nemen door televisie en sociale media geprepareerde cultuur in
ontvangst
- De publieke opinie en het publieke debat zijn niet meer dan een activiteit, maar wirwar van
maatschappelijke groepen met min of meer vaste (onbeargumenteerde) meningen en levensstijlen
- Het publieke debat is niet meer wat het was door de ideologisering en vercommercialisering van de
media en de ontwikkeling van (actieve) burgers naar (passieve) consumenten
- Journalistiek verandert langzaam in een productiecentrum dat kant en klaar entertainment aanbiedt
aan de mediaconsument
De niet-publieke opinie
1) Het gesprek tussen burgers over politieke zaken, zaken dus die ons allemaal aangaan, wordt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper KHnx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
