Een beknopt overzicht en samenvatting van alle uitgewerkte verplichte literatuur en artikelen, onderwijsgroep nabesprekingen en de colleges.
Handig voor de laatste tentamenvoorbereidingen voor een snel overzicht van alle stof.
Middels deze uitwerkingen en samenvatting heb ik een 9 behaald voor ...
Taak 6 – Body Dysmorphic Disorder...............................................................44
Volledig overzicht stoornissen van het blok...................................................54
,Taak 1: Lichamelijke klachten zonder oorzaak (algemene
taak)
Somatische Symptoom Stoornis: classificatie en klinisch beeld
American Psychiatric Association (2013).
DSM-5 criteria Somatisch Symptoom Stoornis (SSD):
A. Eén of meer somatische symptomen die beperkend zijn en/of resulteren in significante
beperkingen in het dagelijkse leven
B. Eén of meer excessieve gedachten, gevoelens en/of gedragingen gerelateerd aan de volgende
somatische symptomen of geassocieerde gezondheidszorgen:
a. Disproportionele en persisterende gedachten over de ernst van de symptomen
b. Persisterend hoog niveau angst over gezondheid of de symptomen
c. Excessieve tijd en energie besteed aan de symptomen of gezondheidszorg
C. Symptomatische staat is persisterend en duurt meer dan 6 maanden (hoewel 1 symptoom
misschien niet continu aanwezig is)
Ernst: mild = 1 van de psychogedragsmatige symptomen aanwezig is; matig = 2 of meer van deze
symptomen; ernstig = 2 of meer psychogedragsmatige symptomen plus meerdere somatische klachten (of
1 heel ernstig somatisch symptoom).
De categorie ‘somatische symptoomstoornissen’ bevat diverse stoornissen. Deze staan in de tabel.
Veranderingen DSM-IV naar DSM-V:
Henningsen (2018) Management of somatic symptom disorder
Somatische symptoom stoornissen (ook wel functionele stoornissen) worden gekenmerkt door
lichamelijke klachten (pijn, fatigue, cardiovasculaire klachten, neurologische klachten, andere
organische klachten). Veel patiënten hebben last van diverse symptomen tegelijkertijd.
Lijden = Niet alleen lichamelijke klachten, maar bevat ook psychologische (angst) en gedragsmatige
aspecten (controle/veiligheidsgedrg). Lijden bevat de ervaring van de ervaren discomfort/pijn.
DSM-4 naar DSM-5: huidige categorie ‘somatische symptoom stoornissen’ was in de DSM-IV
‘somatoforme stoornissen’. Een aantal andere veranderingen vonden plaats:
- DSM-4 bevatte een criterium ‘medische onverklaarbaarheid’, dit is ERUIT sinds de
DSM-5.
o Pro: SSD is geen diagnose volledig gebaseerd op exclusie meer. Vraag wat
medisch onverklaarbaar is is hiermee weg.
, o Con: Overinclusie en lumping; verhoogt angst voor misdiagnose van medische
stoornissen als ‘mentale’ stoornis. Positieve psychogedragsmatige
symptomen worden als arbitrair beschouwd.
Rief & Martin (2014). Somatic Symptom Disorder Diagnosis in Research and
Practice.
Grootste DSM-V veranderingen = het verwijderen van de ‘medische onverklaarbaarheid’ en dus
verwijdering van scheiding tussen medisch verklaard en onverklaard.
Kritieken DSM-IV:
- Te veel nadruk op ‘mind body dualisme’ door scheiding ‘medisch onverklaard’ en ‘medisch
verklaard’ door criterium van medische onverklaarbaarheid en naam ‘somatoform’
o DSM-5: Nieuwe naam ‘somatische symptoom stoornissen’ en verwijdering van
criterium ‘medisch onverklaarde symptomen’.
- Gebrek aan psychologisch criterium dat de stoornis tot een mentale stoornis brengt
o DSM-5: Toevoeging B-criterium van positieve psychologische klachten (angst,
gevoelens, gedachten) en gedragingen (controlegedrag, vermijdingsgedrag)
gerelateerd aan de gezondheidsklachten/zorgen
Ook heeft de DSM-5 diverse stoornissen die in de DSM-IV NIET onder de somatoforme stoornissen
vielen ondergebracht in SSD, zoals chronische pijn, hypochrondrie (NU ziekteangststoornis) en
medische ziektes met bijkomende psychologische kenemrken.
Nieuwe DSM-V criteria en validiteit:
- Criterium A SSD: Hieraan wordt voldaan vanaf 1 aanwezig somatisch symptoom. Goede
redenen hiervoor, omdat veel mensen al lijden onder 1 enkel symptoom en anderen pas bij
meerdere.
o scheiding medisch verklaard en onverklaard: hogere interrator etrouwbaarheid en
validiteit in artsbeoordelingen doordat veel symptomen switchen van verklaard naar
onverklaard.
- Criterium B: ondersteund door studies die stellen dat NIET de somatische symptomen an sich
de leiden tot zorgen, maar de manier waarop deze symptomen geïnterpreteerd worden en
ze ermee omgaan.
o Gezondheidsangst speelt een grote rol bij SSD en behoud van SSD
o Excessieve angst over de ernst van de symptomen (B2): Vraag is hoeveel B2 toevoegt
op B1 en wat richtlijnen hierover zijn; wanneer excessief?
o Overdreven tijd/energie besteed aan symptomen: onduidelijk of ‘overdreven veel
tijd’ een goed criterium is en precieze richtlijnen zijn nodig
o B-criterium bij medisch verklaarde aandoeningen: introductie ‘positieve
psychologische criteria’ wordt ondersteund; het verplaatst focus van enkel
symptoombeschrijving naar mogelijke mechanismen, MAAR onduidelijk bllijft de rol
hiervan in medisch verklaarde symptomen
Tekortkomingen DSM-V SSD:
- Aanpak van onderdiagnosticeren vraagt meer dan slechts een nieuwe term, hangt ook af van
de houding van zorgverleners en wetenschappers
- SSD-term kan moeilijk te begrijpen zijn
- Gebrek aan expliciete gedragskenmerken; bijv. vermijdingsgedrag wordt niet expliciet
benoemd
- Opsplitsen hypochondrie kan progressie in begrip en behandeling belemmeren
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MLDB. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,16. Je zit daarna nergens aan vast.
