Dit is een samenvatting van de leerstof van week 3 van het vak sociale psychologie. Alle leerdoelen zijn hierin uitgewerkt met stof van de hoorcolleges en werkcolleges. Ook zitten er plaatjes en schema’s bij voor meer duidelijkheid en overzicht
3.1 De student kan uitleggen en herkennen wat klassiek en operant conditioneren en cognitief en
sociaal leren is en dat relateren aan de vorming van attitudes
Klassiek conditioneren (Pavlov): vorm van stimuli respons leren waarbij een in eerste
instanntie neutrale stimuli het vermogen verwerft om dezelfde
aangeboren reflex op te roepen als een andere stimuli die deze
reflex oorsponkelijk oproept
Je combineert 2 stimuli aan elkaar waarna je vervolgens met 1
stimuli een blijvende respons wil creëren (ns wordt cs)
NS: nieuwe stimulus
UCS: ongeconditioneerde stimuli/neutrale stimuli
UCR: ongedconditioneerde respons
CS: geconditioneerde stimulus
CR: geconditioneerde reflex
—> gebeurt subliminaal: is een signaal of boodschap verborgen in een medium en bedoeld
om doorgegeven te worden zonder dat het bewust opgemerkt wordt
Extinctie: de afmame van een geconditioneerde associatie als gevolg van de afwezigheid van
een ongeconditioneerde stimulus/bekrachtiger
Spontaan herstel: het terugkeren van een uigedoofde gedconditioneerde respons na een
rustperiode
BV: is op vakantie geweest en ziet weer een spin en wordt weer bang
- Stimulusgeneratie; de reactie die je krijgt bij een geconditioneerde respons kan verder gaan
op andere stimuli die erop lijken, hij generareert zich verder op andere stimuli.
BV: hoe je reageert op een leeuw zo kan je ook reageren op een grote kat
- Stimulusdiscriminatie; het leren van een nieuwe respons op een specifieke stimulus, maar
niet op andere daarop gelijkende stimuli. Je weet dat je niet bij elk stimuli die reactie moet
geven
BV: je weet dat je bij een echt konijn wel zo kan reageren maar bij een knuffelkonijn dat niet
hoeft
Operant conditioneren: vorm van stimulus respons leren waarbij de kans op een respons
verandert door de gevolgen ervan, oftewel door de stimuli die op de respons volgen. Het
gevolg kan belonen zijn of straf, dus hij gaat door met het gedrag of verandert het gedrag.
Door middel van bekrachtigingsschema’s leer je nieuw gedrag aan
Bekrachtiging (beloning); gedrag wordt herhaald
Positief: je voegt iets plezierigs toe (snoepje)
, Negatief: je verwijdert iets onplezierigs (jas uit doen want is te warm)
Straffen: gedrag wordt vermindert
Positief: je voegt iets onplezierigs toe (slaan)
Negatief: je verwijdert iets plezierigs (telefoon weg)
Gradaties van bekrachtiging: de vele mogelijke realteis die er kunnen bestaan tussen responsen en
bekrachtigers
1. Continue bekrachtiging: berkachtigingschema waarbij alle correcte responsen berkachtigd
worden. Vooral in het begin van het leerproces want dit geeft directe feedback
BV: je begint je hond een poot te leren geven, dan krijgt hij voor elke goede zet een snoepje
Shaping: een gedrag in kleine stukjes opdelen en deze positief bekrachtigen zodat het
vooropgestelde doelgedrag steeds dichterbij nadert (je legt de lat steeds hoger voor de
bekrachtiging)
- als je 1 x niet beloond kan het gedrag verdwijnen (extinctie)
- de beloning kan als normaal worden gezien waardoor de bekrachtigende waarde verdwijnt
2. Intermitterende bekrachtiging: bekrachtigingschema waarbij enkele, maar niet alle goede
responsen worden bekrachtigd (partiele bekrachtiging) (hierdoor hou je gedrag in stand)
+ beter bestand zijn tegen extinctie dan responsen die continu beloond worden
Extinctie: proces waarbij een aangeleerde respons verdwijnt door de afwezigheid of afname
van bekrachtiging
BV: twee gokkers zitten achter een gokkast. Gokkast 1 betaald continu uit en gokkast 2 af en
toe. Op een begeven moment betalen ze bij ronde 10 niet meer uit, dan zal de persoon bij
gokkast 1 snel stoppen en de persoon bij gokkast 2 gaat nog wel even door. Want de persoon
acher gokkast 1 merkt de verandering meteen op en de persoon bij gokkast 2 is geneigd om
nog wat langer zonder beloning door te spelen
2 soorten intermitterende bekrachtigingschema’s
Ratioschema: programma waarin bekrachtiging wordt aangeoden na een bepaald aantal
goede responsen
Vaste ratioschema’s: bekrachtiging na een vast aantal responsen
BV: je moet tien tomaten plukken voordat je loon krijgt
Variabele ratioschema’s: het aantal
responsen voor een bekrachtiging is
telkens anders
BV: het muisje dat bleef drukken op
de knop omdat hij wist dat er soms
een kaasje uitkwam
Intervalschema: programma waarin bekrachtigen
worden aangeboden nadat een bepaalde tijd is
verstreken sinds de laatse bekrachtiging
Vaste intervalschema’s: bekrachtiging
na een vaste tijdsduur
BV: een toets die elke maand is
waarvoor je dan een paar dagen van te
voren gaat leren om nog een goed
punt te halen
Variabele intervalschema’s: de tijd tussen bekrachtigingen varieert
BV: je baas komt altijd op onverwachte tijden binnen om complimenten te
geven dus ga je de hele tijd je best doen
Trial and error: blijven proberen tot iets werkt
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudverbugt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
