CONTEXT C – LES 3 IT. EN FR. BAROK
DE FORMELE TRADITIE
3.1 DE ARCHITECTURALE TUIN: ITALIAANSE RENAISSANCE (16 E EEUW)
Begin landschapsarchitectuur westerse wereld zoals we ze vandaag kennen
West Europa: opkomst vd formele tuin op grote schaal in periode vd Renaissance (uitvinding
perspectief) + bouwt verder op ontwerpmodellen en technieken uit andere periodes (Alhambra)
- Veel technieken omgaan met water, met mathematische precisie te gaan ontwerpen,
perspectief (revolutie in de kunst + landschapsontwerp, omgevingen projecteren buiten
onszelf, plannen op grotere schaal)
Denis Cosgrove – ‘Social formation and symbolic landscape’
- Social geograaf – renaissance als kantelpunt
- Nieuwe manieren om landschap te ontwerpen op grote schaal (perspectief)
- Feodaal systeem kapitalistisch (groeiend deel vd bevolking toegang tot land)
- Afstand tot het land: landschap verhandelbaar, maar ook esthetisch concept
- Representatie en vormgeving bepaald door machtsrelaties (nieuwe orde op land, nieuwe relaties id
maatschappij)
- Piero della Francesco, de ideale stad (1485)
- Vormend voor landschap als esthetische genre + voor ontwerp
Renaissancetuin:
- Ordering van, en dominantie over landschap vanuit villa (geometrie doorgetrokken door perspectief)
- Incorporeren van mythologische verhalen en thema’s (vanuit Midden Oosten)
DE TUIN VAN HET PERSPECTIEF – VILLA LANTE, BAGNAIA (perspectief op grote schaal)
Opdrachtgever = Kardinaal Gianfrancesco Gambara
- Fresco: tuin als geometrisch geheel op landschap gelegd
- Parterres: serie van geometrische terrassen, trappen
rekening houdend met topografie (ook sterk manipuleren)
- Geometrische compositie van vegetatie en architectuur,
symmetrie
- Aswerking die de zichten op de omgeving stuurt
, - Projectie van geometrisch geheel op een ‘wild’ landschap,
geometrische overheerst naarmate men afdaalt (natuurlijke
naar architecturale situatie)
- Politieke en morele boodschap: idealen van de Rede
(wetenschappelijke orde) gekoppeld aan religie: christelijke
orde (temmen vd natuur) vs barbaarse heidendom
- Technisch vernuft en experiment: grondverzet, spel met
water: cascades, fonteinen - water als allegorie van de
natuur (later in 19e eeuw hernomen): waterinfrastructuur
wordt meer abstract en geometrisch naarmate men afdaalt
in de tuin
3.2 DE MAAT VD REDE: FRANSE BAROKTUINEN (17 E EEUW)
Invloeden – Italiaanse renaissancetuinen + geometrie + technologie uit andere geogr contexten (Nederlandse polders,
Nabije Oosten)
Historische context – Rene Decartes = ‘ik denk dus ik ben’ + werking vh oog, ontwikkeling v technieken om het land in kaart
te brengen en te ontginnen + periode vd verlichting (maakt ontwerpen op grote schaal mogelijk)
PERSPECTIEF EN SPEL – DE TUINEN VAN VAUX-LE-VICOMTE, 1613 - 1700
Ontwerper = André Le Nôtre (belangrijkste Fr ontwerper uit barok)
- Schaalvergroting tov de Renaissancetuin, kilometers aangelegd
- Geometrie, parterres, watergebruik
- Samenspel architectuur – landschapsarchitectuur alles neemt deel van een
geometrisch figuur
- Natuur wordt ondergeschikt aan mens, ingrepen door
mens, mens legt orde op
- Gebaseerd op kruisvorm: centrale as en kanaal
water op x as en centraal zichtpad (Versailles)
- Extensie vd as naar het omringende landschap
- Spel met topografie, perspectief en optische illusie
intellectuele constructie (vijvers: schaal neemt toe
naarmate je verdergaat in ruin (als je voor kasteel
staat: alles zelfde grootte (lijkt zo)) men begint meer
en meer te begrijpen hoe natuur/ perspectief in
mekaar zit en begint ermee te spelen (rede)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper EvaH260. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,76. Je zit daarna nergens aan vast.