Samenvatting boek jeugdrecht begrepen
Thema 1
Basisliteratuur uit het boek Jeugdrecht Begrepen:
● H2: De ouders van de jeugdige. Hele hoofdstuk.
● H3: Het gezag over de jeugdige. Hele hoofdstuk met uitzondering
van onderstaande secties - die komen namelijk in een volgend
Thema aan de orde.
○ Bijzondere curator (onderdeel van 3.2, p. 48/49). NB. op
pagina 49, op het midden van de bladzijde, gaat het over
gezag door minderjarigen (bijv. tienermoeders). Deze
specifieke (waarin het gaat over de
meerderjarigheidsverklaring) is wél tentamenstof. Ook de
alinea erna over 'curatele' behoort tot de tentamenstof (je
moet dus in essentie begrijpen wat dit inhoudt). Kortom de 2
alinea's onder het 'onbevoegd om het gezag uit te oefenen' is
wel weer tentamenstof.
○ Gezag door een ouder en een niet-ouder (onderdeel van 3.5,
p. 54/55)
○ 3.9 hoorrecht
● H6: De rechtspositie van de jeugdige (2), alléén onderdeel 6.2 t/m
toestemming. NB. Het stukje geheimhoudingsplicht onder 6.2 komt
in een volgend thema aan de orde.
Samenvatting van Hoofdstuk 2: De ouders van de jeugdige
Inleiding
● Personen- en familierecht: Onderdeel van het burgerlijk recht,
betreft juridische relaties tussen gezins- of familieleden waaruit
rechten en plichten ontstaan.
● Afstamming: Familierechtelijke relatie tussen een jeugdige en zijn
ouders.
● Juridisch ouderschap: Creëert een levenslange band tussen
ouders en kinderen, ongeacht scheiding, overlijden of gebrek aan
contact.
Juridische Moeder
● Algemene Regel: De vrouw uit wie het kind geboren is, is de
juridische moeder.
● Draagmoederschap: Niet erkend door het burgerlijk wetboek,
afspraken tussen draagmoeder en wensmoeder zijn juridisch
ongeldig.
● Routes voor wensmoeder om juridische moeder te worden:
, ○ Draagmoeder niet getrouwd: Wensmoeder kan het kind
erkennen, gezag aanvragen bij de rechtbank, en na een jaar
het kind adopteren.
○ Draagmoeder getrouwd: Erkenning door wensmoeder niet
mogelijk; gezag van draagmoeder en man moet beëindigd
worden, wensmoeder kan het kind als pleegkind opnemen en
na een jaar adopteren.
● Wetsvoorstel Rutte III: Voorziet directe juridische ouderschap
voor wensouders bij geboorte onder bepaalde voorwaarden.
Juridische Vader
● Opties voor juridisch vaderschap:
○ Man gehuwd met moeder of geregistreerd partnerschap:
Automatisch juridisch vader, tenzij het vaderschap wordt
ontkend.
○ Erkenning door de man: Mogelijk als de jeugdige nog geen
juridische vader heeft. Erkenning vereist verklaring bij de
burgerlijke stand en toestemming van de moeder of jeugdige
(afhankelijk van leeftijd).
○ Rechterlijke vaststelling van vaderschap: Kan worden
opgelegd aan de verwekker, of als de man overlijdt voor
erkenning.
○ Adoptie: Man die de jeugdige adopteert wordt de juridische
vader.
● Duo-ouderschap: Vrouwen kunnen sinds 1 april 2014 de tweede
juridische ouder worden onder bepaalde voorwaarden.
Adoptie
● Juridische Relatie: Adoptie creëert een juridische ouder-kind relatie
en verbreekt juridische banden met biologische ouders.
● Adoptieprocedure:
○ Verzoek indienen bij het ministerie van Justitie en Veiligheid.
○ Onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming.
○ Verplichte voorlichtingscursus en beginseltoestemming.
○ Bemiddelingsbureau zoekt adoptiekind in het buitenland.
○ Eventuele erkenning van buitenlandse adoptie-uitspraak of
adoptieverzoek bij de rechtbank.
● Voorwaarden:
○ Algemene voorwaarde: Adoptie moet in het kennelijk
belang van de jeugdige zijn.
○ Voorwaarden voor adoptiekind, biologische ouders en
adoptiefouders: Inclusief leeftijds- en relatie-eisen.
, ● Gevolgen van adoptie: Juridische band met adoptiefamilie, gezag,
onderhoudsplicht, naam en nationaliteit van adoptiefouders,
erfgenaam.
Gevolgen van Ouderschap
● Gezag: Juridische ouders hebben vaak gezag over hun kind; als ze
dit niet hebben, hebben ze doorgaans recht op omgang.
● Onderhoud: Juridische ouders zijn verplicht kosten van verzorging
en opvoeding te dragen tot de 21e verjaardag van de jeugdige.
● Familiebanden: Jeugdige krijgt achternaam van een ouder, wordt
wettelijke erfgenaam, en krijgt nationaliteit als een van de ouders
deze heeft.
Positie van de Eicel- of Spermadonor
● Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting: Jeugdige kan vanaf
12 jaar informatie over donor verkrijgen; vanaf 16 jaar kan
identiteit van de donor worden opgevraagd. Bekendmaking heeft
geen juridische consequenties voor afstammingsrelatie of
onderhoudsplicht.
Hoofdstuk 3: Het gezag over de jeugdige - Samenvatting
Inleiding
● Gezag betreft de zeggenschap over de opvoeding van een jeugdige.
● Juridische ouders hebben vaak het gezag, maar dit is niet altijd zo.
● Het gezag eindigt automatisch wanneer de jeugdige 18 jaar wordt.
Gezag over jeugdigen
● Alle minderjarigen staan onder gezag, dat betrekking heeft op:
○ Opvoeden en verzorgen
○ Beheer van vermogen
○ Juridische vertegenwoordiging (overeenkomsten sluiten,
toestemming voor hulpverlening, rechtszaken voeren)
Bijzondere curator
● Bij conflicten tussen ouder en minderjarige kan een rechter een
bijzondere curator benoemen.
● De curator behartigt de belangen van de minderjarige en kan
namens hem een rechtszaak voeren.
● Benoeming vereist een fundamenteel probleem en noodzaak in het
belang van de jeugdige.
Minderjarige
