Positieve Psychologie en Ontwikkeling
HC 1: Een introductie in de positieve psychologie
Leerdoel 1: Wat is positieve psychologie?
“Positive psychology is the scientific study of what enables individuals and communities to
thrive”
Relatie met andere disciplines
Leerdoel 2: Wat zijn belangrijke thema’s in de positieve psychologie?
Drie brede domeinen van menselijke ervaringen
1. Positieve subjectieve states
Vluchtig, niet stabiel --> Fluctureren heel erg
Bijvoorbeeld: emoties
2. Positieve individuele karaktertrekken (traits)
Stabieler, kan fluctueren, maar meer op de lange termijn
Stabiel binnen personen, maar verschilt tussen personen
Bijvoorbeeld: creativiteit, deugden, persoonlijkheid, etc
3. Positieve instituties
Hoorcollege 11: Positieve instituties
Maatschappelijk of groepsniveau (hoogste niveau)
De context waarin mensen zich bevinden
Hoe dit mensen positief kan vormen
Gezinnen, scholen, werkomgeving, etc.
The Good Life (volgens het boek)
Positieve connecties met anderen:
Vermogen om lief te hebben
Altruïsme
Vermogen om te vergeven
Aanwezigheid van spirituele connecties (diepere betekenis en doel)
,Positieve individuele karaktertrekken:
Integriteit (Sense of integrity)
Vermogen om te spelen (play) en creatief te zijn
Deugden (moed, nederigheid)
Life regulation qualities:
Gevoel van autonomie
Hoge mate van zelfcontrole
Aanwezigheid van wijsheid als gids voor gedrag
Flourishing/floreren
Complete mental health (Keyes& Lopez, 2000)
States – traits – institutions:
o Emotioneel welbevinden
o Psychologisch welbevinden
o Sociaal welbevinden
,➢ Complete mental health is: lage mental illness + hoge emotionele, psychologische en
sociale welzijn
Thompson legt met sub-optimaal schuld bij de mensen zelf, je bent zelf verantwoordelijk
voor verandering.
Belang van positieve emoties
Onafhankelijkheid van positieve en negatieve emoties
Voorbeeld: depressie
o Je ervaart negatieve emoties
o Je ervaar geen positieve emoties
Positieve emoties zijn mogelijk zelfs belangrijker in behandeling:
o Verbetering in PE lokt verbetering in NE uit, in plaats van omgekeerde
(Wichers et al,2008; Geschwind et al, 2011)
Leerdoel 3: De geschiedenis van de positieve psychologie en welbevinden
Je hoeft niet alles te kennen (op enkele begrippen na)
Wat is geluk? Een 2000+ jaar oude vraag (Socrates +- 470 BC)
Geschiedenis van positieve psychologie:
Grieken
Hedonisme
Zo veel mogelijk plezier beleven in het beleven (sensorisch; eten, drinken, seks)
Negatieve dingen zoveel mogelijk vermijden (angst, pijn)
Word je hier gelukkig van?
Aristoteles
Zegt dat geluk hier (hedonisme) niet om draait
Tegenhanger van hedonisme
Van hedonisme naar eudaimonia
“the person who is truly happy has what is worth desiring and worth having in life”
A condition of meaning and self-realization, of flourishing and completeness, of
enduring joy
Aangeboren in elke persoon: het herkennen en cultiveren van ons aangeboren
potentieel kan leiden tot geluk
Ontdekken en ervaren van betekenissen in het leven
Nastreven wat waardevol en betekenis geeft in het leven, en dus niet alleen plezier
, Deugden als golden mean:
Deugden (bvb moedig) met een juiste balans bezitten, en deudgen leren cultiveren en om te
helpen ervaren van eudaimonia (waarde)
Sensorische plezier is op de korte termijn (hedonisme - grieken)
Betekenis is op de lange termijn (eudaimonia - aristoteles)
Christendom
De weg naar geluk: de betekenis van het leven van Jezus (liefde en compassie)
Interne strijd (spirit and flesh)
Zeven dodelijke zondes
Vier kardinale deugden + drie theologische deugden;
o Hoogmoed/Nederigheid.
o Hebzucht/Gulheid.
o Afgunst/Naastenliefde.
o Woede/Zachtmoedigheid.
o Onkuisheid/Kuisheid.
o Gulzigheid/Matigheid.
o Traagheid/IJver.
Renaissance (1400-1600)
Waardering voor onafhankelijk denken
Creativiteit en de opkomst van de artiest
o Individualisme en persoonlijke visie
De opkomst van wetenschap (einde 17e eeuw)
o Idee: Rationele personen kunnen voor zichzelf beslissen wat waar is en van
ultieme waarde
o Tools om de waarheid te achterhalen: Logica, objectiviteit, en empirisme
Toenemend belang van de sociale wereld (18e & 19e eeuw)