Samenvatting
samenvatting samenleving
- Vak
- Instelling
ppt + boek; volledige samenvatting van alle hoofdstukken behalve hoofdstuk 9
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
Voorbeeld 4 van de 36 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
k1000alopeztobar
Voorbeeld van de inhoud
SamenlevingInhoud
Deel 1: De Samenleving als gemeenschap ............................................................................................ 1
1. Primaire relaties ...................................................................................................................................... 2
1.1 Primaire relaties in cijfers ............................................................................................................... 2
1.2 Een sociaalwetenschappelijke duiding ........................................................................................... 4
2. Leven in een ouder wordende samenleving ........................................................................................... 5
2.1 Vergrijzing: cijfers en oorzaken ....................................................................................................... 5
2.2 De uitdagingen van een vergrijsde samenleving ............................................................................ 6
2.3 Toekomstige betaalbaarheid van de pensioenen ........................................................................... 6
2.4 Ouderen en zorg ............................................................................................................................. 9
3. Over mannen en vrouwen ..................................................................................................................... 10
3.1 Vrouwen en mannen in de hedendaagse maatschappij ................................................................... 10
3.2 Verklaring voor sekseverschillen ....................................................................................................... 11
4. Over Belgen en vreemdelingen ............................................................................................................. 12
Deel 2: Het arbeidsbestel ..................................................................................................................... 13
5. Arbeidsorganisatie ................................................................................................................................. 14
5.1 De arbeidsorganisatie in begin van 20ste E .................................................................................. 14
5.2 Ontwikkelingen van arbeidsorganisatie (macro economische veranderingen) ........................... 15
5.3 De arbeidsorganisatie vandaag ..................................................................................................... 16
6. De arbeidsmarkt .................................................................................................................................... 17
7. De collectieve arbeidsverhoudingen ..................................................................................................... 22
7.1 Overlegstructuur van arbeidsmarkt .............................................................................................. 22
7.2 Overlegorganen ............................................................................................................................ 23
7.3 Uitdagingen ................................................................................................................................... 25
Deel 3: De verzorgingsstaat ................................................................................................................. 26
8. De verzorgingsstaat ............................................................................................................................... 26
8.1 Algemene situering ................................................................................................................................ 26
8.2 Belangrijke basisprincipes ...................................................................................................................... 26
8.3 Het Belgische sociale beschermingssysteem ................................................................................ 27
10. België in internationaal perspectief ................................................................................................. 33
10.1 Geschiedenis van Europese integratie .......................................................................................... 33
10.2 Instellingen van de EU (7) ............................................................................................................. 34
10.3 Sociaal beleid in EU ....................................................................................................................... 35
Deel 1: De Samenleving als gemeenschap
1
, Samenleving
1. Primaire relaties
“vroeger was het anders” : naoorlogse kern- of standaardgezin
- Veel en jong huwen
- Spoedig na huwelijk veel kinderen
- Geen zijpistes (zoals onwettige kinderen) en tussenstations (zoals ongehuwd samenwonen)
- Echtscheiding zeldzaam
- Seks specifieke rolverdeling
Nu:
- Aantal kinderen/ gezin dealt
- Dinks: Double income no kids
- LAT relatie: Living Apart Together en HOLA: Huwelijken op loopafstand
- idee hoe man en vrouw met elkaar omgaan is anders
- Opvoeding anders: minder reglementering, meer tolerantie
- Mozaiekgezinnen
- polyamorie
- …
1.1 Primaire relaties in cijfers
Huwelijksuitingen
- Brutohuwelijkscijfer: het aantal huwelijksuitingen per 1000 inwoners
- Huwelijksuitingen bevat ook hertrouw: van weduwen met iemand anders of gescheiden mens met
iemand
- Brutohuwelijkscijfer daalt van 7,1 (1960) -> 3,56 (2015)
- 2003 even gestegen want homohuwelijken
- Influencers op huwelijkscijfers :
͐ Bevolkingstructuur: hoeveel mensen er zijn (huwbare leeftijd? nog niet gehuwd? +
huwelijksmarkt (wie is er als potentiële partner? )
͐ Regelgevend kader: bepaald wie kan trouwen, onder welke voorwaarde (minstens 18 en niet
met meerdere mensen,..)
͐ Secularisering ~ toenemende individualisering
͐ Beschikbaarheid van alternatieven ~pluriformisering: er bestaan meerdere alternatieven, vb.
wettelijk samenwonen
͐ Waarden en normen: wat willen we van relatie
͐ Covid maatregelen en andere uitzonderlijke omstandigheden
Echtscheidingen
- 1960- 2010: stijgen aantal scheidingen
- 2010-2015: stabieler
- Influencers op scheidingscijfers:
͐ Bevolkingsstructuur (mensen moeten gehuwd zijn om te kunnen scheiden)
͐ Versoepeling van wetgeving op echtscheiding
͐ Gewijzigde condities in materiële sfeer-> echtscheiding is alternatief
2
, Samenleving
͐ Mentaliteitsverandering tov huwelijk: heeft karakter van onverbreekbaar verloren,
echtscheiding meer geaccepteerd ; nadruk individuele zelfbewustzijn en persoonlijke
uitbouw
͐ Afname invloed kerk
͐ Toegenomen sociale zichtbaarheid van echtscheiding: meer openlijk besproken en zichtbaar
in samenleving -> kan versterkend effect zijn
͐ Tweeverdieners en economische zelfstandigheid (vrouw) - vroeger was het een rem want
niet zelfstandig
͐ Verzorgingsstaat meer uitgebouwd -> vangnet als je uit elkaar gaat
͐ Daling huwelijksvruchtbaarheid (aantal kinderen per huwelijk daalt): kinderen als rem/
motivator om uit elkaar te gaan
- Gevolgen echtscheidingen:
Demografisch
͐ Kwantitatief: oa meer huihoudens, meer single(s)
͐ Kwalitatief: meer mensen met gezinsverledens, instabiele levensloop, veel opeenvolgende
gezinscontexten- en transities
Sociaal emotioneel: voor gescheidenen, kinderen,..
Financieel economisch:
͐ Divorce divide: reproductie en versterking sociale ongelijkheden
Vroeger meer scheiding bij hogere klasse want hadden meer onafhankelijkheid -> nu meer bij
lagere klasse (lager opgeleiden) , hogere klasse gaat huwelijk herwaarderen
͐ Meer Eenverdieners
͐ Maatschappelijke kosten aan vb hulverleners (psychologische kosten na scheiding)
͐ Woningmarkt, betaalbare woningen schaars,..
Praktische uitlopers met emotionele tentakels: voor leerkrachten tijdens ouderavond, sportclubs,..
Ongehuwd samenwonen
Vruchtbaarheid
- Bruto vruchtbaarheidscijfers gedaald (denataliteit, laag gebrootecijfer)
- Leeftijdsspecifieke vruchtbaarheidscijfers = # geboorten in bepaald jaar, per leeftijdsgroep
͐ Vrouwen tussen 15 en 45/50
͐ Geen longitudinale cijfers! is een momentopname
͐ Leeftijd waarop vrouwen eerste kind krijgen is verschoven
- Totaal vruchtbaarheidscijfer TVC= som van leeftijdsspecifieke vruchtbaarheidscijfers
͐ Nu : 1,6 (moet normaal 2,1 per vrouw zijn om als populatie natuurlijk jezelf in stand houden)
͐ Info over mate waarin het vervagingsniveau van een bevolking wordt bereikt
- Shift in de context van geboorten
͐ Van binnen naar buiten het huwelijk
͐ Uitgestelde kinderen: leeftijd waarop mensen kind krijgen
͐ Niet of half verwante kinderen:
* Ouders ‘herpartneren’ ouders:
* Multi partner fertility: meer relatie breuken: kind -> scheidingen -> nieuw kind met
iemand anders
3
, Samenleving
- Influencers van geboortecijfers:
͐ Cruciale factor: geboortecontrole door de pil-> bewustere keuzes worden gemaakt
͐ Genderverschuivingen binnen huishouden: economische onafhankelijkheid van vrouwen
͐ Bevolkingsstructuur, huwelijken, scheidingen,..
͐ Verschuiving waarden en normen, individualisering
Dalende geboorte cijfers <-> obsessie met kinderen
« Genderspecialisatiemodel -> genderneutraal taakverdeling
« Private moederrol -> publieke gezamenlijke ouderrol
͐ Doing family (tonen dat je familie bent): gezinsactiviteiten, gezinsvakanties,..
͐ Showing family: babyborrels, gezinsfoto’s ,…
͐ Ouderschap ‘hypes’(als ouder dicht bij kind): attachment parenting (borstvoeding,
draagdoeken,..)
͐ Gezin als consumptie eenheid: gezinsuitstappen en reizen, aanbod musea, nutella,..
« Hypothese: het oudersysteem wordt belangrijker dan partnersysteem
Huishoudens en gezinnen
- Huishoudens: hetzij éen person die alleen leeft, hetzij 2 of meer personen die, al dan niet familie-
verbanden verbonden, in 1 woning samenleven
- Toename aantal aleenwonenden en vermindering van het aantal huishoudens waar er naast de
eigenlijke familiekern nog andere personen aanwezig zijn = gezinsindividualisering & gezinsverdunning
Gezinsindividualisering: afzonderlijke gezinseenheden maken zich los uit patronen van samenwoning
met anderen
Gezinsverdunning: kleiner wordende gezinsomvang
1.2 Een sociaalwetenschappelijke duiding
Ontwikkelingen door:
• Individualisering -> andere motieven om keuzes te maken in private leefwereld
Persoonlijke zelfontplooiing, vrijheid, openheid, ..
• Pluriformisering (verandering) : binnen één samenleving verschillende normen-, waarden- en
handelingssystemen naast elkaar bestaan en geaccepteerd worden.
➔ minder vastomlijnde rolmodellen, algemene kadernormen,..
• Het belang van onderhandelingsprocessen: in relaties, relatiebreuken, in ouderschap
• Machtsverschillen tussen mannen en vrouwen verkleinen
• Relatie ouders- kinderen : van autoritair naar democratisch
• Verandering inzake seksualiteit:
͐ Uit taboe-sfeer
͐ Zelfstandige waarde: plezierbeleving
͐ Ontkoppeling van voortplanten en huwelijk
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper k1000alopeztobar. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen