Dit is een samenvatting van het Handboek 'Jeugdbeschermingsrecht, J. Put', de lessen en de powerpoints. Hiermee behaalde ik 18/20. Zeer uitgebreid en duidelijk.
Samenvatting Jeugdrecht
Leerdoelen
1. Juridisch & criminologisch inzicht in en kennis verwerven over het
Belgisch/Vlaamse jeugdrecht
- Fundamentele beginselen & evoluties
Jeugdrecht is anders dan het strafrecht
Examenvraag ‘wat maakt dat het jeugdrecht zo bijzonder is.” ( dan gaat het
over de fundamentele beginselen).
- Bevoegdheidsniveaus: Belgische Federale overheid <=> Vlaamse Gemeenschap
Jeugdrecht is verspreid over het Vlaamse niveau en het Federale niveau.
- Internationale normen en kinderrechten
- “Misdrijf omschreven feiten” (MOF)
- “Verontrustende situaties” (VOS)
- Gerechtelijk recht (procedures) bij MOF en VOS
heeft belangrijke verschillen met de procedures in strafrecht
2. Gebruik van rechtsbronnen van het Belgische/Vlaamse jeugdrecht (zie
Wetboek Jeugdrecht)
boek meenemen naar examen, zal testen of we dit boek kunnen gebruiken.
Law in Books vs Law in Action
Wat het recht zegt en hoe het wordt toegepast is niet altijd hetzelfde, er kunnen grote
verschillen zijn tussen beide.
- Law in Books = hoe is het jeugdrecht opgebouwd, de regels
- Law in Action = hoe de regels worden toegepast in de praktijk
Inhoud
Les 1: Intro in jeugdrecht & bevoegdheidsverdeling
Les 2: Kinderrechten
Les 3: MOF 1
Les 4: MOF 2
Les 5: VOS
Les 6: gerechtelijk deel
Feedback les: criminologisch juridische reflectie ter voorbereiding van het examen van de
lessen
1
, Deel I: begrip en beginselen
Begripsomschrijving en situering
(les 1)
Hoofdstuk 1: Begripsomschrijving en situering
Een definitie van jeugdbeschermingsrecht
Het jeugdbeschermingsrecht regelt de (overheids)interventies ten aanzien van kinderen en
jongeren die zich in bijzondere probleemsituaties bevinden of die delicten hebben gepleegd.
Deze interventies betreffen zowel vrijwillige als gerechtelijke maatregelen, veelal uitgevoerd
in specifieke voorzieningen.
Ontleding definitie
Het gaat dus om 2 doelgroepen in de definitie:
- Jongeren die zich in probleemsituaties bevinden (VOS)
Vroeger heette het de POS (problematische opvoedingssituaties)
Jeugdhulprecht
- Jongeren die delicten hebben gepleegd (MOF)
Jeugddelinquentierecht
Het jeugdbeschermingsrecht onderscheidt zich van het algemeen jeugdrecht door de
specifieke doelgroep of interventies. Het jeugdbeschermingsrecht komt in beeld wanneer de
ontwikkelings- of welzijnsnoden van minderjarigen gebaat zijn met bijkomende of specifieke
interventies.
VOS/MOF categoriale indelingen
VOS en Mof zijn categoriale indelingen van interventiegronden en doelgroepen, niet van de
jongeren zelf: het is perfect mogelijk dat een bepaalde jongere gelijktijdig tot deze 2
doelgroepen behoort. Dit komt in de praktijk ook vaak voor.
Vaak gebruikt in de praktijk is ‘kwalificatieswitch’ = wanneer bijvoorbeeld een
jongere in een ernstige Vos maar waarvoor het parket toch een MOF-
vordering opstart op basis van een delict.
- Reden: door deze kwalificatie van een Mof geeft toegang tot een
gemeenschapsinstelling waar er voor jongeren in een VOS geen plaats is.
Overheidsinterventies
Op welke manier mag de overheid ingrijpen ten optie van deze 2 doelgroepen. Deze
interventies kunnen zowel op vrijwillige basis gebeuren als via gerechtelijke maatregelen.
2 soorten interventies
1) Vrijwillige hulpverlening of de buitengerechtelijke hulpverlening of sociale
hulpverlening
- Gebeurt niet door tussenkomst van het gerecht maar wel door
jeugdhulpaanbieders, de intersectorale toegangspoort en de gemandateerde
voorzieningen.
- Op een vrijwillige basis
- Voorbeeld CLB
2
, 2) Gedwongen hulpverlening of gerechtelijke hulpverlening
- Gebeurt door het gerecht, met name de jeugdrechtbank samen met het Openbaar
Ministerie en de sociale dienst van de jeugdrechtbank.
Opgelet!
Het onderscheid tussen vrijwillige en gerechtelijke interventies mag niet worden verward met
het onderscheid dat meestal wordt gemaakt tussen de 2 doelgroepen in het
jeugdbeschermingsrecht. het is dus niet zo dat de vrijwillige jeugdhulp enkel betrekking heeft
op VOS situaties en de gerechtelijke interventies zich enkel richten tot delinquente jongeren.
De vrijwillige hulpverlening is zeker ook toegankelijk voor jongeren die misdrijf omschreven
feit hebben gepleegd. Daarnaast is het mogelijk dat de jeugdrechtbank op dwingende wijze
maatregelen oplegt wegens verontrustende situaties. Dit is mogelijk na doorverwijzing door
een gemandateerde voorziening of in geval van dringende noodzaak.
Vrijwillige hulpverlening is NIET enkel voor de VOS situaties en de
gedwongen hulpverlening is NIET enkel voor de MOF-situaties.
2 bevoegdheidsniveaus
1) Vlaamse gemeenschap
2) Federale gemeenschap
Vlaamse gemeenschap
Basis van de Vlaamse interventies is het Decreet integrale jeugdhulp (2013).
Federale overheid
Belangrijke wetten hier zijn:
Jeugdwet 2006
GAS-wet (Gemeentelijke administratieve sancties) (2013)
Johan Put spreekt hier vooral over het jeugddelinquentie recht : jongeren die delicten plegen
of voor overlast zorgen.
Opgelet! Dit wil niet zeggen dat de Federale overheid enkel is voor de MOF-situaties, de
federale overheid vaardigt ook regels uit voor de VOS-situaties en dat de Vlaamse
gemeenschap ook een bevoegdheid heeft ten opzichte van de MOF-situaties.
3
, Hoofdstuk 2: Algemene Beginselen van het jeugdrecht
Algemene beginselen:
1) Recht Sui Generis
2) Specifieke Kinderrechten
3) Gezinsgerichtheid
4) Subsidiariteit
5) Differentiatie van de interventies
6) Essentieel hulpverlenend karakter
Sui generis
Jeugdrecht is een bijzonder recht, one in a kind = in het latijn ‘Sui generis’ (eigensoortig
recht)
Waarom Sui generis of eigensoortig recht? Omdat er geen andere rechtstak
is die is opgebouwd is zoals het jeugdrecht.
2 rechtstakken van essentieel belang
De materie van de jeugdbescherming houdt verband met verschillende rechtstakken.
2 daarvan zijn van essentieel belang!
Namelijk:
- Strafrecht
- Sociaal recht
Het is vanuit deze 2 rechtstakken dat de basisopties van het jeugdbeschermingsrecht zijn
ontstaan:
- Beschermen van de jongere in problematische situaties.
- Beschermen van de maatschappij tegen delinquent gedrag van jongeren.
Andere rechtstakken
Burgerlijk recht
Van de omringende rechtstakken is verder het burgerlijk recht van belang aangezien daarin
het algemeen juridisch statuut van kinderen/jongeren en hun ouders wordt bepaald.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper inadm. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €11,99. Je zit daarna nergens aan vast.
