Uitgebreide samenvatting van het vierde hoofdstuk 'Sport en verkeer' van het Newton basisboek VWO 4 van ThiemeMeulenhoff bv voor het vak Natuurkunde. Deze samenvatting bevat ook een eenvoudig schema waarin zowel hoofdstuk 2 als hoofdstuk 4 duidelijk samengevat zijn.
Hoofdstuk 4: sport en verkeer
Soorten krachten
Het gewicht van een voorwerp is de kracht die het uitoefent op een ondergrond of op een
touw waaraan het voorwerp hangt. De normaalkracht Fn op een voorwerp staat altijd
loodrecht op de ondergrond. Deze is meestal gelijk aan de zwaartekracht. Er zijn nog veel
meer soorten krachten:
De zwaartekracht Fz is evenredig met de massa en grijpt aan in het zwaartepunt. In
NL werkt op elke kilogram een zwaartekracht van 9,8N. De formule is F z =m∗g.
De veerkracht Fv van een veer is evenredig met de uitrekking u. Ook is hij afhankelijke
van de stugheid van de veer, de veerconstante C. Hierbij hoort F v =C∗u .
Bij vrijwel alle bewegingen heb je te maken met wrijvingskrachten die tegen de
bewegingsrichting in werken. Dit zijn er drie:
De schuifwrijvingskracht Fw,s hangt af van gewicht en de ruwheid van de beide
contactoppervlakken (de wrijvingscoëfficiënt f). De formule is F w ,s =f ∗F n.
De rolweerstandkracht Fw,r hangt af van de bandenspanning en de rolweerstand (de
rolweerstandcoëfficiënt cr), en van het gewicht. Hiervoor geldt F w ,r =c r∗F n .
De luchtweerstandkracht Fw,l hangt af van de snelheid, de frontale oppervlakte, de
stroomlijn en de dichtheid van de lucht. De formule die hierbij hoort is
1 2
F w ,l= ∗c w ∗A∗ρ∗v , maar omdat de luchtdichtheid, de stroomlijn en het frontale
2
2
oppervlak meestal niet veranderen mag je ook F w ,l=k∗v gebruiken, waarin k de
luchtweerstandscoëfficiënt is, afhankelijk van de luchtdichtheid, stroomlijn en
oppervlak.
Bij een wisselwerking tussen 2 voorwerpen heb je te maken met een krachtenpaar. De beide
krachten werken op verschillende voorwerpen, zijn even groot en werken in tegengestelde
richting. Dit kun je in formule noteren als F AB=−F BA (de derde wet van Newton).
Krachten samenstellen
Twee krachten die niet in dezelfde richting werken kun je optellen met de
parallellogramcontructie. De diagonaal is dan de somkracht. Als de 2 krachten een rechte
hoek maken kun je ook de stelling van Pythagoras gebruiken. Als ze niet in hetzelfde punt
aangrijpen mag je ze altijd verschuiven over hun werklijn.
Als er drie krachten zijn die samen voor een evenwicht zorgen, is de som van elk tweetal
altijd even groot en tegengesteld aan de derde kracht. Met dit gegeven kun je de
omgekeerde parallellogramconstructie gebruiken om de grootte van twee krachten te
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper samengevatvoorjou. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.