Cyclus 3.2 samenvatting onderdeel I: de endodontische behandeling
Hoofdstuk 11. Inleiding tot de wortelkanaalbehandeling
2. De twee doelen die worden nagestreefd met de endodontische behandeling van een
geïnfecteerd wortelkanaal beschrijven en kan tevens de mogelijkheden beschrijven die de
tandarts heeft om deze doelen te verwezenlijken
• Een element blijft in 93-97% van de gevallen behouden na endodontische behandeling.
(Behouden is niet gelijk aan genezen)
• Definitie ‘genezen’: als röntgenografisch herstel van de periapicale structuren en
afwezigheid van klinische symptomen.
o 83% van de vitale elementen geneest na een endodontische behandeling
o 79% van de avitale elementen geneest na een endodontische behandeling
o De 15% lagere kans bij avitale elementen geeft het belang aan van het voorkomen van de infectie/het voorkomen van
verergering van de infectie
• Een wortelbehandeling levert een goede bijdrage aan gebitsbehoud maar zorgt niet altijd voor herstel van peria picale structuren.
o De parodontitis apicalis zal dus niet altijd genezen.
• Chronische parodontitis apicalis: evenwicht tussen virulentie van de micro-organismen in het wortelkanaal en de verdediging hiertegen
→ een verstoring van dit evenwicht leidt tot een secondair acute parodontitis apicalis of de kans op ontwikkeleing van een apicale
cyste.
o Wordt meestal bij toeval ontdekt.
• Behandeling een chronische parodontitis apicalis is altijd gewenst, vanwege de mogelijke gevolgen van niet behandelen (secondair acute
parodontitis apicalis; apicale cyste)
1. De twee behandelmogelijkheden die de tandarts heeft bij de constatering parodontitis
apicalis beschrijven
• Behandelen van de infectie:
o 1. Extractie met vervanging element door implantaat of prothetische voorziening.
o 2. Wortelkanaalbehandeling: openen pulpakamer tot hoofdwortelkanaal en vervolgens mechanisch reinigen en spoelen. Dan
desinfecteren en sluiten om herinfectie te voorkomen. Lastig want:
▪ Micro-organismen zitten diep in dentine-tubuli → effect van desinfectie is beperkt.
▪ Micro-organismen bevinden zich in biofilms (zijn virulent, hebben efficiente voedselvoorziening en beschermen zich
door productie van een extracellulair polysaccharidekapsel).
▪ Biofilm heeft veel gemeen met meercellig organisme
• Bacteriën in biofilm verkeren vaak in een winterslaap: gering metabolisme en geringe productie van
toxische producten.
• Bacteriën in een biofilm kunnen zich 1000x keer beter dan planktonische bacteriën verweren tegen
antilichamen, deesinfectantia en antibiotica.
• Aanwezigheid biofilms intraradiculair en peri-apicaal.
3. Het tweeledig doel van de wortelkanaalvulling beschrijven
▪ Vaak niet mogelijk om steriliteit van geïnfecteerd wortelkanalenstelsel te bereiken → virulentieniveau wel 78%
omlaag brengen met sterilisatie zodat röntgenologische en klinische symptomen van parodontitis apicalis
verdwijnen.
• Door afsluiting van de kanalen na wortelkanaalbehandeling kan 100% sterilisatie bereikt worden door
vermindering van het aantal micro-organismen, opvullen van ruimte voor groei en het blokkeren van het
transport van voedingsstoffen (entombment).
• Functie wortelkanaalvulling → vult ruimte en voorkomt apicale lekkage.
• Pulpaholte vrij van micro-organismen en voldoende coronaal afgesloten → genezing zal optreden als
kanalen leeg blijven.
• Het positieve effect van het toevoegen van een sterk desinfectans/calciumhydroxide aan de
wortelkanaalvulling is niet bewezen en de nadelen zijn aanzienlijk.
• Bij twijfel over het op lange termijn overleven van de pulpa, geeft een preventieve
wortelkanaalbehandeling zekerheid en de grootste kans op het voorkomen van periapicale pathologie.
4. De mogelijkheden en het belang om voor de wortelkanaalbehandeling de moeilijkheidsgraad
ervan vast te stellen, beschrijven
• Van tevoren belangrijk om moeilijkheid van de wortelkanaalbehandeling vast te stellen:
o DETI (Dutch Endodontic Treatment Index):
▪ Wanneer geen vragen met ‘ja’ beantwoord worden dan zal het een ongecomplcieerede wortelkanaalbehandeleing
zijn (DETI-score A)
▪ Wanneer een of meer van de 15 vragen met ‘ja’ beantwoord worden dan is eer een goede kans dat er complicaties
zullne ontstaat (DETI-score B)
o De kans op complicaties (moeilijkheidsgraad) kan dan worden beoordeeld met CEB
▪ CEB (Classificatie Endodontische behandeling)
▪ Verdeling in 3 klassen:
• I: behandeling van een lage moeilijkheid
• II: behandeling van een hoge moeilijkheid
• III : behandeling van een hoge moeilijkheid
▪ Naast CEB ook gebruik maken van ASA: moeilijkheidsgraad van de behandeling hangt ook van de meer algemene
factoren van de gezondheid af. ASA in de vorm van mASA gebruiken: aanpassing aan het Europees Medisch Risico
Registrerende Historiesysteem (EMRRH).
1
,5. Het stappenplan bij de wortelkanaalbehandeling beschrijven
• Het doel van de wortelkanaalbehandeling is het behouden van een gebitselement door het voorkomen of elimineren van infectie e n het
voorkomen van een herinfectie. Om dit doel te realiseren moeten de volgende stappen worden genomen:
• Stappenplan bij de kanaalbehandeling:
o 1. Anamnese, klinisch onderzoek, röntgenonderzoek, diagnose
o 2. De beslissing dat het om een endodontisch probleem gaat, dat met een wortelkanaalbehandeling kan worden opgelos t
o 3. Nagaan (mASA-classificatie, DETI-score, CEB-lijst) of voldoende kennis, ervaring, en instrumentarium aanwezig is → anders
patiënt wellicht beter verwijzeen
o 4. Overleg met patiënt of deze kan instemmen met de voorgenomen behandeling
o 5. Endodontische opening (11.1)
o 6. Aseptisch werken, rubberdam (11.2)
o 7. Opsporen kanaalingangen, lengte bepalen (11.3)
o 8. Kanalen met vijlen en/of ruimers openen, reinigen en vormgeven (11.4)
o 9. Kanalen uitspoelen en desinfecteren (11.5)
o 10. Bij tijdgebrek antimicrobiële kanaalvulling en tijdelijke afsluiting tot volgende afspraak
o 11. Tijdelijke afsluiting en kanaalvulling bij volgende afspraak verwijderen
o 12. Kanalen spoelen en desinfecteren
o 13. Kanalen drogen (11.6)
o 14. Kanaalvulling aanbrengen (11.7)
o 15. Afspraak voor na 2 jaar voor evaluatie van het behandelresultaat
2
, Hoofdstuk 12: Anatomie en openen
• Een van de belangrijkste oorzaken van het mislukken van de wortelkanaalbehandeling is: onvoldoende reiniging van het
wortelkanalenstelsel
o Te rigoureuze reiniging leidt tot beschadiging van de apex, tot perforatie van de wortel en tot ernstige verzwakking van het
element.
• Apex: uiterste punt van een wortel, maar wordt ook gebruikt voor de meest apicale mm van de wortel.
• Opdracht wortelkanaalbehandeling: een zo grondig mogelijke reiniging van de resten pulpaweefsel met behoud van de integriteit van de
apicale constrictie en met een zo gering mogelijke opoffering van worteldentine.
• Röntgenfoto: weergeeft morfologie van de pulpaholte
o Informatie is wel moeilijk te interpreteren → 2D beeld en overprojectie
o Beter foto’s uit meerdere richtingen schieten
▪ Preparatielengte bepalen
• 12.1 Algemene anatomische begrippen
o Pulpaholte: ruimte die pulpaweefsel in het inwendige van elk
gebitselement inneemt.
▪ Uitwendige morfologie van pulpa is gelijk aan die van de
holte.
▪ Pulpaholte verdeeld in pulpakamer en
wortelkanaal/kanalen.
• Pulpakamer is gedeelte coronaal van splitsing
van wortelkanalen bij twee of meer wortelkanalen.
• Pulpakamer bij een element met één wortelkamer gaan
de kamer en het kanaal zonder duidelijke grens in elkaar
over.
o Het dak van de pulpakamer:
▪ Ligt in kroongedeelte van het element, op niveau van gcg of
coronaal hiervan. Volgt het verloop van het occlusale vlak bij
(pre)molaren en van het linguale vlak bij frontelementen.
• Figuur 12.3.
▪ Bij molaren eindigen de pulpahoorns van de mesiale knobbels
dichter onder het oppervlak dan de hoorns van de distale
knobbels.
• Kleine knobbels hebben vaak geen pulpahoorn.
▪ Bij premolaren liggen de hoorns van de vestibulaire knobbel het
dichtst aan het oppervlak.
▪ Bij kroon- en caviteitspreparaties is er gevaar dat de de
pulpahoorns blootgelegd worden.
o De bodem van de pulpakamer:
▪ Hier bevinden zich de ingangen van de wortelkanalen.
• Bij één wortelkanaal is er geen bodem.
▪ Bodem bevindt zich apicaal van het niveau van de glazuur-
cementgrens.
• Figuur 12.5
▪ Vooral bij premolaren grote variatie in plaats van de bodem.
• Hierdoor kan de splitsing van de wortelkanalen op
het gcg niveau plaatsvinden maar ook vlakbij de apex
+ alle niveaus hiertussen.
▪ In de bodem van de pulpakamer kunnen zich accessorische
kanalen bevinden.
• Via weefsel in deze kanalen staat pulpa in
verbinding met parodontale ligament.
• Gemiddeld twee accessorische kanalen per
furcatie.
• Rekening houden met open verbinding die kan
ontstaan tussen bodem van pulpakamer en
interradiculaire ruimte of bij voortgeschreden
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suusjevan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.