Cyclus 3.1 Dento-alveolair trauma – diagnostiek en behandeling
• Epidemiologie
o Prevalentie
▪ 5-jarige leeftijd: jongens 31-40%, meisjes 16-30%
▪ 12-jarige leeftijd: jongens 12-33%, meisjes 4-19%
o Incidentie en prevalentie
▪ Wanneer kinderen gaan lopen – afvlakking van grafiek – toename bij fietsen en skaten
o Vooral boven voortanden (73%)
o Dentale letsels: stukje glazuur, glazuur-dentine is 70% van letsels. Concussie (tik tegen tand, gevoelig, verder niks zichtbaar) en
subluxatie (tik, staat niet los, wel bloed langs gingiva rand zichtbaar, alleen zacht dieet voorschrijven)
▪ 90% van dentale letsels hoef je als tandarts niks aan te doen of alleen een hoekje aanplakken.
▪ 1x per week ongeveer tanden los/van plek
• Etiologie
o Vallen, botsen
o Verkeersongevallen
o Sportongevallen
o (Kinder)mishandeling
o Mentale retardatie
o Epilepsie
• Diagnostiek: algemeen medisch deel en trauma gerelateerd deel
o Anamnese
▪ Algemeen medisch deel
• Medicatie
• Amnesie/bewusteloosheid/misselijkheid
• Aanwijzingen voor aangezichtsfracturen
• Eerder dentaal trauma
• Allergieën
• Algemene gezondheid
• Voorgeschiedenis (dentaal, medisch)
• Onder behandeling bij specialist/huisarts (vb. vraag naar bloedverdunners)
▪ Trauma gerelateerd deel
• Bewusteloos
• Geheugenverlies
• Nekletsel (hoogenergetisch letsel)
o Specifieke vragen
▪ Tijdstip ongeval: maximaal 1 uur na ongeval is het nog te redden
▪ Plaats ongeval
▪ Toedracht ongeval
▪ Uitgevoerde behandelingen
▪ Pijn uitgaande van tanden of kaken
▪ Occlusiestoornissen
o Klinisch onderzoek
▪ Kijk naar buitenkant eerst (bewusteloosheid/stikken etc)
▪ Extra-oraal
• Extra-orale verwondingen
• Palpatie maxillofaciale skelet
• Mondopeningsbewegingen/beperkingen
▪ Vallen op kin → vaak collum mandibulae fractuur
▪ Intra-oraal
• Verwondingen mucosa of gingiva
• Kroonfracturen/pulpaexponaties
• Standsveranderingen gebitselementen
• Occlusie en/of articulatiestoornissen
• Mobiliteit gebitselementen
• Palpatie processus alveolaris: voelen of element naar palatinaal is geluxeerd. Je voelt wortelpunt of fractuur
zitten.
• Percussie en vitaliteitscontrole: 1e test: wel gevoel, 2e test geen gevoel → bv. zenuw gekneusd en tijdelijk
niet doen.
o Waar zijn eventuele verloren tanden gebleven?
▪ Nog terugplaatsen?: tandkas is het beste bewaarmedium. Kan wanneer het een vrij zuivere alveole is, anders er niet aan
beginnen.
▪ Hoe bewaren?
• Bewaarmedia uitslagen tanden
o Niet in water! → Osmotische waarde is hoger, cellen knappen anders.
o In modder gezeten → heel kort met water spoelen mag.
o Direct terugplaatsen in alveole
, o In de mond van patiënt of ouder
o In fysiologisch zout
o In melk
o In verzameld speeksel
o In lenzenvloeistof
o Repositie binnen 1 uur
o Absoluut niet droog bewaren
▪ Doorgeslikt? in luchtwegen?
o Radiologisch onderzoek
▪ Occlusale opname
▪ Tandfilm
▪ Weke delen opname
• VB. Stukken glazuur in lip
• Nauwkeurige beschrijving diagnose
o Voor nu en voor later (i.v.m. verzekering) erg belangrijk.
• Classificatie en behandeling: niet vaak een type letsel, het letsel dat het langste spalkduur nodig heeft,
bepaald hoe lang je het moet behandelen.
o Dentaal letsel
o Periodontaal letsel
o Letsel van het steungevende bot
o Letsel van de gingiva of mucosa
o Wekedelen letsel: tand ligt eruit, zuivere avulsie kun je terugplaatsen en het geneest weer.
▪ Luxatie: tussen avulsie en botbreuk in qua duur.
▪ Botbreuk: 6 weken
• Dentaal letsel
o Glazuurinfractie
o Glazuurfractuur
o Glazuurdentinefractuur
o Gecompliceerde glazuurdentinefractuur
o Kroonwortelfractuur
o Gecompliceerde kroonwortelfractuur
o Wortelfractuur
• Periodontaal letsel
o Concussie of contusie (zelfde)
o Subluxatie
o Extrusieluxatie of partiële avulsie
o Laterale luxatie
o Intrusieluxatie
o Avulsie of ex-articulatie
• Letsel van steungevende bot
o Verbrijzing van de alveole
o Fracuur van labiale alveolewand
o Fractuur van processus alveolaris
o Fractuur van mandibula of maxilla
• Letsel van gingiva of mucosa
o Laceratie: scheur
o Contusie
o Abrasie: schaafwond/schuurwond
o Te hechten met vitril rapide
• Spalken van elementen: twee gezonde gebitselementen spalken. Bij twee centrale incisieven → spalken van cuspidaat tot cuspidaat.
o Doen omdat niet alle elementen stabiel zijn. Plakken met composiet is lastig.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suusjevan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.