Voorwaarden rationele farmacotherapie:
o Kennis van de farmacologie
o Kennis van het keuzeproces
Voorspelbaarheid en reproduceerbaarheid van effect van geneesmiddel = essentieel voor veilige toepassing
rekening houdend met beïnvloedende factoren!
Werking geneesmiddelen
o Als een toegediende substantie in het lichaam een gewenst effect (gewenst
farmacologisch effect) weet te geven, kan het dienst doen als geneesmiddel
(farmacodyanamiek). Het zal daarvoor in een bepaalde concentratie in (of op) het
lichaam aanwezig zijn (farmacokinetiek).
o De bloedbaan dient als transportmiddel naar plaats van werking (indien rechtsreekse
toediening niet mogelijk is).
o Farmacodynamiek
Wat het geneesmiddel met het lichaam doet
Bestaande systemen worden beïnvloed
Versterkt/verlaagt activiteit ervan
Principes:
Interacties met bestaande, endogene bestanddelen
Verhoging/verlaging van activiteit van bestaande systemen dmv
beïnvloeding van cellulaire receptoren
o Farmacokinetiek
Wat het lichaam met het geneesmiddel doet
o FK + FD + dosis bepalen duur en intensiteit van het fysiologisch effect!
o Geneesmiddelen veranderen niets, maar vergroten iets:
o Ze beïnvloeden snelheid waarmee bestaande biologische processen hun functie uitoefenen.
Geneesmiddelen in lichaam (zie dia met veel pijlen!): ADME:
1. Absorptie
2. Distributie
3. Metabolisme
4. Excretie
zie ook de interacties hiernaast!
Toediening:
1. Oraal
a. Voorkeur indien mogelijk
b. Niet alle medicatie absorbeerbaar in GI-tract
c. Niet alle medicatie bestand tegen maagzuur + spijsverteringsenzymen
d. Soms juist lokale werking in darm gewenst!
i. Heeft vaak wel gevolgen voor algehele resorptie
ii. In GI-tract chemische reactie tussen voedingsmiddelen en geneesmiddelen mogelijk leidend toto geringe
resortpie
2. Huid (transdermaal/ transcutaan)
a. Sterk werkzame stoffen op huid/slijmvliezen mogelijk gevolg: onbedoelde/bedoelde relevante
bloedspiegels!
b. Nitraatpleister: AP
c. Bijnierschorsonderdrukking mbv corticosteroïden op grote lichaamsoppervlakken
3. Lokale toepassing in de hersenen
a. Ommaya reservoir: toediening chemotherapie in CSF
4. Hipec procedure
a. Lokaal hoge concentratie chemotherapie intraperitoneaal
5. Intra-articulaire injectie
6. Rectale toediening
a. Zetpil, klysma
b. 2 mogelijke doelen:
i. Lokale werking (bv aambeien)
ii. Systemisch effect: opname dmv resorptie bloed: bv zetpil of diazepamrectiole bij epileptische aanval
7. Intranasale of oromucosale toediening
a. Midazolam nasaal/buccaal bij epileptische ananval
b. Desmopressine neusdruppels of neuspray
8. Inhalatie
a. Salbutamol
b. Dosering per inhalatie bedraagt 1/10 van de benodigde orale dosis!
Op toets kunnen verwachten:
o Stel dmv zetpil diclophenac toedienen effect op maagpijn? ja want opname via
darmen naar bloed!
o Chronische aandoening liefst langere halfwaardetijd (want dan kan het bv 2x
daags ipv 5x daags)
Curve concentratie – tijd (absorptie en postabsorptie)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suusjevan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.