Samenvatting

Geschiedenis samenvatting verlichte denkers, nederlandse politieke ontwikkeling, politieke stromingen, Grondwet

0 keer verkocht

Vak
Geschiedenis

Niveau
VWO / Gymnasium

Dit document is een samenvatting over de Nederlandse politieke ontwikkeling. Het gaat kort over de belangrijkste verlichte denkers. Voltaire, Rousseau, John Locke, Montesquieu, Adam Smith, Emmanuel Kant. Verder over de belangrijkste jaartallen en uitleg tot het ontstaan van het koninkrijk der Neder...

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 9 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 1 augustus 2024
Aantal pagina's 9
Geschreven in 2022/2023
Type Samenvatting

Instelling Middelbare school
Niveau VWO / Gymnasium
Vak Geschiedenis
School jaar 5

€2,99

In winkelwagen

Op verlanglijstje

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

7.1 - De verlichting

Kenmerkend aspect:
Rationeel optimisme en 'verlicht denken' dat werd toegepast op alle terreinen van de
samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen.

Verlichte denkers:

Voltaire:
- Religie: Voor tolerantie en godsdienstvrijheid, maar twijfelde aan het
belang van geestelijkheid. Hij was een deist → god heeft wereld
geschapen daarna overgelaten aan natuurwetten.
- Politiek: Vond dat een (verlichte) absolute vorst het domme volk moest regeren.

Rousseau:
- Politiek: Volkssoevereiniteit → macht ligt bij volk.
Sociaal contract → Afspraken die gelden voor hele bevolking.
- Sociale verhoudingen: Mensen zijn van nature gelijk, tegen de standensamenleving
van het ancien régime.

John Locke:
- Politiek: Sociaal contract → Afspraken die gelden voor hele bevolking.
Sterker dan rousseau: ging ook in op de natuurlijke rechten die mensen
hebben: vrijheid, leven, eigen bezittingen, en deze moesten door de
overheid beschermd worden

Montesquieu:
- Politiek: Trias politica, scheiden van de machten tegen machtsmisbruik. Wetgevende
macht, uitvoerende macht, rechterlijke macht.

Adam Smith:
- Economie: Zoveel mogelijk vrijheid in de economie: vrijhandel en weinig bemoeienis
van de overheid, dit zou beter zijn voor de welvaart van de hele bevolking, want als
iedereen eigen belang nastreeft brengt dat voor iedereen welvaart. (onzichtbare
hand aanbod en vraag)

Emmanuel Kant:
mens heeft bij geboorte geen enkele kennis, doet tijdens zijn leven ervaringen op, met zijn
verstand geeft hij aan deze ervaringen betekenis. Combineren van rationalisme en
empirisme (Volgens het empirisme is de zintuigelijke waarneming de bron van onze
kennis.Volgens het rationalisme is ons denk- of redeneervermogen (ratio) de bron
van kennis

, 1.3 Het koninkrijk der Nederlanden

Tot 1795: Republiek der Nederlanden → onder leiding stadhouders (Willem V
laatste)
1795: Bataafse republiek → onder leiding van Staten-Generaal
1806: Koninkrijk Holland → Onder leiding van Napoleon
1813: Napoleon verslagen + zoon Willem V (Willem-Frederik keert terug NL)
1814: congres van Wenen vindt plaats
→ 1. Restauratie: oude orde moet worden hersteld van voor de verlichtingsideen
→ 2. Machtsevenwicht handhaven in Europa, NL+BE+LU sterker tegen frankrijk

1815: Willem-Frederik wordt koning Willem I van het koninkrijk der Nederlanden
Willem I handhaafde een eenheidsstaat. Nederland werd een constitutionele monarchie.
In 1815 grondwet met koning dus aan de macht met een parlement ‘staten-generaal’
Maar: grondwet beperkt macht van de koning nauwelijks en parlement is geen
volksvertegenwoordiging. Koning kan zelf mensen aanwijzen en ontslaan. Ook zelf
beslissingen nemen.
De koning gaf het volk geen inspraak, maar regeerde als een vader over zijn gezin.
Toch waren de mensen niet ontevreden, er was geen verlangen naar democratie. Omdat
democratie niet had gezorgd voor welvaart in 1795 maar voor oorlog en onrust. Nu was er
tenminste rust en vrede en economisch beter.

IR vond tegelijk plaats en vooral in het huidige Belgie, in 1830 werd België onafhankelijk. Dit
zorgde voor verslechtering van de economie in Nederland in 1840.
Toen het in 1840 slecht ging met de economie groeide onvrede en onrust tegen de macht
van de koning.
Deze mensen noemden zich liberalen. Deze politieke stroming stond voor vrijheid en
gelijkheid. Economische vrijheid maar ook vrijheid van meningsuiting.
Of iemand ergens recht op had hing erg af van afkomst en positie, liberaren wilden dat in de
grondwet stond dat iedereen gelijk is.

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Sisi00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 68175 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis

Laatst bekeken door jou

Tentamen (uitwerkingen) ·

(0)