Samenvatting
Samenvatting Scheikunde NOVA VWO5 Hoofdstuk 10 Organische verbindingen
- Vak
- Scheikunde
- Niveau
- VWO / Gymnasium
Een samenvatting van Hoofdstuk 10 Organische verbindingen van NOVA Scheikunde voor VWO5
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
Voorbeeld 2 van de 5 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Scheikunde NOVAVWO 5 Hoofdstuk 10 Organische verbindingen
Paragraaf 10.1 Klassen van organische verbindingen
Organische verbindingen = moleculaire stoffen waarvan moleculen zijn opgebouwd uit C-
en H-atomen
- tegenovergestelde: anorganische verbindingen (bijv. zouten, water en zwaveldioxide)
Koolwaterstoffen (C/H): alkanen, alkenen, cycloalkanen
hydrofoob + niet zo reactief
meestal 1 H-atoom vervangen door een atoom(groep) ontstaat karakteristieke groep
Carbonzuur = koolwaterstof + carboxygroep
- waterstofbruggen die door -COOH groep wordt gevormd
- H-atoom van carboxygroep kan worden afgestaan in een
zuur-basereactie (zuurrest: COO-)
- achtervoegsel: -zuur
- bij cyclische verbinding, kan C-atoom niet in hoofdketen,
achtervoegsel: -carbonzuur
Alkaan = enkele bindingen
- CnH2n+2
- achtervoegsel: -aan
Alkeen = dubbelen binding(en)
- CnH2n
- achtervoegsel: -een
Alkyn = drievoudige binding(en)
- achtervoegsel: -yn
Cycloalkaan = C-atoom in een ring
- tussenvoegsel: -cyclo-
Benzeen = om de beurt een dubbele/enkele binding
- dubbele binding kan verschuiven stabiel
- tussenvoegsel: -benzeen-
Halogeenalkaan = met F, Cl, Br, I als functionele groep
- tussenvoegsel: -fluor-, -chloor-, -broom-, -jood-
Alkanol / alcohol = –OH-groep
- achtervoegsel: -ol
- soms tussenvoegsel: -hydroxy-
(alkaan) amine = -NH2-groep
- achtervoegsel: -amine
- soms tussenvoegsel: -amino-
Aldehyde= koolstofverbinding met dubbelgebonden O-atoom, dat in
tegenstelling tot carbonzuren, niet vergezeld gaat van een
hydroxygroep
- minder reactief dan het zuur en zit aan het uiteinde van een
molecuul
- achtervoegsel: -al
Keton = dubbelgebonden O-atoom zit in het midden van de
koolstofketen
, - achtervoegsel: -on (hierbij wel de plaatsnaam ervoor aangeven)
Ether = klasse van koolstofverbindingen met een O-atoom dat
zich tussen twee koolstofatomen in bevindt
- kortste deel van de koolstofketen, samen met het O-
atoom, als een karakteristieke groep beschouwd
Ester = zuurrest ion van carbonzuur
- heeft vaak fruit/bloem geuren, slecht oplosbaar in water
- -COO-
Binas 66C: karakteristieke groepen
Stappenplan systematische naamgeving
1. Stamnaam
langste onvertakte koolstofketen met alle functionele groepen eraan
- bij cyclische binding ring is hoofdketen ( cyclo-)
- ester: stam begint bij C-atoom waar dubbelgebonden O-atoom aan vastzit
2. Achtervoegsel, voorvoegsel, numerieke voorvoegsels
belangrijkste karakteristieke groep komt achteraan. Voorvoegsel zijn de overige
functionele groepen
- als een groep meerdere keren voorkomt of er is een dubbele binding: nummer erbij
3. Nummering
C-atomen nummeren zodanig dat de functionele groep met hoogste prioriteit het
laagste plaatsnummer krijgt
- afnemende belangrijkheid = achtervoegsel – dubbele binding – drievoudige binding
– tak/halogeen
- cyclische verbindingen : nummering verloopt via kortste weg naar de volgende
functionele groep
4. Plaatsnummers
plaatsnummer(s) – numeriek voorvoegsel – uitgang achter- of voorvoegsel
5. Systematische naam
onderdelen in juiste volgorde: voorvoegsel (alfabetisch) – stamnaam – achtervoegsel
Paragraaf 10.2 Reacties van alkanen, alkenen en alkynen
Alkanen = hoe langer de alkaanketenlengte (en dus sterkere vanderwaalsbindingen), hoe
hoger kookpunt en smeltpunt
Substitutiereactie = reactie waarbij in een koolwaterstofmolecuul een atoom of atoomgroep
wordt vervangen door een ander atoom of een andere atoomgroep
- verloopt als er energie wordt toegevoegd
- 2 beginstoffen worden 2 producten
- alkanen
- Bij halogeenalkanen kan snel een substitutie ontstaan
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jasmijnvdwielen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 70055 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen