Dit document bevat een uitgebreide uitwerking van de leerdoelen van het vak AFPF aan de Hogeschool Utrecht. De uitwerking heeft betrekking op casus 2: 'Familie Versteeg' (leerjaar 1, blok 1A 'Gezondheid'). Naast de tekst zijn er verschillende afbeeldingen en figuren aan het document toegevoegd om z...
DE NIET-SPECIFIEKE AFWEERCELLEN VAN HET LICHAAM BENOEMEN
Niet-specifieke afweermechanismen: beschermen tegen allerlei verschillende
gevaren. Verhinderen dat microben en ander vreemd materiaal het lichaam
binnendringen en zich verder verspreiden. De vijf belangrijkste niet-specifieke
afweermechanismen zijn:
o afweer aan het lichaamsoppervlak (huid en slijmvliezen, trilharen, urine
uitstroom);
o fagocytose (letterlijk: opeten van cellen) (door macrofagen en
neutrofielen);
o natuurlijke antimicrobiële stoffen (zoutzuur, lysozymen, speeksel,
interferonen, complement);
o ontstekingsreactie (histamine, prostaglandine, cytokines);
o immunologische bewaking (‘natural killer’- cellen: vallen alle aan wat niet
lichaamseigen is).
DE FUNCTIES EN KENMERKEN VAN DE ONTSTEKINGSREACTIE BESCHRIJVEN
Functies: doel is de aanvaller en het beschadigde weefsel te isoleren, te
inactiveren en te verwijderen, waarna het achterblijvende weefsel kan genezen.
Kenmerken: roodheid (rudor), warmte (calor), zwelling (tumor), pijn (dolor) en
functieverlies (functio laesa).
Ontstekingen worden aangeduid door achter het beschadigde orgaan of weefsel de
Latijnse uitgang ‘-itis’ te plaatsen.
HET PROCES VAN FAGOCYTOSE BESCHRIJVEN
Fagocytose: het proces waarbij ziekteverwekkers of andere schadelijke stoffen
die het lichaam zijn binnen gekomen worden vernietigd door middel van
insluiting. Fagocyten (macrofagen en neutrofielen) verplaatsen zich naar
geïnfecteerde en ontstoken plaatsen. Ze vangen en vernietigen willekeurig alle
vreemde cellen, antigeen materiaal, beschadigde lichaamscellen en resten.
DE BELANGRIJKSTE ANTIMICROBIËLE SUBSTANTIES VAN HET LICHAAM
OPNOEMEN
Zoutzuur: bevindt zich in hoge concentraties in het maagsap. Hiermee worden de
meeste micro-organismen die tot hier zijn doorgedrongen vernietigd.
Lysozym: is aanwezig in granulocyten, traanvocht en ander lichaamsvocht. Het
vernietigt bacteriële celwanden, maar kan virussen en andere pathogenen niet
beschadigen.
Antilichamen: zijn aanwezig in membranen en lichaamsvloeistoffen en zijn in
staat bacteriën te inactiveren.
, Speeksel: spoelt voedselresten weg, zodat de kans op bacteriegroei wordt
verkleind. Het bevat antilichamen, lysozymen en buffers om de bacteriële
zuurafscheidingen te neutraliseren die tandbederf bevorderen.
Interferonen: worden geproduceerd door T-lymfocyten, macrofagen en door
lichaamscellen waarin virussen zijn binnengedrongen. Zij voorkomen dat virussen
zich in de geïnfecteerde cel vermeerderen en dat ze zich verder verspreiden naar
gezonde cellen.
Complement: hecht zich vast aan en beschadigt de celwand van bacteriën en
vernietigt deze; hecht zich vast aan celwanden van bacteriën en bevordert zo de
fagocytose; stimuleert de chemotaxis: trekt vanuit een ontstoken gebied
fagocyten aan.
DE TAKEN VAN DE VERSCHILLENDE TYPEN T-LYMFOCYTEN BIJ DE
CELGEMEDIEERDE IMMUNITEIT UITLEGGEN
T-lymfocyten (celgemedieerde immuniteit) zijn zo geprogrammeerd dat ze op één
type antigeen reageert. Er zijn verschillende soorten T-lymfocyten, met elk een eigen
taak:
Cytotoxische T-cellen: doden onmiddellijk elke cel die een antigeen draagt. Ze
vernietigen abnormale lichaamscellen (geïnfecteerde cellen, kankercellen).
Helper T-cellen: zijn de meest voorkomende T-cellen. Hun belangrijkste taken
zijn: de productie van chemische stoffen en de samenwerking met B-cellen bij de
productie van antilichamen.
Suppressor-T-cellen: schakelen geactiveerde T- en B-cellen uit en verhinderen zo
dat het afweersysteem al te actief wordt en schadelijke bijwerkingen gaat
vertonen.
Memory-T-cellen: hebben een lange levensduur en blijven bestaan nadat de
dreiging is geneutraliseerd. Ze reageren snel als hetzelfde antigeen opnieuw
binnendringt.
HET PROCES UITLEGGEN VAN DE ANTIGEEN-ANTILICHAAMIMMUNITEIT
(HUMORALE IMMUNITEIT)
B-cellen bevinden zich in het lymfatisch weefsel. Als het antigeen is gedetecteerd
en gebonden, met hulp van een geactiveerde helper-T-cel, dijt de B-cel uit en gaat
deze zich delen (klonale expansie). Hij produceert dan twee functioneel
verschillende typen cellen: plasmacellen en memory-B-cellen:
Plasmacellen: scheiden antilichamen (immunoglobulinen) af naar het bloed. De
antilichamen worden verder door het hele lichaam getransporteerd. Ze
produceren miljoenen moleculen van slechts één type antilichaam dat specifiek
gericht is tegen het antigeen dat zich oorspronkelijk hechtte aan de B-cel. Deze
wordt zo onschadelijk gemaakt. Antilichamen:
o hechten zich aan antigenen en etiketteren deze als doelen voor andere
afweercellen;
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kimberlyschinkel. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
