Arbeids en Organisatiepsychologie
Belangrijke punten
Cattel ontwierp een mentale test; waarmee intelligentie gemeten wordt
Studie naar verschillen werd bekend als differentiele psychologie
Psychometrie = het meten van bepaalde eigenschappen door middel van een schaal
G-ocentric model: hiermee kan naast de cognitieve vaardigheden de domeinen van
individuele verschillen onderzocht worden zoals: emoties, persoonlijkheid, interesses, kennis
en fysieke vaardigheden – deze geven dan een voorspelling voor bepaald werkgedrag
Menselijke eigenschappen:
- Cognitieve vaardigheden: IQ is een manier om intelligentie te berekenen –
intelligentie: ‘het zich aan weten te passen in een veranderlijke omgeving’
- G-factor wordt steeds belangrijker; middels een meta-analyse kan het verband
tussen G en werkprestatie worden onderzocht – als complexiteit van het werk stijgt,
dan zullen de voorspellende waardes van de test over algemene intelligentie ook
stijgen
- Flynn effect: intelligentie verandert met de tijd en ook per generatie. Waarbij de
nieuwe generaties slimmer zijn; redenen hiervoor zijn betere voeding, gevorderde
schoolontwikkelingen en een complexere omgeving waarin we leven; naarmate
iemand ouder wordt, blijft de G-factor stabiel
- Model van Carrol: model bestaat uit 3 lagen, waarvan de G-factor de hoogste laag is,
tweede laag bestaat uit specifiekere vaardigheden zoals intelligentie, vaardigheden,
snelheid en perceptie, onderste (3e) laag bestaat uit de meest specifieke
vaardigheden; onderzoek heeft aangetoond dat werkgeheugen gerelateerd is aan
multitasking
- 3 meest vereiste vaardigheden voor banen:
* spierkracht
* spierspanning
* uithoudingsvermogen van de spieren
- Sensorische vaardigheden: fysieke functies als visie, gehoor, tast, geur, smaak en
kinetische feedback; er is een wet die verbiedt om op bepaalde beperkingen hiervan
af te wijzen
- Psychomotorische/sensomotorische vaardigheden: te maken met coordinatie,
behendigheid en reactietijd; geassocieerd met visuele of auditieve perceptie en
cognitieve snelheid
Persoonlijkheid:
- Big Five/Vijf-factoren model (FFM): 5 dimensies:
1. Openheid voor ervaringen
2. Conscientieusheid = verstandigheid en rationaliteit
3. Extraversie = openheid naar buiten toe
4. Verdraagzaamheid = flexibiliteit en het gemakkelijk kunnen accepteren
5. Neuroticisme = emotionele instabiliteit
De persoonlijkheidsfactor die als voornaamste voorspeller bijdraagt aan werksucces
, is conscientieusheid; men vond dat individuen die hoog scoorden op
conscientieusheid en emotionele stabiliteit een hogere integriteitsfactor bezaten
Vaardigheden (skills):
- Vaardigheden zijn beoefende handelingen zoals het gebruiken van een toetsenbord
op de computer; zijn gebaseerd op kenmerken zoals persoonlijkheid of intelligentie
* persoonsvaardigheden: onderhandelingsvaardigheden, communicatieve
vaardigheden en probleemoplossende vaardigheden
Kennis:
- Tacit knowledge: actiegerichte kennis welke vergaard wordt zonder hulp van
anderen, door ervaring doordat men weet hoe hij of zij zaken voor elkaar kan
krijgen, is deze manier van kennis effectiever dan declaratieve kennis
- Procedurele kennis:
- Declaratieve kennis:
Competenties:
- Competenties zijn een groep gedragingen welke instrumenteel zijn in het verkrijgen
van gewenste resultaten of uitkomsten
Emotionele intelligentie:
- EQ: iemand met een hoog emotional quotient kan emoties ten opzichte van zichzelf
en van anderen goed inschatten
Grondbeginselen van testen:
- Test: een objectieve gestandaardiseerde procedure om een psychologisch construct
te meten door middel van een gedragssteekproef; interpretatie van een score wordt
normering genoemd – het vergelijken van een testscore ten opzichte van andere
relevante testscores
- Testbatterij: is een verzameling testen van verschillende vaardigheden
Soorten testen:
- Snelheidstest: bepaald tijdslimiet waarin de items gemaakt moeten worden
(makkelijke items)
- Krachttest: geen beperkt tijdslimiet, moeilijke en makkelijke items; waardoor minder
items altijd goed beantwoord worden
- Groepstesten: meerdere kandidaten tegelijkertijd, bespaart kosten en tijd
- Individuele testen: meestal interviews
- Papier- en potlood testen: een van de meest gebruikte vormen,
- Uitvoeringstesten: dan moet een individu een test maken door middel van het
manipuleren van een object of het bedienen van een object; hierbij is het belangrijk
dat iemands kennis duidelijk in de praktijk wordt gebracht tijdens het testen
Testen en cultuur:
- Vooroordeel (bias): is een technisch en statistisch begrip dat zich uitsluitend leent
voor de situatie waarin een gegeven test met fouten in de uitslag een bepaalde
voorspelling doet over een subgroep
- Eerlijkheid: waardevol oordeel over keuzes die gebaseerd zijn op testscores
(brandweertesten oneerlijk voor vrouwen niet eerlijk vanwege de verschillen in
lichaamsbouw en spierkracht)
- Cultuur: dit is de manier waarop de testafnemer de mogelijkheid heeft om vertrouwd
te raken met het onderwerp dat betrekking heeft op een testitem
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annemarlijn-. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.