,4. Normatieve benaderingen van de wetenschappelijke methode
In dit hoofdstuk bespreken we de filosofische discussie over de criteria voor de
wetenschappelijkheid van beweringen. De (naïeve) verificatieleer stelt dat een bewering
alleen wetenschappelijk is als de waarheid of valsheid ervan direct empirisch vastgesteld
kan worden. De naïeve confirmatieleer vereist dat een bewering verifieerbare gevolgen
heeft, ook als de bewering zelf niet verifieerbaar is. Verder behandelen we een
gesofisticeerde, relatieve vorm van de confirmatieleer, genaamd bootstrapping. Ten slotte
stelt de falsificatieleer dat een uitspraak alleen wetenschappelijk is als deze op een
duidelijk gestipuleerde manier weerlegd kan worden; wat niet weerlegd kan worden, is
geen wetenschap.
4.1. Het verband theorie–werkelijkheid
In dit hoofdstuk wordt besproken hoe wetenschap theorieën ontwikkelt om de
werkelijkheid te begrijpen en te voorspellen. Wetenschappelijke theorieën moeten
voldoen aan bepaalde criteria om als wetenschappelijk te worden erkend. Deze
theorieën zijn systematisch en gebaseerd op empirische observaties. Ze
onderscheiden zich van speculatieve ideeën doordat ze methodisch en
reproduceerbaar zijn. Wetenschappelijke uitspraken moeten logisch consistent zijn en
gebaseerd op herhaalbare waarnemingen en bewezen theoretische inzichten. Er
wordt een onderscheid gemaakt tussen deductieve en inductieve redeneringen.
Deductieve redeneringen leiden met zekerheid van premissen naar conclusies, terwijl
inductieve redeneringen generaliseren op basis van observaties en minder zekerheid
bieden. Het hoofdstuk onderzoekt de criteria voor wetenschappelijke hypothesen en
de relatie tussen theorie en werkelijkheid.
1. Doel van Wetenschap:
‣ Wetenschap helpt ons de werkelijkheid te begrijpen en te beheersen.
Zonder kennis voelen we ons verloren en zoeken we verklaringen voor de
fenomenen om ons heen.
‣ Wetenschappelijke kennis helpt ook bij het overleven door het voorspellen
van gebeurtenissen.
, 2. Wetenschappelijke Theorieën:
‣ Niet alle theorieën zijn wetenschappelijk. Speculatie en intuïtie spelen een
rol, maar wetenschappelijke theorieën moeten voldoen aan strenge
kwaliteitseisen.
‣ Theorieën moeten systematisch en methodisch zijn, met herhaalbare en
gecontroleerde observaties.
3. Empirische en Theoretische Componenten:
‣ Wetenschappelijke arbeid verzamelt en ordent empirische ervaringen en
legt regelmatigheden bloot, die worden uitgedrukt in universele wetten.
‣ Een set van dergelijke wetten vormt een omvattende theorie.
4. Systematische Methode:
‣ Wetenschappelijke uitspraken moeten een expliciete systematiek hebben.
Dit omvat zowel het verzamelen van data als het formuleren van
verklarende theorieën.
‣ Wetenschappers moeten duidelijk uitleggen hoe zij tot hun bevindingen
zijn gekomen, zodat anderen deze kunnen reproduceren en verifiëren.
5. Deductie vs. Inductie:
‣ Deductieve Redenering: Conclusies volgen noodzakelijkerwijs uit
waarheidsgetrouwe premissen. Voorbeeld: "Alle katten zijn zoogdieren.
Arthur is een kat. Arthur is een zoogdier."
‣ Inductieve Redenering: Conclusies worden getrokken op basis van
observaties, maar bieden geen absolute zekerheid. Voorbeeld: "Elke
ochtend bij droog weer maakt mijn buurman een wandeling. Het regent
niet vanochtend. Mijn buurman zal straks een wandeling maken."
6. Conclusie:
‣ Wetenschappelijke uitspraken moeten aan specifieke criteria voldoen om
als wetenschappelijke hypothesen te worden geaccepteerd. Het
hoofdstuk verkent deze criteria en de relatie tussen theorie en
werkelijkheid verder.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper graceje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
