Samenvatting
Samenvatting - Gerechtelijke geneeskunde en criminalistiek (18/20)
- Vak
- Instelling
volledige samenvatting van de lessen & uitleg medestudenten
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 98 pagina's
Voorbeeld 4 van de 98 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
lisadebeule
Voorbeeld van de inhoud
GERECHTELIJKE GENEESKUNDE &CRIMINALISTIEK
INLEIDEND DEEL
HOOFDSTUK 1. JUSTITIE EN GENEESKUNDE (DE RELATIE TUSSEN DE 2)
1. JUSTITIE – HET GERECHT
De staande magistratuur = openbare aanklager (procureur) (het parket magistraat)
o Sporen misdrijven op = opsporingsonderzoek
o Misdrijven vervolgen = verdachten voor de rechtbank brengen (requisitoir)
= iemand beschuldigen van bepaalde misdrijven zijn dus niet neutraal
o Het openbaar ministerie bestaan uit de procureur des Konings en de substituten.
Deze zijn niet ondergeschikt aan de procureur, maar hij zal het onderzoek
wel leiden.
o Zowel de openbare aanklager als de terechtgestelde persoon kunnen het vonnis in
beroep stellen
De zetelende magistratuur = de rechtbank bestaande uit onafhankelijke rechters
o Oordelen over de schuldvraag
Beoordelen & veroordelen (en dus ook de strafmaat bepalen)
o Zijn onafhankelijk van het gerechtelijk onderzoeken zijn dus wel neutraal
Terechtzitting
De onderzoeksrechter doet vooronderzoek (à charge EN à décharge: dus
zowel in het voordeel als in het nadeel van de verdachte onderzoeken)
Hij is dus ook een neutrale/onafhankelijke rechter en zal zelf nooit
oordelen over die schuldvraag
1.1 HET RECHTBANKSTELSEL
Rechtbank – vonnis (mogelijk om in beroep te gaan)
Hof – arrest (onmogelijk om in beroep te gaan)
o MAAR indien fouten in de procedure,… wel mogelijk om naar het Hof van Cassatie te
gaan (de hoogste rechtbank)
o Hof van beroep: procureur generaal en de rechters = raadsheren (zij stellen of het
vonnis terecht of onterecht is)
Elke zaak begint op niveau van 1ste aanleg (er zijn uitzonderingen)
Het Hof van Assisen (een tijdelijke rechtbank: samenstelling op het moment van die
rechtszaak = doodslag/moord)
o Strafmaat = geringer + schriftelijk + mogelijkheid om in beroep te gaan
o Voorzitter (=raadsheer Hof van Beroep) + bijzitters (ook rechters van 1 ste aanleg)
o + 12 juryleden/leken kunnen niet werken + beantwoorden de schuldvraag
Schuldig? Indien innerlijke overtuiging
1
,1.2 STRAFRECHT
Strafrecht = opsporen van misdrijven = wanneer een strafwetsartikel is overtreden. Geen strafwet?
Geen misdrijf.
1. Opsporingsonderzoek door het parket/ procureur des Konings = het vooronderzoek
a. De procureur kan het onderzoek seponeren & vervolgen
b. Ook indien betrapt op heterdaad
c. Gebeurt nadat er een klacht bij de politie is ingediend en er daarom een PV is
opgesteld (een PV is altijd de waarheid)
2. Gerechtelijk (voor)onderzoek door de rechtbanken
a. Door de onderzoeksrechter
b. Geeft dwangmaatregelen (voorlopige hechtenis) of doet inbreuken op de privacy
(huiszoeking) kan alleen door een onderzoeksrechter dus een procureur geeft zo
zijn bevoegdheid op
3. De Raadkamer (=een rechtbank)
a. Op basis van de elementen van de onderzoeksrechter moet de Raadkamer beslissen
over verwijzing naar de rechtbank OF buitenvervolgingstelling
b. Moet ook een voorlopige hechtenis bekrachtigen indien die langer dan 5 dagen duurt
c. Beroep is mogelijk bij de Kamer van Inbeschuldigingstelling
HET VERLOOP VAN HET STRAFRECHTELIJK ONDERZOEK
Het verloop staat uitgeschreven in het wetboek strafvordering. De misdrijven staan omschreven in
het strafwetboek.
Zo’n onderzoek gebeurt in het geheim (zeker deskundigen zijn verplicht te zwijgen). Maar soms
komen belangrijke zaken toch in de buitenwereld (interviews, media,…)
Wet Franchimont: advocaten van de beschuldigde mogen het dossier inzien, maar hierdoor lekt er
vaak informatie, ook politie & hulpdiensten kunnen info lekken.
Niet-tegensprekelijk: deskundigen mogen snel beslissen hoe ze het onderzoek voeren (ze moeten
wel een eenmalige eed afleggen). De uitspraak van een deskundige mag niet in graag gesteld
worden. ( burgerlijke zaken)
1.3 BURGERLIJKE RECHT (GESCHREVEN DOOR NAPOLEON, WEL GEMODERNISEERD)
Iedereen die schade heeft opgelopen, heeft recht op een schadevergoeding (inspiratie voor het
verzekeringsstelsel). Indien een strafzaak met veroordeling kan je u burgerlijk stellen en zo een
schadevergoeding eisen MAAR wanneer je alleen naar een burgerlijke rechtbank gaat, moet je wel
zelf bewijs kunnen voorleggen (bv: medische fout)
De aansprakelijkheid van iets of iemand:
o Contractueel OF buiten-contractueel
Expertise (deskundige of college van deskundigen) tegensprekelijk
2
,2. JUSTITIE – DESKUNIDGEN
Een procureur kan een deskundige aanstellen (dit is dan een raadsheer). Een deskundige aangesteld
door een onderzoeksrechter/rechtbank is wel een onafhankelijke deskundige. Indien je niet
onpartijdig kan werken (bepaald door de wet: financieel, emotioneel) dan kan je jezelf wraken =
weigeren om mee te werken. (voorbeeld: spaghetti-arrest bij Dutroux zaak)
De deskundige moet gekozen worden uit het Nationaal Register van Gerechtsdeskundigen:
o Officiële titel (algemene eedaflegging)
o EXP nummer
o Aantal voorwaarden (algemeen-’vakkennis’-deontologie)
o Aanvaardingscommissie
1. Strafzaken: inbreuk tegen de strafwet
a. Bewijs van inbreuk en daderschap
b. Niet-tegensprekelijk ( burgerlijke belangen)
c. Strafrechtelijke tarieven
2. Burgerlijke zaken: schadevergoeding
a. Tegensprekelijke procedure (art. 962 – 991 Ger. W.)
b. Kosten voor meest gerede partij
c. Bewijsvoering door eisende partij
i. Causaal verband tussen feiten en schade
ii. Evaluatie omvang van de (menselijke) schade
3. FORENSISCHE WETENSCHAPPEN – FORENSISCHE GENEESKUNDE
“Geheel van alle wetenschappen en technologische disciplines die kunnen worden aangewend ter
opheldering van gerezen rechtsvragen”.
“Gerechtelijke geneeskunde is de studie van alle problemen die zich bij de rechtspleging kunnen
voordoen, en slechts met deskundige hulp van een arts kunnen opgelost worden” (H.F. Roll)
“Truth or the nearest reasonable approach to it that is possible from what is observed, is the sole
aim” (B. Knight)
Doel: waarheidsvinding (het achterhalen van de waarheid). Heldert feiten op a.d.h.v. materiële
bewijsvoering (vaststelbare elementen). Dit dankzij specifieke vak- & forensische kennis & kunde
zoals criminalistiek. DUS het aanwenden van medische kennis & kunde (alle mogelijke methoden) ter
opheldering van de waarheid.
De bijdrage tot criminologie: de leer van misdading gedrag: crime analysis & management
Een aantal forensische wetenschappen: gedragswetenschappen (psychologie, sociologie,…)
natuurwetenschappen (ingenieurswetenschappen, (bio)medische wetenschappen,…)
3
, 3.1 TAAKOMSCHRIJVING VAN FORENSISCHE GENEESKUNDE
Forensische pathologie (postmortem onderzoeken)
o Lijkschouwingen uitvoeren & interpreteren
Forensische kliniek (levende slachtoffers)
o Vaststellen en interpreteren verwondingen
o Evaluatie menselijke schade
o Evaluatie rij-geschiktheid
Expertisen bestuderen het medische dossier
o Beoordelen medisch handelen
o Adviesverlening
Forensisch labo: biologische sporen
Forensische medische wetenschappen:
Forensische geneeskunde
Forensische toxicologie
Forensische genetica (DNA)
Forensische odontologie (tandonderzoek om bv. zo leeftijd in te schatten)
Forensische antropologie = leeftijd schatten via botten
Forensische psychiatrie
o Toerekeningsvatbaarheid: besefte de dader dat het fout is wat hij deed?? Art. 71 Sw
Dit dan psychotische aandoeningen GEEN alcohol/drugs!
= staat van krankzinnigheid / onweerstaanbare dwang TIJDENS DELICT
o Gevaar voor de maatschappij
o Gedwongen opname
Wet ter bescherming geesteszieke 26 juni ’90
Beschermende maatregelen
Psychiatrische observatie (max. 40 dagen)
Psychiatrisch verblijf (max. 2 jaar)
Voorwaarden: indien geen andere mogelijkheid :
Ernstig gevaar voor zichzelf of derden
Psychiatrische aandoening
De psychiater kan altijd aan de vrederechter vragen om de maatregelen
teniet te doen, dit indien het niet meer nodig is
o Behandeling psychiatrische delinquenten
4. UITOEFENING VAN GENEESKUNDE
Alleen artsen kunnen het uitoefenen. Wanneer er een niet-arts (voldoet niet aan voorwaren) toch
geneeskunde uitoefent = strafbaar (bv. medische ingrepen worden dan slagen & verwondingen). Een
arts moet namelijk lichamelijk & geestelijk geschikt zijn (toezicht door federale toezichtcommissie) +
een artsdiploma + visum van FOD volksgezondheid bezitten. Het visum kan ingetrokken worden
indien geen geschiktheid meer. Ook moet de arts ingeschreven zijn in de provinciale raad.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisadebeule. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,46. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen