Geschiedenis Overzicht
Hoofdstuk 1:
Socrates: Veel van zijn ideeën hadden later invloed op psychologie en hoe we daarover nadenken. Hij
schreef echter zelf niks op. Dus alles wat we van hem weten komt af van Plato en Aristoteles.
Plato:
- Nativisme: Kennis is al aangeboren. Door vragen te stellen ontdek je deze kennis.
- Rationalisme: Logisch nadenken/rede gebruiken om kennis over de wereld te vergaren.
- Idealisme: Verschijningsvorm: Hoe de dingen zich aan je voor doen in de wereld (datgeen
wat jij ziet), Ideale vorm: Perfecte cirkel bestaat eigenlijk niet, maar alleen in jouw geest. De
perfecte cirkel is dus de ideale vorm in je geest
- Allegorie van de grot:
- Psyche (geest/ziel) bestaat uit de rede. Deze moet
balans houden tussen je lusten/driften en de
moed/morele plichten/verantwoordelijkheid.
Aristoteles:
- Empirisme: kennis = observatie + classificatie (orde aanbrengen in observaties, dingen
classificeren als dier of persoon) (taxonomie = dit dier is hond)
- Dit filteren gebeurt door categorieën van ervaring (substantie, kwaliteit, kwantiteit, plaats,
tijd, relatie, activiteit)
- Ordening van zielen: 1. Vegetatieve ziel (voeden, voortplanten) = planten, 2. Sensitieve zielen
(sensatie, beweging, geheugen, verbeelding) = dieren, 3. Rationele zielen (rationeel
nadenken) = mensen
Al-Kindi: 10-tallen getallen stelsel, 0 betekent niks
Alhazen:
- Hij geloofde dat zicht is dat signalen van buiten naar binnen komen i.p.v. dat je ogen actief
dingen willen gaan waarnemen. Hij onderzocht dat met camera obscura.
- Camera Obscura: Visuele representatie voor hoe het oog werkt:
, Avicenna:
- Uitbreiding van functies van de Aristoteles’ ziel. Aristoteles beschreef de filters over hoe je
naar de buitenwereld kijkt. Maar dit zijn alleen maar externe zintuigen (zicht, gehoor, reuk,
smaak, tast). Volgens Avicenna zijn er ook interne zintuigen (combinatie,
verbeelding/geheugen, inschatting en neiging). (introspectie)
- Floating man gedachte experiment: zelfs als iemand in de ruimte is en geen interne en
externe dingen kan ervaren, kan diegene nog 1 ding ervaren. Dit is zelfbewustzijn (intern).
Hoofdstuk 2:
Descartes:
- Hoe Descartes nadacht: 1. Twijfel aan alles, 2. Denken (deductie) > Sensorische ervaring
(inductie), 3. Zoek simple natures (fundamentele eigenschappen van fysieke fenomenen
waaraan je niet kunt twijfelen)
- Er zijn 2 simple natures: 1. Er zijn objecten die ruimte in nemen, 2. Deze objecten bewegen
(extensie en beweging)
Galileo: Objecten hebben primaire kwaliteiten (vorm, hoeveelheid, beweging) en secundaire
kwaliteiten (zicht, geluid, gevoel)
- Fysica: het hele universum is gevuld met deeltjes (vuur, lucht, aarde). Deze deeltjes hebben
extensie en beweging. Alle deeltjes duwen tegen elkaar aan bij beweging. Hij dacht ook dat
het lichaam bestaat uit beweging.
- Mechanistische fysiologie: Het lichaam werkt als een machine. De zenuwen zijn holle buizen,
waardoor hersenvocht (animal spirits) stromen die het lichaam aansturen.
- Reflex = Stimulus (prikkel uit externe wereld) + Respons (gedrag organisme): vuurdeeltjes
(stimulus) tikken tegen zenuwen aan. Hersenvocht wordt omhoog geduwd en gaat in de
hersenen ronddraaien. Een deel daarvan duwt weer naar beneden en zorgt ervoor dat de
spieren gaan werken. Zo trekt diegene zijn hand terug (respons).
- Automatische reflexen, aangeleerde reflexen (autorijden moet je in het begin over na denken
en later niet meer): door het oefenen verandert de hersenstructuur en gaat het hersenvocht
makkelijker een bepaalde route stromen. Passies (emoties): zorgt ervoor dat je spieren
worden aangespannen wanneer je boos bent. Er is hier dus geen ziel nodig.
- Dualisme: ‘Ik denk dus ik besta’. Dus er is wel een rationele ziel met aangeboren ideeën
(innate ideas). Het lichaam en de geest zijn 2 verschillende dingen.
- Elisabeth van Bohemen: ‘Hoe interacteren het materiële lichaam en de immateriële geest?’
- Descartes: Via de pijnappelklier/pineal gland (alles in het lichaam is dubbel, maar
pijnappelklier is net als geest er maar 1): Interactief dualisme
Descartes
Waar komt kennis in geest vandaan?
John Locke Leibniz
Mechanistische fysiologie Interactief dualisme
Geest is passief Geest is actief
