Samenvatting
Samenvatting Biologie vakinhoud V.1: Adaptaties en evolutie - geleedpotigen
- Vak
- Instelling
Samenvatting biologie vakinhoud V.1: Adaptaties en evolutie - geleedpotigen
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
Voorbeeld 3 van de 26 pagina's
In winkelwagen
In winkelwagen
gesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
MH2003
Voorbeeld van de inhoud
Ongewervelde dieren: de geleedpotigen1. Wat maakt een organisme een ‘dier’?
- Meercellig: samengesteld uit verschillende celtypes maar geen celwand
→ Cellen = samengehouden door extracellulaire matrix die diverse specifieke eiwitten bevat
- Heterotroof: niet in staat om voedingsstoffen op te bouwen uit eenvoudige anorganische
verbindingen
- Eukaryoten: grootste deel erfelijk materiaal = verpakt in vorm van chromosomen in kern
→ Gekenmerkt door aanwezigheid van talrijke celorganellen + complexe interne
membraanstructuur
- 2 celtypes die men bij geen ander organisme vindt (uiz. spons): zenuwcellen + spiercellen
→ Dankzij deze cellen dat dieren snel kunnen reageren op uitwendige prikkels + bewegen
- Meeste dieren planten geslachtelijk voort → waarbij zaadcel eicel bevrucht
→ Bevruchte eicel ondergaat delingen die eerst klompje cellen opleveren = morula
→ Na tijdje scheiden cellen vocht af waardoor in hoopje cellen holte ontstaat = blastula
→ Blastulastadium = meestal gevolgd door gastrulatie → diverse cellagen ontstaan
→ Later uitgroeien tot welbepaalde weefsels + organen
→ Resultaat van gastrulatie = gastrula
- Aantal dieren kent gradueel groeiproces, maar veel ondergaan metamorfose, waarbij ze
evolueren van larve in volwassen exemplaar
- Unieke set regulerende genen, de zg. Hox-genen → belangrijke rol in embryonale ontwikkeling
2. Indeling van dieren
- Voor indeling van dieren gebruik gemaakt van diverse criteria
o Morfologische + anatomische kenmerken
o Aspecten van embryonale ontwikkeling
o Op moleculair-biologische eigenschappen
A) Symmetrie
- Meeste dieren = tweezijdig symmetrisch
→ Van boven naar onder hebben ze als larve of in volwassen stadium slechts 1 symmetrievlak
→ Gerekend tot de ‘bilateria’
- Dieren die meerzijdig (radiaal) symmetrisch = ‘radiata’
1
,B) Diplobast of tripoblast
- Behalve bij sponzen ontstaan weefsels van dieren uit kiemlagen
→ Bij sommige dieren ontstaan weefsels uit 2 kiembladen (ectoderm + endoderm)
→ Deze dieren = diploblast (vb. holtedieren)
- Dieren waarvan weefsels ontstaan uit 3 kiembladen (ecto-, endo- en mesoderm) = triploblasten
C) Coelomaten, pseudocoelomaten en acoelomaten
- Bij ontwikkeling van sommige triploblasten ontstaat lichaamsholte, begrensd door weefsel dat
ontstaat uit mesoderm
→ Holte omringt spijsverteringskanaal + wordt coeloom genoemd
→ Deze dieren noemt men coelomaten
- Bij andere triploblasten ontstaat ook holte, maar vindt oorsprong in blastocoel
→ Enkel naar buiten toe begrensd door weefsel afkomstig van mesoderm
→ Holte = pseudocoeloom + geeft haar naam aan pseudocoelomaten
- Triploblasten die geen lichaamsholte vormen = acoelomaten
D) Spiraal- en radiaalklievig
- Bij dieren kunnen dochtercellen van zygote (blastomeren) op verschillende manieren delen
→ Via spiraalklieving of radiale klieving
- 1ste dochtercellen van radiaalklieving kunnen, wanneer ze loskomen van elkaar, nog uitgroeien
tot volledig individu
→ Dochtercellen bij spiraalklieving bezitten mogelijkheid niet
2
, E) Prostomia en Deuterostomia
- Tijdens gastrulatie → instulping buitenwand waardoor holte ontstaat = archenteron (oerdarm)
→ Staat in verbinding met buitenwereld via blastoporus
→ Uit archenteron zal spijsverteringskanaal ontwikkelen
- Nu zijn er 2 mogelijkheden:
o Blastoporus wordt mond + groeit kanaal verder door tot aan andere zijde uitmondt = anus
→ Dieren waarbij dit geval is = Protostomia (Grieks protos = eerst + stoma = mond)
→ Meestal spiraalklieving
o Blastoporus wordt anus + treedt nadien vorming van mondopening
→ Deuterostomia (Grieks deuteros = tweede)
→ Eerder radiaalklieving
F) Een overzicht
Stukje geleedpotigen → zie aparte cursus VOB
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MH2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 66579 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen