College 1
Vandaag
- Inleiding van het vak
- Wetgeving en jurisprudentie
- Verschil civiel jeugdrecht en jeugdstrafrecht
- Internationale verdragen
We zien vaak dat jongeren hulp nodig hebben, maar we kunnen dit niet
bieden. Een ander probleem elk jaar is het hoger straffen van jongeren.
Neem het voorbeeld van moord. Als de verdachte 15 jaar is, krijgt hij/zij
maar één jaar celstraf. Als de verdachte 16 jaar is, krijgt hij/zij twee jaar
celstraf. Als een jongere 18 jaar of ouder is, krijgt hij/zij 30 jaar of
levenslang. Onder de 12 jaar krijgt de verdachte zelfs helemaal geen straf.
Jeugdzorg = jeugdbescherming
Jeugdstrafrecht = je hebt iets strafrechtelijks gedaan, je hebt iets fout
gedaan, er kan je iets verweten worden, je hebt een strafbaar feit
gepleegd. Voor jongeren van 12-18 jaar.
Civiele recht = uithuisplaatsingen, ondertoezichtstellingen,
jeugdbescherming etc.
Wetteksten
We hebben heel veel wetten, dit is een selectie.
- De wetten Burgerlijk wetboek (BW)
Wetboek van Strafrecht (Sr)
Wetboek van strafvordering (Sv)
De jeugdwet (JW)
Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind
(IVRK)
Europees Verdrag inzake de Rechten van het Mens
(EVRM)
- Art. .. afkorting wet (bijvoorbeeld: artikel 50, wetboek van strafrecht,
maar je mag het ook afkorten: art. 50 Sr). Bij Burgerlijk wetboek zijn
er veel boeken, dus dan moet je bijvoorbeeld een 1 ervoor zetten:
artikel 1:133 Bw)
- Juncto = &
- Verwijzen mag, in je wetbundel en jurisprundentiebundel
Toepassen op het tentamen
Stel je buurmeisje zegt: ik was op een feestje en een jongen probeerde me
te tongzoenen. Je vraagt je af: wat is dat? Is dit aanranding of
verkrachting?
- Artikel 242: ‘Hij die door geweld of een andere feitelijkheid of
bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid iemand dwingt tot
het ondergaan van handelingen die bestaan uit of mede bestaan uit
, seksueel binnendringen van het lichaam, wordt als schuldig aan
verkrachting gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twaalf
jaar of geldboete van de vijfde categorie.’
- Artikel 246: ‘Hij die door geweld of een andere feitelijkheid of
bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid iemand dwingt tot
het plegen of dulden van ontuchtige handelingen, wordt, als
schuldig aan feitelijke aanranding van de eerbaarheid gestraft met
gevangenisstraf van ten hoogste acht jaren of geldboete van de
vijfde categorie.’
Als je de wet heel strikt neemt, zou je eigenlijk zeggen dat hier
sprake is van verkrachting. Bij tongzoenen dringt iemand namelijk
het lichaam op een seksuele manier binnen.
Jurisprudentie
- Toepassing van de wet
- Rechtbank, gerechtshof, hoge raad.
o Rechtbank is het meest laagdrempelig, daarbij kom je voor
één of drie rechters, afhankelijk van complexiteit van de zaak.
Als je het niet eens bent met de rechtbank, ga je naar het
gerechtshof en die gaat in hoger beroep. Daar heb je drie
raadsheren, die beslissen weer helemaal opnieuw: heeft de
rechtbank het goed gedaan? Als je het dan nog steeds niet
eens bent met het gerechtshof, kan je naar de hoge raad in
sommige gevallen. Die kijken alleen maar of het recht goed is
toegepast. Niet elke rechtbank past het namelijk hetzelfde toe,
de straffen kunnen anders zijn.
- Samenvatting
- Rechtsregels of voorbeelden
- Tentamen
Het recht kun je indelen in publiek
recht (overheid tegenover burger) en
privaatrecht (burger tegenover
burger). Als je aangifte doet voor een
strafbaar feit, neemt het openbaar
ministerie het over van de aangever.
De officier van justitie (de overheid)
staat tegenover de verdachte,
daarom is het publiekrecht.
Privaatrecht/civiel
recht/kinderbeschermingsmaatregelen is burger tegen burger. Als jij onder
toezicht wordt gesteld, word je onder toezicht gesteld door de overheid.
Maar toch valt het onder privaatrecht.
,Buiten deze gebieden zijn er ook nog rechten en plichten voor jongeren.
Jeugdrecht
- Minderjarigen van 0 tot 18 jaar (artikel 1:233 BW, artikel 77a Sr)
o Strafrecht: toepassing van het kinderstrafrecht 12 tot 18 jaar,
met uitzonderingsmogelijkheden voor 16/17-jarigen (waarbij
het meerderjarigenstrafrecht kan worden toegepast) en 18 tot
23 jarigen (waarbij het minderjarigenstrafrecht kan worden
toegepast). Onder 12 jaar kun je je soms ook ernstige zorgen
maken, dan kan het civiele jeugdrecht ingrijpen. Onder de
twaalf jaar kan een jongere namelijk niet strafrechtelijk
vervolgd worden.
o Civiele jeugdrecht: verlening gesloten uithuisplaatsing voor
18+ en ondertoezichtstelling ongeboren vrucht (begint dus
eigenlijk al voor 0 jaar, wanneer een baby in de buik al hulp
krijgt. Bijvoorbeeld bij verslavingen bij de moeder. Vanaf 24
weken kan dit, heeft te maken met de
levensvatbaarheidsgrens. Daarvoor krijgt het dus geen
bescherming).
- Leeftijdsgrenzen zorgen voor discussies
o Adolescentenstrafrecht: vroeger was grens tussen 18 en
volwassenheid veel strenger. Nu wordt er flexibeler gekeken:
wat past bij jou? Hangt samen met toerekeningsvatbaarheid.
o Toerekeningsvatbaarheid: als je iemand niet alles volledig kan
toerekenen, kan je hem dan wel een volledige straf
toerekenen zoals bij volwassenen wel kan?
Verschil civiel en jeugdstrafrecht
- Kinderbeschermingsmaatregelen zijn te vinden in het eerste boek
van het burgerlijk wetboek (artikel 1:254 ev)
o Ondertoezichtstelling/uithuisplaatsing
o Gezagsbeëindigende maatregel
- Het IVRK
- De jeugdwet
- Jeugdstrafrecht is te vinden in het wetboek van strafrecht (artikel
77a ev) en strafvordering
o Welk strafbaar feit en welke straf (sr)
o Welke procedure (sv)
o Welke rechten (sv)
- IVRK: Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind
- Beginselenwet justitiële jeugdinrichtingen (BJJ): huisregels van
justitiële jeugdinrichting
o Tenuitvoerlegging
, Bij het beantwoorden van vragen, bedenk dan eerst welk rechtsgebied de
vraag beslaat.
Bijvoorbeeld: bij het strafrecht kan een minderjarige zelfstandig (met
behulp van een advocaat) hoger beroep instellen terwijl in het civiele recht
hier meestal een bijzondere curator voor nodig is.
In het civiele recht kan je niet zelfstandig in hoger beroep gaan
tegen je eigen veroordeling, in het strafrecht wel.
Samenloop civiel en jeugdstrafrecht
- Voorheen samenloop: civiel geplaatste jongeren in een justitiële
jeugdinrichting, dit was onwenselijk dus sinds 2010 een scheiding.
Het kon eerst dus zo zijn dat iemand die thuis mishandeld werd,
samen zat met iemand die een overval had gepleegd. Dit leidde tot
een zorg dat ze elkaar aansteken.
- Tegenwoordig kan er ook sprake zijn van een samenloop. Sommigen
komen strafrechtelijk binnen en komen dan in een civiele instelling.
- Combi-zitting: bijvoorbeeld iemand gaat niet meer naar school en we
willen iemand uithuisplaatsen, met combi-zitting kun je ze
combineren en hoeft de jongere maar een keer voor de rechter te
verschijnen.
- In de werkgroepen meer
Civiel jeugdrecht
Een belangrijk internationaal artikel is artikel 8 van het EVRM. Dit geldt
niet alleen voor jongeren, maar voor iedereen. Je hebt recht op privacy.
Jeugdrecht maakt hier altijd een inbreuk op. Bijvoorbeeld: als je uit huis
wordt geplaatst, leef je niet meer in het gezin. Daarom wordt er altijd
geprobeerd kinderen zo dicht mogelijk bij huis te plaatsen.
- Artikel 8. Recht op eerbiediging van het privé-, familie- en
gezinsleven
1. Een ieder heeft recht op respect voor zijn privé leven, zijn familie-
en gezinsleven, zijn woning en zijn correspondentie.
2. Geen inmenging van enig openbaar gezag is toegestaan in de
uitoefening van dit recht, dan voor zover bij de wet is voorzien en
in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang
van de nationale veiligheid, de openbare veiligheid of het
economisch welzijn van het land, het voorkomen van
wanordelijkheden en strafbare feiten, de bescherming van de
gezondheid of de goede zeden of voor de bescherming van de
rechten en vrijheden van anderen.
IVRK
Is een verdrag dat alleen maar voor kinderen geldt. Heeft Nederland
ondertekent en dat betekent dat we het verdrag als belangrijk zien en we
deze naleven.
- De Nederlandse wetgeving dient hieraan te voldoen
