100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Master Jeugdrecht: Familie- en personenrecht vanuit de minderjarige bezien: Samenvatting van alle hoorcolleges, werkgroepen, literatuur en jurisprudentie€8,99
Master Jeugdrecht: Familie- en personenrecht vanuit de minderjarige bezien: Samenvatting van alle hoorcolleges, werkgroepen, literatuur en jurisprudentie
Dit document bevat een samenvatting van alle hoorcolleges, werkgroepen, literatuur en jurisprudentie. Alles is puntsgewijs uitwerkt. Tentamen dankzij deze samenvatting behaald met een 8,3.
Personen- en familierecht vanuit de minderjarige bezien
Week 1
Hoorcollege 1 – afstamming
Het nationale personen- en familierecht regelt:
o De positie van een ongeboren vrucht
o Hoe de daaruit geboren mens heet (naamrecht)
o Wie zijn familie is (afstammings- en adoptierecht)
o Het onderscheid tussen minderjarigen en meerderjarigen
o Gezag over minderjarigen
o Beschermingsmaatregelen over meerderjarigen
o Het huwelijk en geregistreerd partnerschap
Family life (artikel 8 EVRM)
o Een ieder heeft recht op respect voor zijn privéleven
Tussen echtgenoten
Tussen samenwoners (van hetzelfde geslacht)
Ongehuwden met hun kind
Grootouders – kleinkind
Pleegouders – pleegkind (na verloop van tijd)
Biologische vader kind, mits bijkomende omstandigheden
Marckx-arrest (EHRM 13 juni 1979)
o Paula Marckx (België) werd onbedoeld zwanger en daarmee bewust alleenstaande moeder
o Belgische wetgeving:
Getrouwde vrouw: van rechtswege moeder van kind
Alleenstaande vrouw: eerst kind erkennen, dan pas moeder van kind
o Paula Marckx: er is sprake van discriminatie, want verschil in behandeling tussen getrouwde of niet
getrouwde vrouw
o EHRM: er is sprake van ongerechtvaardigde discriminatie + de staat moet er voor zorgen dat
families een normaal gezinsleven kunnen leiden
o Eerste keer dat art. 8 evrm als positieve verplichting werd uitgedrukt (de staat moet het
familieleven ondersteunen)
Ontwikkelingen in Nederland laatste twintig jaar:
o Herziene regeling voor afstamming en adoptie
o Geregistreerd partnerschap ingevoerd
o Herzien gezagsrecht
o Herzien naamrecht
o 2001: openstelling burgerlijk huwelijk voor partners van gelijk geslacht
o 2014: wet lesbisch ouderschap (over de positie van de tweede vrouw in de relatie: art. 1:198 lid 1
sub b BW)) + gelijktrekking huwelijk en geregistreerd partnerschap
o 2016: staatscommissie herijking ouderschap over draagmoederschap en meerouderschap
o 2023: wet koppeling gezag en erkenning
,Afstammingsband: hoe?
o Van rechtswege
o Erkenning
o Gerechtelijke vaststelling ouderschap
o Adoptie
Soorten ouders:
o Juridische ouder (= ook adoptieouder)
Rechtsgevolgen: onderhoudsplicht, erfrecht, gezag, naamrecht, nationaliteit
o Biologische ouder
o Sociale ouder
o Pleegouder
o Stiefouder
Moederschap (artikel 1:198 BW)
o De vrouw die het kind baart (mater semper certa est) van rechtswege
o Duomoeder/meemoeder: De partner van de vrouw die het kind baart (verbonden via huwelijk of
geregistreerd partnerschap), mits donorverklaring (anonieme donor + inschrijving in donorregister)
van rechtswege (doorgaans ook als duomoeder al is overleden)
o De vrouw die het kind heeft erkend
o De vrouw wier ouderschap gerechtelijk is vastgesteld
o De vrouw die het kind heeft geadopteerd
Vaderschap (artikel 1:199 BW)
o De partner van de vrouw die het kind baart (verbonden via huwelijk of geregistreerd partnerschap)
van rechtswege (doorgaans ook als de man al is overleden)
o De man die het kind heeft erkend
o De man wiens ouderschap gerechtelijk is vastgesteld
o De man die het kind heeft geadopteerd
Erkenning (artikel 1:203 en 1:204 BW)
o Als een kind nog geen tweede ouder heeft kan het worden erkend
Geen bloedschennige kinderen
Erkenner moet ten minste 16 jaar zijn
Toestemming nodig van moeder (en van het kind > 12 jaar) of vervangende toestemming
van de rechter
Vervangende toestemming van de rechter
Man:
o Vervangende toestemming mogelijk wanneer de man:
De verwekker is (heeft seks gehad met moeder)
Biologische vader met family life is (kan een donor zijn)
Instemmende levensgezel is (1:204 lid 4)
o HR 16 februari 2001: kind en verwekker hebben aanspraak op de juridische erkenning van hun
relatie
Vrouw (duomoeder) artikel 1:204 lid 4:
o De duomoeder heeft ingestemd met de daad die de verwekking van het kind tot gevolg kan hebben
gehad
o Erkenning moet in het belang van het kind zijn
,Voorwaardelijke toestemming = wanneer de vrouw toestemming geeft tot erkenning aan een andere man
terwijl de verwekker een procedure tot vervangende toestemming tot erkenning heeft gestart/wilt starten
o Als er tijdens de procedure van vervangende toestemming tot erkenning van de verwekker, door de
moeder toestemming wordt gegeven aan een ander om het kind te erkennen, dan geldt deze
toestemming als voorwaardelijk totdat er een uitspraak is gedaan over de erkenning van de
verwekker tijdens de procedure
o Als de verwekker heeft kenbaar gemaakt het kind te willen gaan erkennen (bijv. via brief aan
advocaat), en de moeder geeft toestemming aan een ander om het kind te erkennen, dan geldt
deze toestemming als voorwaardelijk totdat er een uitspraak is gedaan over de erkenning van de
verwekker (mits hij binnen 3 maanden na het kenbaar maken een procedure tot erkenning start)
Twee maatstaven
= in de situatie dat een verwekker het kind zou willen erkennen, maar er zijn al 2 juridisch ouders de
vraag of de verwekker ontvankelijk is om de erkenning te vernietigen op grond van 1:205 BW
o Verwekker komt meteen in actie: hij laat moeder weten te willen erkennen en dient binnen drie
maanden een verzoek tot vervangende toestemming tot erkenning in
Minder strikte maatstaf voordat het verzoek wordt toegewezen: heeft de moeder in
redelijkheid toestemming kunnen geven tot erkenning aan een ander?
Indien toegewezen, dan wordt de eerder erkenning vernietigd
o Verwekker komt niet meteen in actie: verwekker wist dat hij een kind had maar heeft nooit haast
gehad het kind te erkennen, besluit toch uiteindelijk het kind te erkennen
Strikte maatstaf voordat het verzoek wordt toegewezen: heeft de moeder misbruik gemaakt
van haar bevoegdheid tot het geven van toestemming aan een ander? Moeder zit verwekker dwars
Indien toegewezen, dan wordt de eerder erkenning vernietigd
Gerechtelijke vaststelling ouderschap (artikel 1:207 BW)
o De rechter stelt het ouderschap vast van de verwekker of van de instemmende levensgezel
o Doorgaans bewijs nodig van vaderschap, maar Hof Den Bosch 26 juli 2018 (man wilde geen DNA
test doen, rechter vond het bewijs genoeg om zonder DNA test ouderschap vast te stellen)
o Kan ook na overlijden, soms grafopening nodig om DNA-materiaal te verkrijgen
Adoptie
o Uitgangspunt adoptie: adoptie moet in het kennelijk belang van het kind zijn + het kind moet niets
meer van zijn ouder in de hoedanigheid van ouder te verwachten hebben
o Adoptie van een kind in Nederland (artikel 1:227 en 1:228 BW)
Kind heeft van ouder in de hoedanigheid van ouder niets meer te verwachten
Alleen adoptie van minderjarigen mogelijk
Minimaal leeftijdsverschil kind en adoptant 18 jaar
Geen grootouderadoptie
Afstandsmoeder moet minimaal 16 jaar zijn
Afstandsouder heeft relatief veto
Minimale verzorgingstermijn van één jaar
Verzoek twee personen of stiefouderadoptie:
Minimaal 3 jaar samenleven (tenzij het kind wordt geboren binnen de relatie van de
adoptant en de ouder)
Afwijkende regeling voor twee vrouwen:
Geen samenleeftermijn (1:227 lid 2 laatste zin)
Geen minimale verzorgingstermijn (1:228 lid 3)
In geval van geregistreerde donor wordt adoptie toegewezen, tenzij kennelijk niet in
het belang van het kind (1:227 lid 4)
, o Adoptie van een kind uit het buitenland
Haags adoptieverdrag 1993
Wet opneming buitenlandse kinderen ter adoptie (Wobka)
Artikel 10:107 e.v. BW
8 februari 2021: Interlandelijke adoptie is tijdelijk stopgezet omdat niet duidelijk is of de
gehele procedure wel volgens de regels verloopt (bijv. of de ouders niet zijn gedwongen het
kind af te staan of het kind ter betaling is afgestaan) rapport commissie Joustra
11 april 2022: striktere voorwaarden voor interlandelijke adoptie aangekondigd
Interlandelijke adoptie is wel weer mogelijk vanuit vier landen waarbij zeker is dat de
adoptieprocedure volgens de regels verloopt
Einde ouderschap
o Ontkenning ouderschap (wanneer het ouderschap van rechtswege is ontstaan)
o Vernietiging erkenning
o Terugdraaien gerechtelijk vastgesteld ouderschap
o Herroeping adoptie
Ontkenning ouderschap (artikel 1:200 en 1:202a BW)
o Grond: de ouder is niet de biologische ouder
o Verzoekers:
Het kind, binnen drie jaar na bekend worden met de biologische werkelijkheid of na
meerderjarigheid (indien minderjarig vertegenwoordigd door bijzondere curator, art. 1:212)
De geboortemoeder en de tweede ouder (binnen een jaar na geboorte van het kind of
binnen een jaar na het bekend worden met de biologische werkelijkheid)
o Niet mogelijk wanneer:
De tweede ouder willens en wetens met de zwangere vrouw is gehuwd
Toestemming heeft gegeven voor de daad die verweking tot gevolg kan hebben gehad
Vernietiging erkenning (artikel 1:205 en 1:205a BW)
o Grond: de ouder is niet de biologische ouder
o Verzoekers:
Het kind, binnen drie jaar na bekend worden met de biologische werkelijkheid of na
meerderjarigheid (indien minderjarig vertegenwoordigd door bijzondere curator, art. 1:212)
De geboortemoeder en de erkenner, maar alleen in het geval van bedreiging, dwaling,
bedrog of misbruik van omstandigheden
o OM: schijnerkenningen (is in strijd met de openbare orde) gebeurt voornamelijk voor het
verkrijgen van de nationaliteit voor het kind (kind verkrijgt nationaliteit van vader)
Terugdraaien gerechtelijke vaststelling ouderschap (artikel 382 Rv)
o Door de wederpartij gepleegd bedrog of op basis van valse stukken
o Verder geen mogelijkheid om gerechtelijk vastgestelde ouderschap terug te draaien
Herroeping adoptie (artikel 1:231 BW)
o Kan alleen door het kind zelf
o Termijn: tussen de 20 en 23 jaar oud
o Staatscommissie Herijking ouderschap heeft voorgestelde de termijn voor herroeping helemaal af
te schaffen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Julie00. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.