100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
Eerder door jou gezocht
Samenvatting Lokaal en regionaal bestuur - Tussen eerste overheid en tweederangsdemocratie - het functioneren van de lokale democratie in Nederland€4,99
In winkelwagen
Samenvatting lokaal – regionaal
bestuur.
Tussen eerste overheid en tweederangs democratie – het functioneren van de lokale
democratie in Nederland. Julien van Ostaaijen
Hoofdstuk 1. Lokale democratie onder druk.
De lokale democratie staat onder druk, o.a. door lage opkomstcijfers en geringe interesse onder de
bevolking om zelf actief te worden in de lokale politiek. Ook zou het lokaal bestuur onvoldoende
kunnen/ willen inspelen op de vele manieren waarop inwoners tegenwoordig nog wél
maatschappelijk en politiek actief worden.
Hoofdstuk 2. Democratie op lokaal niveau.
Democratie gaat erover dat het volk de drijvende kracht en toetssteen is voor wat er in het publiek
domein gebeurt (Hendriks 2006 : 35). Centraal staat de verbinding tussen het volk – de (lokale
samenleving) – en het (lokaal) bestuur.
Onderscheid tussen de politieke en maatschappelijke democratie.
Politieke democratie. Maatschappelijke democratie.
Manier waarop ‘machthebbers’ gekozen/ De inzet van burgers voor de samenleving in het
aangesteld worden, beslissingen nemen en de dagelijks leven.
invloed van burgers daarop.
De formele besluitvorming/ besluitvormers ->
ook wel systeemwereld genoemd.
de politieke democratie ontstaat enerzijds uit de maatschappelijke democratie, anderzijds bepaald
de politieke democratie deels de ruimte die de maatschappelijke democratie krijgt.
Een meervoudige lokale (politieke) democratie moet openstaan voor en ruimte bieden aan de
maatschappelijke democratie en initiatieven uit de samenleving.
Verschillende activiteiten leggen verbinding tussen politieke en maatschappelijke democratie.
Politieke activiteiten -> actief bij politieke partij of in de representatieve democratie.
Participatieve activiteiten -> doen mee aan overheidsinitiatieven.
Maatschappelijke activiteiten -> actief inzetten voor de omgeving en beroep doen op de
lokale overheid/ daarmee in aanraking komen.
Niet alleen de wisselwerking tussen politieke en maatschappelijke democratie is een aspect van een
goed democratisch bestuur, er worden nog vier andere aspecten genoemd.
1. Steun die de lokale democratie vanuit de samenleving heeft -> mate waarin burgers het
optreden van de overheid vrijwillig accepteren.
2. Prestaties van de lokale democratie -> resultaten en dienstverlening.
3. Democratie moet bescherming bieden aan minderheden tegen de meerderheid.
4. Rol van de nationale overheid en de nationale politiek.
Hoofdstuk 3. De afhakers.
, Politieke interesse heeft onder meer te maken met de opvoeding en ontwikkelt zich verder vooral
wanneer het in de actualiteit is of wanneer men er zelf bij betrokken is.
Individuele meningen van burgers over lokaal bestuur worden publiek gemaakt en beïnvloeden op
zo’n manier mogelijk de meningen van anderen over het lokaal bestuur. Er zijn hiervoor 2 belangrijke
mechanismen.
1. Thomas-theorema = als mensen situaties als ‘echt’ definiëren gaan zij hier ook naar
handelen.
2. Echokamer = mensen zoeken via mediakanalen naar opvattingen die lijken op de opvattingen
die zij zelf al hebben. Op deze manier worden hun opvattingen versterkt.
Relevante factoren wat betreft de hoogte van de opkomst bij Nederlandse lokale verkiezingen.
1. Sociaal-demografische factoren: leeftijd/ opleiding/ inkomen/ etniciteit.
2. Sociale factoren: levensstijl/ geluksgevoel/ sociale plicht/ gewoonte.
3. Politieke factoren: interesse of kennis van politiek/ vertrouwen in politiek/ tevredenheid.
Samenvattend: veel inwoners positief over lokaal bestuur, relatief veel vertrouwen. Toch is er weinig
interesse in en kennis over het lokaal bestuur bij inwoners. Ook weinig bereidheid om hier
verandering in te brengen. Stemmen is de meest populaire vorm van participatie door burgers, dus
GEEN levendige lokale democratische cultuur. Inwoners vaak negatief over het functioneren van de
lokale politiek en de lokale politici, vaak veel agressie ect.
Hoofdstuk 4.
In de meeste gemeenten steunt de politieke democratie op een klein gezelschap van mensen ->
beperkte groep actieve leden (= onder andere websites beheren, actief bij verkiezingscampagnes
ect) waarin één of enkele leden de toon zetten. Politieke democratie staat open voor de lokale
samenleving, ze streven naar meer leden. WEL terughoudend om invloed uithanden te geven.
Lastig om kandidaten te vinden, ook vullen van kandidatenlijsten met mensen die GEEN ambitie
hebben om de raad in te gaan om zoveel mogelijk (voorkeurs)stemmen te halen.
Partijen zoeken steeds vaker buiten hun ledenbestand naar kandidaat-raadsleden.
Het gemiddelde partijlid is NIET de gemiddelde Nederlander.
Feiten en cijfers: in Nederland, 9000 raadsleden (wettelijk bepaald en hangt af van de grootte van de
gemeente), ruim 1400 wethouders (aantal is keuze van de gemeenteraad, zolang er niet minder dan
2 en niet meer dan 9 zijn) en bijna 400 burgemeesters.
Op lokaal niveau twee hoofdstromingen van typen partijen te onderscheiden.
1. Omvat alle lokale afdelingen van bovenlokale partijen Amsterdamse afdeling van de VVD).
2. Omvat partijen die NIET gebonden zijn aan bovenlokale partijen en slechts in één gemeente
meedoen aan de verkiezingen (Leefbaar Rotterdam).
Minder bekende stromingen: combinatiepartij = een lokale afdeling van een landelijke partij
die samenwerkt met minimaal één andere lokale afdeling/ lokale partij (PrO in Oisterwijk –
lokale afdelingen van de PvdA, GroenLinks en D66).
Raadslidmaatschap is de meest laagdrempelige manier om als volksvertegenwoordiger actief te zijn.
voor-/ nadeel: het raadslidmaatschap doe je NAAST je werk/ opleiding. Echter kost het veel tijd, de
omloopsnelheid van raadswerk is dan ook hoog.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper maudErasmusUniversiteitRotterdam. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
