17/20 - Samenvatting Urologie prof. Van der Aa prof prof. Everaerts (vak nier en urinewegen S1M1 GNK KUL)
36 keer bekeken 1 keer verkocht
Vak
Nier en urinewegen (BKULE0C06A)
Instelling
Katholieke Universiteit Leuven (KU Leuven)
17/20 1e zit - Dit document is een samenvatting en alles wat je moet kennen voor het deel urologie van het examen Nier en Urinewegen. Dit document is gebaseerd op de slides met oog voor kleur, details en volledigheid/structuur. Ik heb de eerste les niet toegevoegd aan dit document, dus je kunt best...
Urologie Prof. F. Van der Aa en prof. W. Everaerts
H2: LUTS
2.1. LUTS: ANAMNESE
Symptoom- (eerste lijn, niet bij alarmtekens/complicaties) vs. diagnosegerichte benadering (uroloog)
3 te bevragen onderdelen
o Moeite met ophouden vullingssymptomen – storage (“irritatief”)
Moet u overdag (te) vaak plassen? Hoe vaak? (toegenomen mictiefrequentie overdag)
Moet u ’s nachts opstaan om te plassen? (nycturie)
Als u voelt dat u moet plassen, moet u dan onmiddellijk gaan? (aandrang, urine incontinentie)
o Moeite met plassen ledigingssymptomen – voiding (“obstructief”)
Hesitatie, onderbroken straal, zwakke straal, sproeien, persen nodig om urinestraal op gang te
laten komen, eind-druppelen (lange eindfase van mictie, straal neemt af tot druppelen)
o Klachten net na plassen post-mictie symptomen – post-micturition
Gevoel dat de blaas niet leeg is, nadruppelen (meteen na mictie, meestal na verlaten van toilet)
Hoofdklacht uitdiepen: wat is de meest storende klacht?
o Incontinentie? Pollakisurie? Urgency? Mictievolumes? Straal? Hesitatie? Pijn? Hematurie?
Types van urinaire incontinentie
o Urgency incontinentie (“aandrang”)
o Stress incontinentie
o Gemengde incontinentie
o Continue incontinentie/(overloop)
CAVE: HEMATURIE EN PIJN ALARMSYMPTOMEN
o TCC, urineweginfectie, nierkoliek o.b.v. uretersteen, blaassteen
2.3. LUTS: KLINISCH ONDERZOEK
Man
o Suprapubisch palperen/percuteren
o Externe genitalia inspecteren
o Perineum/OL
o PPA
o Globus? Pinpoint fimosis? Prostaat afmeting? Prostaatkanker? Neurologische afwijkingen?
Vrouw
o Suprapubisch palperen/percuteren
o Gynaecologische houding (atrofie, hypermobiliteit, verzakking, kracht/proprioceptie)
o Perineum/OL
2.4. LUTS: BIJKOMENDE ONDERZOEKEN
Mictiedagboek
Urine analyse
o Dipstick (midstream urine)
o Microscopie
o Urinecultuur (midstream urine)
> 105 CFU/mL
Indicatie: symptomatische urineweginfectie; niet bij ongecompliceerde cystitis (klinisch!)
Nier en urinewegen B-KUL-E0C06A 1
,Urologie Prof. F. Van der Aa en prof. W. Everaerts
Bloedname
o PSA bij LUTS door BPH
PSA correleert met prostaat volume
Uroflowmetrie (+ postmictioneel residu)
Urodynamisch onderzoek (vullingscystometrie)
Beeldvorming
o Echo
TREP (TransRectale Echo van de Prostaat)
o RX contrast onderzoek (IV vs. urinewegen)
o CT (à blanc, trifasisch)
o (Urethro)cystoscopie
Definitie
o Inspanningsgebonden urineverlies in afwezigheid van een detrusorcontractie bij hoesten, heffen, …
Oorzaak
o Onvoldoende sluiting van de mid-urethra
Risicofactoren
o Vrouwen (meer prevalent): multifactorieel o.a. genetische factoren (collageenmetabolisme), vaginale
bevalling, obesitas, COPD, constipatie, leeftijd, vroegere heelkunde voor prolaps of incontinentie
o Mannen: iatrogeen (radicale prostatectomie) of neurogeen
Pathofysiologie
o Urethrale hypermobiliteit en intrinsieke sfincterdeficiëntie
Behandeling
o Levensstijl aanpassingen
o Fysiotherapie = bekkenbodem tonificatie oefeningen, proprioceptie trainen
ALTIJD EERST FYSIOTHERAPIE!!
o (Medicatie: duloxetine) wanneer niets anders kan, niet standaard
o Heelkunde: mid urethrale sling (TOT, TVT)
2.7. CONTINUE INCONTINENTIE (OVERLOOP – FISTELS)
2.7.1. OVERLOOP INCONTINENTIE
Wie?
o Oudere populatie
Wat?
o Continue kleine beetjes verlies – kleine frequente micties
Oorzaken
o Polyfarmacie, constipatie, BPH, neurogeen lijden, …
Pathofysiologie
o Outflow obstructie met eventueel detrusor falen
Diagnose
o KO (evt. globe) en indien twijfel echografie
Behandeling
o Vaak behandelen met katheterisatie (permanent/intermittent)
2.7.2. FISTELS
Incidentie
o Obstetrische fistels (groter, slechte weefsel kwaliteit, complex) armere landen
o Iatrogene fistels (kleiner, goede weefsel kwaliteit, eenvoudig) rijkere landen
Diagnose
o Anamnese
Urinaire incontinentie, continu, (kort) na (gynaecologische) ingreep; vaak dubieus!
Nier en urinewegen B-KUL-E0C06A 3
, Urologie Prof. F. Van der Aa en prof. W. Everaerts
o Klinisch onderzoek
In speculo: opening/granulatieweefsel/lekkage
Palpatie
Methyleenblauw: 3 cotton swab test
Je vult blaas met methyleenblauw en je plaatst 3 kompressen in de vagina
Bij een vesicovaginale fistel gaat kompres blauw worden
Bij een uretero-vaginale fistel gaat kompres geel worden
o Technische onderzoek
Rx cystografie
2.8. PLASPROBLEMEN BIJ DE MAN (“MALE LUTS”)
2.8.1. BENIGNE PROSTAATHYPERPLASIE (BPH)
Terminologie
o De patiënt heeft LUTS suggestief voor BPO, veroorzaakt door BPE met onderliggend BPH
Prevalentie
o Zeer prevalent
o Elke man ontwikkelt BPH als hij maar oud genoeg wordt
Omdat prostaat groeit o.i.v. testosteron
Diagnose
o Anamnese
Plasklachten (voiding) + opslagklachten (storage) (zie 2.1. Anamnese)
Combinatie is typisch!
Evt. IPSS vragenlijst
o Klinisch onderzoek
PPA
o Technische onderzoeken
Dipstick/urinecultuur
Flowmetrie + residubepaling
Complicaties
o Van de lagere urinewegen
Urinaire retentie(s)
Blaasstenen
Recidiverende infecties
Blaasdivertikels
Hematurie
o Van de hogere urinewegen
Hydroureteronefrose
Postrenaal nierfalen
o Andere: vallen (nycturie)
Behandeling
o Afwachtend beleid (“watchful waiting”)
Milde (tot matige) LUTS
Na anamnese en klinisch onderzoek
o Medicatie
α-blokkers (bv. tamsulosine, silodosine, …)
Snelwerkend en verbeteren urinestraal via relaxatie gladde spiervezels
Nier en urinewegen B-KUL-E0C06A 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hypertahrio14. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,99. Je zit daarna nergens aan vast.
