Health in Society
Week 1
Chapter 1 - Understanding Health: Definitions and
Perspectives
Vijf perspectieven op gezondheid:
Gezondheid binnen het klokkenwerk model van medicijnen: Gezondheid
wordt gedefinieerd als een goed werkend lichaam. Wanneer een onderdeel
van het lichaam niet goed werkt, is dat een teken dat het systeem (het
lichaam) dus niet gezond is. Ook wel biomedicine. Biomedicine maakt wel
onderscheid tussen ziekte (disease → medisch gediagnostiseerd en
objectief) en aandoening (illness → cultuurspecifiek en subjectieve
aspecten).
Limitaties van het klokkenwerk model: Te mechanisch en negeert de sociale
en psychologische aspecten.
Gezondheid zoals gedefinieerd door normale mensen: Het is altijd
belangrijk om rekening te houden met hoe normale mensen de term
‘gezondheid’ zien. Ze vinden het bijvoorbeeld moeilijker om ‘gezondheid’ te
definieren dan ‘ziekte’, omdat ‘ziekte’ een probleem is waar je op moet
reageren. Op ‘gezondheid’ hoef je niet te reageren en mag je voor lief
nemen. Ook namen mensen gezondheid voor hunzelf waar als uitgerust, en
Health in Society 1
, ‘able to deal with life’. Gezondheid in anderen zagen ze als fitness, en
‘gewoon niet ziek zijn’. Ook ervaren mensen hun gezondheid subjectief en
in context met hun leeftijd / aandoening.
In culturele en economische context zijn er 2 manieren van praten over
gezondheid:
1. Gezondheid werd gezien als een vorm van discipline: Gezondheid kreeg
je wanneer je je gezond gedroeg. Het werd niet gezien als iets wat je
‘normaal’ doet. Als je gezond wil leven moet je extra activiteiten doen.
Gezond zijn kost dus extra tijd en moeite.
2. Gezondheid werd gezien als een vorm van ontspanning: Gezondheid
gaat niet om strenge regels volgen, maar om je goed voelen in het leven
en ontspannen zijn van alle stress van het leven. Denk bv aan een bar:
Het is niet perse gezond voor je lichaam om bier te drinken, maar je
ontspant er wel van dus vindt deze visie het wel gezond.
Kritisch perspectief op gezondheid: Gezondheid is op zo een manier
geformuleerd door de kapitalistische maatschappij dat het een definiërend
en onderdrukkend mechanisme is. De maatschappij is zo gevormd dat het
gaat op winst maken in plaats van mensen gezond houden. Denk aan
slechte werkomstandigheden.
In westerse samenlevingen wordt ‘gezond zijn’ gezien als recht en als plicht.
Wanneer je ongezond bent, kun je je taken als burger niet meer goed
voltooien en een financiële last kunt worden.
Gezondheid als een ‘resultaat’: Grote instanties zijn altijd opzoek naar
bewijs dat hun acties in de gezondheidsindustrie resultaat hebben geleverd.
Dit is erg lastig door alle andere factoren die mee kunnen spelen in het
resultaat en ethische/praktische bezwaren.
Collectieve gezondheid: Het is belangrijk om de individuele klinische
vragen om te toveren tot populatie vragen. Bv ‘hoe zorgen we ervoor dat
tieners met depressie beter geholpen worden’ → ‘waarom zijn er meer
tieners met depressie en hoe voorkomen we dat het er meer worden’. Het
behandelen van individuen met een hoge risicofactor heeft weinig impact
op populatieniveau. Maar het veranderen van een risicofactor over een
gehele populatie heeft wel heel veel impact.
Health in Society 2
, Chapter 2 - A History of Public Health
Het hoofdmiddel voor de volksgezondheid in de 19e eeuw was wetgeving.
Vooral rondom adequate afvoeren en sanitair in de stad. Een definiërend
moment voor deze verandering was toen een dokter de hendel van een
waterpomp verwijderde omdat hij ervan overtuigd was dat dit de bron was
van de cholera epidemie van die tijd. Dit was in strijd met de destijdse
miasma theorie (de theorie dat ziekte kwam door het inademen van vieze
luchten). Data ondersteunde de bewering van de dokter, en dit zorgde voor
een hervorming van de sanitaire voorzieningen. Dit was ook de eerste keer
dat er een epidemiologische methode is gebruikt om een ziekte onder
controle te houden.
In de 19e eeuw waren er 2 belangrijke tradities rondom de volksgezondheid:
1. Conservatief en terughoudend: Arme mensen waren het meest ziek, en
daarom kregen ze steeds minder privileges en moesten ze bv naar
werkhuizen.
2. Progressief en radicaal: Dat arme mensen vaker ziek waren, kwam door
de ongezonde leefomstandigheden. Er werd gepleit voor betere
voeding, onderwijs, en werkomstandigheden.
Dit laat zien dat de motivaties achter de volksgezondheidsmaatregelen vaak
een weerspiegeling van de politiek zijn.
In de periode 1910 tot 1930 werd volksgezondheid gebruikt voor het
opbouwen van landen. Denk aan fitness, beter onderwijs en arbeidswetten.
Gezond zijn werd in deze tijd ook gezien als een dienst dat je als burger
moet bewijzen. Deze periode van het opbouwen van landen werd
gekarakteriseerd door 2 denkwijzen:
1. Progressief: Dit was niet radicaal en wilde eerder burgerlijke zorg om
sommige effecten van het kapitalisme te matigen. Denk bv aan
ondergrondse treinsporen ipv bovengronds voor de lucht en het geluid.
2. Nationale efficientie: Sterke (en gezonde) landen zijn essentieel voor
nationale bescherming en vooruitgang. Dit was iets zakelijker.
Health in Society 3
, Na de oorlog veranderden de prioriteiten omdat het erg goed ging met de
welvaart. De focus kwam nu meer op medische immuniteit en behandeling.
Chapter 3 - The New Public Health Evolves
Dit hoofdstuk beschrijft de tweede volksgezondheid revolutie (ook wel the
new public health → NPH). De NPH is innovatief omdat het streeft naar
gelijkheid, en gebaseerd op dat de oorzaak voor ongezond zijn vaak komt
door sociale en omgevingsfactoren. Ook benadrukt NPH rond 1970 het
belang dat alle sectoren van de maatschappij een impact hebben op
gezondheid, en ook het individu zelf. Er kwamen veel theorieen over het
veranderen van het gedrag van een individu.
Later kwam er meer aandacht voor de impact van sociale rangorde op
gezondheid. Hieruit kwam de ‘health for all by 2000’ goal van de WHO
(1970). Dit plan was gericht op ontwikkelingslanden, en focuste zich vooral
op selectieve gezondheidszorg. De kritiek was dan ook dat er vooral
specifieke ziekten werden opgelost, in plaats van de oorzaken aangepakt
zoals voeding en onderwijs. De onderliggende oorzaken worden niet
aangepakt.
In 1980 werd er een nieuwe NPH-bijbel gemaakt: The Ottowa Charter. Er
was behoefte aan een nieuw plan omdat de vorige niet gebruikt werd door
geïndustrialiseerde landen. Deze charter was gebaseerd op het geloof dat
gezondheid vrede nodig heeft, evenals onderwijs, voedsel, en inkomen en
gelijkheid. Er was dus een focus op het creeeren van gezonde situaties, en
de invloed die je zelf hebt op je eigen gezondheid.
In 1990 werd de Ottowa Charter geimplementeerd. De focus verlegde zich
van medicijnen naar sociale interventies en beleidsveranderingen. In alle
sectoren werd gezondheid belangrijk.
2005-2008: The Commision on Social Determinants of Health hadden een
aantal adviezen:
Verbeter de dagelijkse leefomstandigheden: Investeer in kinderen,
gezonde omgevingen en een universele gezondheidszorg
Kaart de ongelijkheden in macht en middelen aan: Gebruik wetten om
de ongelijkheden in educatie en gezondheid tussen mannen en vrouwen
te verminderen, net als eerlijkere belasting tussen arm en rijk.
Health in Society 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper laura43. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €13,16. Je zit daarna nergens aan vast.