Samenvatting farmacologie hoofdstuk 1
Geneesmiddel: is een chemische stof die wordt toegediend aan of in het menselijk lichaam om
ziekten te behandelen of te voorkomen of om symptomen van ziekten of aandoeningen te
bestrijden.
De meeste geneesmiddelen grijpen aan op de cel.
Geneesmiddel Aangrijpingspunt Mechanisme Therapeutisch effect
Bètablokkers Hartcellen Voorkomen een
toename van de
hartfrequentie
Lokale anesthetica Zenuwcellen Voorkomen pijn bij
kleine ingrepen
Analgentica Immuuncellen Verminderen
ontstekingspijn
Antidepressiva Zenuwcellen Verlichten depressie
Statinen Levercellen Verlagen
cholesterolgehalte
van bloed
Het lichaam is in verschillende niveaus ingedeeld. De meeste geneesmiddelen gaan in
begeinsel een interactie aan met de eerste twee categorieën: celorganellen en hun
bestanddelen. Uiteindelijk hebben ze een werking in het lichaam als een geheel of op
complete organen.
Organisatieniveaus
Niveau organisme Mens
Niveau orgaanstelsel Gastro-intestinale stelsel
Orgaanniveau Maag
Weefselniveau Slijmvlies
Celniveau Mucus-cel
Chemisch of moleculair niveau
Cellen en celonderdelen
Cellen zijn bouwstenen die uit weefsels zijn opgebouwd. De meeste cellen zijn
gespecialiseerd in een bepaalde taak. Geneesmiddelen gaan een wisselwerking aam met deze
gespecialiseerde cellen.
De celonderdelen:
Als je door een elektronenmicroscoop naar een cel kijkt, zie je dat hij veel kleine onderdelen
bevat. Die heten organellen en komen voor in alle cellen. Elk organel heeft een specifieke
functie. Er zijn organellen die samenwerken aan de synthese van eiwitten(proteinesynthese).
Dit zijn celkern, het endoplasmatisch reticulum, het golgi-apparaat en de ribosomen.
,Mitochondriën zijn kleine, boonvormige organellen die vrijwel alle energie voor de cel
produceren. Ze gebruiken de energie uit brandstof als glucose en vet om adenosinetrifosfaat
(ATP) te maken. ATP is een klein pakketje energie dat de meeste biochemische processen van
de cel mogelijk maakt. Sommige geneesmiddelen richten zich op celonderdelen en
mechanismen die ATP gebruiken. Sommige geneesmiddelen zoals nitroglycerine, er onder
andere voor zorgen dat het lichaam ATP kan blijven maken. Dit proces van cellulaire
energieproductie wordt celademhaling genoemd.
Cytoplasma
Dit is een verzamelnaam voor de inhoud van de cel. Het bestaat uit de organellen en het
cytosol, dit is een halfdoorzichtige oplossing van enzymen, voedingstoffen en elektrolyten.
Deze oplossing is nodig voor de vele processen die in elke cel plaatsvinden.
Celmembraan
Dit is een dunne membraam die de inhoud van onze cellen omsluit en deze scheidt van het
extracellulaire vocht (het vocht buiten de cel). Het celmembraan regelt wat de cel in- en
uitgaat. Het bestaat voornamelijk uit een dubbele laag fosfolipiden met verspreid ertussen
cholesterol.
De fosfaatkoppen zijn hydrofiel (trekken water aan) en zij hebben het dus naar hun zin buiten
de cel hier zit extracellulaire vocht en ook vanuit binnen de cel de intracellulaire vocht. De
lipidiestaarten zijn hydrofoob (waterafstotend) en vormen een stabiele laag in de watervrije
omgeving tussen de binnenste en buitenste laag van de fosfaatkoppen. Cholesterolmoleculen
maken de laag stabieler. De eiwitten met uiteenlopende functies zitten in het celmembraan.
Deze eiwitten zijn: receptoren, ionkanalen, enzymen en transporteiwitten.
, Het celmembraan bestaat voornamelijk uit vetachtige stoffen en bepaalt welke
geneesmiddelen erdoorheen kunnen om hun effect op de doelcellen uit te oefenen. De meeste
geneesmiddelen kunnen niet door het vetachtige celmembraan heen en oefenen dus hun effect
uit door aan extracellulaire, eiwitachtige structuren op het celmembraan te binden, dit doen
vooral de receptoren en ionkanalen.
De membraanpotentiaal:
Cellen handhaven een klein potentiaalverschil over hun membraam die membraanpotentiaal
wordt genoemd. Dankzij dit potentiaalverschil tussen de binnen- en de buitenkant van de cel
kunnen zenuwen impulsen geleiden, kunnen spieren zich samentrekken, kan het hart kloppen
en kunnen nog meer andere lichaamfuncties worden uitgeoefend.
Eiwitten en eiwitsynthese:
Eiwitten zijn een belangrijke en de meest gevarieerde groep van biologische moleculen. Er
zijn tienduizenden verschillende eiwitten in het menselijk lichaam die allemaal andere
functies vervullen. Onder andere op de volgende gebieden:
Structuur: eiwitten vormen pezen en ligamenten
Beweging: eiwitten in spieren zorgen voor spiercontractie
Communicatie: veel hormonen zijn eiwitten
Afweer: antilichamen die bacteriën aanvallen en vernietigen zijn eiwitten
Zuurstoftransport: hemoglobine (Hb) in de rode bloedcellen is een eiwit
Een lichaam kan niet zonder eiwitten functioneren. Eiwitten zijn ketens van aminozuren, dit
zijn kleine stikstof bevattende moleculen. Amonizuren halen we uit eiwitten in ons voedsel.
Ons spijsverteringsstelsel breekt het eiwit af, zodat we de amonizuren kunnen opnemen in
ons lichaam. De lengte van de keten en de volgorde van de aminozuren bepalen voor een
groot gedeelte de natuurlijke eigenschappen van het eiwit. Een ander kenmerk elk eiwit is de
manier waarop de keten van aminozuren zich plooit tot zijn uiteindelijke ruimtelijke structuur.
Sommige zijn lang en dun, zoals collageen dat in pezen zit. Dit worden ook wel filamenteuze
eiwitten genoemd. Andere zijn ronder en boller van vorm, zoals het hemoglobine. Deze
worden ook wel globulaire eiwitten genoemd. Binnen elke cel is een code nodig om ervoor te
zorgen dat de aminozuren in de juiste volgorde aan elkaar zitten en dat de keten een juiste
lengte krijgt. Deze code voor onze eiwitten zit in het DNA (desoxyribonucleïnezuur)), een
dun langgerekt molecuul dat in de kern van elke cel aanwezig is. alle menselijke cellen
bevatten 46 DNA-strengen (behalve sperma en eiercellen, die hebben er 23). Elke DNA-
streng heet een chromosoom.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shirleybeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,66. Je zit daarna nergens aan vast.