Samenvatting Sociale Zekerheid
1, 2(2.11 niet), 3, 7, 8, 9, 11, 14, 15 van hoofdzaken socialezekerheidsrecht
13, 14 van bestuursrecht
Hoofdstuk 1 Inleiding
Solidariteit: de sterken leveren een bijdrage aan de bescherming van de zwakkeren -> arm en rijk,
jong en oud, werkenden en werklozen.
Horizontale solidariteit: als leden van een groep onderling risico’s delen
Verticale solidariteit: de eenzijdige steun van rijken ten opzichte van armen
Verzekeringsprincipe: als mensen zich tegen betaling van premie verzekeren tegen een onzekere
gebeurtenis
Waarborgfunctie: minimumbescherming en bescherming tegen inkomensderving
Activeringsfunctie: uitkeringsgerechtigden weer terug brengen naar de arbeidsmarkt – re-integratie
Definitie sociale zekerheid houdt verband met sociale risico’s en behoeftigheid:
Sociale risico’s:
- Medische zorg
- Ziekte
- Werkloosheid
- Ouderdom
- Arbeidsongevallen en beroepsziekten
- Gezinslasten
- Moederschap
- Invaliditeit
- Overlijden
Behoeftigheid(armoede): uitkeringen worden verstrekt ongeacht de oorzaak van behoeftigheid. Men
heeft recht op een uitkering als de eigen middelen onder het bestaansminimum liggen->
(middelentoets).
Publieke sociale zekerheid: als de aanspraak op prestaties(uitkering of voorziening) rechtstreeks op
een publieke regeling(sociale bijstand) is gefundeerd.
Private sociale zekerheid: als de aanspraak op prestaties(uitkering of voorziening) op een
civielrechtelijke overeenkomst(particuliere verzekering) is gebaseerd.
Volksverzekeringen: gelden voor alle burgers
Hoofdstuk 2 Het socialezekerheidsstelsel
Sociale verzekeringen(wettelijk gegarandeerde aanspraak op een uitkering als tegenprestatie voor
de betaalde premies):
- AOW
- Anw
- AKW
- Wlz
- Zvw
- WAO
- Wet WIA
- WAZ
- WW
- ZW
Sociale voorzieningen(financiële steun waarbij instanties vrij zijn de vorm en omvang van de steun te
bepalen):
- PW
- IOAW
- IOAZ
- IOW
- TW
- WAJONG
, - Wsw
- Wmo 2015
- Wet KB
- Wzt
Onderscheid sociale voorzieningen en sociale verzekeringen:
- Verzekeringsbeginsel: evenredigheid tussen de hoogte van de aan een verzekeraar te
betalen premie en het risico. Evenredigheid tussen de hoogte van de premie en de uitlering
die de verzekeraar ter compensatie moet betalen.
- Wijze van financiering: sociale verzekeringen worden betaald van premies die door de
verzekerden en werkgevers van de verzekerden worden opgebracht. Sociale voorzieningen
worden betaald van de algemene middelen(belasting).
Personele werkingssfeer: welke personen onder het bereik van een regeling vallen – doelgroep
Volksverzekeringen: algemene regelingen, gericht op de ingezetenen en degenen die niet in
Nederland wonen maar wel aan het arbeidsproces deelnemen.
Werknemersverzekeringen: categoriale regelingen waarvan de werkingssfeer in beginsel beperkt is
tot werknemers.
Volksverzekeringen:
- AOW
- Anw
- AKW
- Wlz
- Zvw
Werknemersverzekeringen:
- WAO
- Wet WIA
- WW
- ZW
Materiele werkingssfeer: de gebeurtenis die recht geeft op de prestatie.
Risico’s en regelingen:
Ziekte en arbeidsongeschiktheid – ZW, Wet WIA, WAO, Wajong, WAZ, Wsw
Werkloosheid – WW, Wet WIA
Ouderdom – AOW
Overlijden – Anw
Kinderen – AKW, Wet KB, Wkkp
Gezondheid – Wlz, Zvw, Wmo 2015, Wzt
Bestaansminimum – PW, IOAW, IOAZ, IOW, TW
Hoogte loondervingsuitkeringen: Werknemersverzekeringen -> 70%(soms 75%) van het historisch
dagloon uitbetaald.
Hoogte minimumbehoefteregelingen(bijv. AOW, Anw, PW en TW): sociaal minimum – minimumloon
->70% alleenstaande, 50% gehuwde, kostendelersnorm
Uitvoering socialezekerheidsregelingen:
SVB: -> uitvoering – AKW, Anw, AOW
UWV: -> uitvoering – WW, Wet WIA, WAO, ZW, WAZ, Wajong, TW, IOW
Particuliere zorgverzekeraars: -> uitvoering – Wlz, Zvw/
-> Premieheffing – Zvw
Belastingdienst: -> premieheffing – Wet WIA, WAO, WW, Anw, AOW, Wlz/
-> bijdrageheffing – Zvw(inkomensafhankelijke bijdrage)
Belastingdienst/Toeslagen: -> uitvoering – Wet KB, Wzt, Wkkp, Wht
Gemeenten(uvw-werkbedrijf): -> uitvoering – PW, Wmo, IOAW, IOAZ, Wsw
