Dit is een samenvatting van het vak Beginselen Staatsrecht voor de VU. Het is onderverdeeld in zes weken aan informatie. Het is kort en bondig samengevat. Het bevat informatie van aantekeningen, hoorcollege slides, en informatie van het boek zelf dat ik heb aangeschaft. Het bevat ook informatie ove...
Staatsrecht
Week 1
Kenmerken van een staat
1. Gemeenschap van mensen (bevolking)
2. Territorium (afgebakend grondgebied)
3. Effectief gezag met voorrang boven andere organisaties
- Geweldsmonopolie (met dwang handhaven)
- Mogelijkheid om met dwang te handhaven = rechtsgemeenschap
- Erkenning door andere staten is geen kenmerk maar versterkt de rechtspositie
Verschil tussen een ‘rigid constitution’ en ‘flexibele constitution’
Rigid constitution = moeilijk te wijzigen van de grondwet
Flexibele constitution = makkelijk te wijzigen van de grondwet
Koninkrijk der Nederlanden
Vroeger: drie landen
1. Aruba
2. Nederlandse Antillen
- Curaçao, Bonaire, Sint-Maarten, Sint-Eustatius, Saba
3. Nederland
Nu: vijf landen
1. Aruba
2. Caribisch Nederland
- Bonaire, Sint-Eustatius, Saba
3. Sint-Maarten (10-10-2010)
4. Curaçao (10-10-2010)
5. Nederland
1
, Staatsvormen
Republiek = een staat waarvan het staatshoofd niet door erfopvolging wordt aangewezen
Monarchie = een staat waarvan het staatshoofd door erfopvolging wordt aangewezen
Centraal gezag: gezag is op één plek
Decentraal gezag: gezag is verspreid over het land door middel van gemeentes
Nederland = constitutionele monarchie met parlementair stelsel (de macht van de
koning wordt beperkt door de wet)
Subdisciplines
- Politiek staatsrecht: parlement en regering
A) Samenstelling parlement/kiesrecht
B) Bevoegdheden
C) Organisatie en werkwijze
D) Positie staatshoofd
E) Rol minister-president
F) Bevoegdheden
G) Samenstelling
- Decentralisatierecht (gemeentebesturen, niet op 1 plek)
- Grondrechten
- Positie rechterlijke macht
- Betekenis Europees/internationaal recht voor NL
Trias politica
Elke macht is gelijk
x Wetgevende macht Uitvoerende macht Rechterlijke macht
Wat? Maakt wetten en Voert wetten uit en Rechtspraak
controleert controleert
uitvoerende macht wetgevende macht
Wie? Eerste en tweede Koning en zijn Rechters
kamer ministers
Maakt deel uit van? Parlement Regering x
Kenmerken van een democratische rechtsstaat
1. Legaliteitsbeginsel
2. Trias politica
3. Onafhankelijke rechterlijke macht
4. Grondrechten
5. Democratiebeginsel
Actief en passief kiesrecht
Actief kiesrecht = het recht om te kiezen
Passief kiesrecht = het recht om gekozen te worden
2
, Week 2
De regering
De regering wordt samengesteld door de koning en zijn ministers. De minister-president en
overige ministers worden bij koninklijk besluit benoemd en ontslagen en deze besluiten
moeten door de koning worden ondertekend. De ministers hebben de leiding van de
verschillende ministeries, het departement. De ministersploeg met de staatssecretaressen
vormen het kabinet.
De Staten-Generaal
Het Nederlandse parlement vormen de Staten-Generaal. Het bestaat uit de eerste en tweede
kamer. De tweede kamer bestaat uit 150 leden, en de eerste kamer uit 75. De leden worden
door de burgers gekozen. De tweede kamer komt met wetsvoorstellen, en wanneer die
wordt geaccepteerd, stemt de eerste kamer ook.
Verhouding politieke partijen en Kamerleden en arrest Arubaanse
verkiezingsafspraak
De verhouding is als volgt. Er bestaan veel politieke partijen waar wij als burgers op kunnen
stemmen. De Tweede Kamerleden worden rechtstreeks gekozen door ons om de vier jaar.
We stemmen dan op iemand uit een partij. De Eerste Kamerleden worden gekozen door de
provinciale staten. Beide kamers kiezen een voorzitter uit hun leden.
In de Arubaanse verkiezingsafspraak zou er een overeenkomst gesloten zijn met betrekking
tot de toewijzing van een zetel in de eilandsraad die hun rechten schaadt. De
rechtsoverweging hier is of het gaat om een mogelijke schending van partijreglementen of
statuten en of er democratische beginselen geschonden worden.
Directe en vertegenwoordigende democratie
- In een directe democratie nemen burgers zelf de beslissingen over wetten en
bepaalde regelingen (referenda)
- In een vertegenwoordigende democratie (of indirecte democratie) kiezen burgers
bepaalde vertegenwoordigers die namens hen de beslissingen nemen over wetten en
het beleid
Kiesstelsels
Meerderheidsstelsels: kandidaat wordt bij een meerderheid gekozen
Evenredige vertegenwoordiging: aan partijen worden een aantal zetels toegekend naar rato
van hun aanhang (het aantal percentage is het aantal zetels dat je krijgt)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper catharinazal. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.
