Samenvatting/begrippenlijst Biologie voor jou. Thema 3: Vertering (5 HAVO). De samenvatting bevat alle begrippen uit dit thema inclusief duidelijke plaatjes voor een betere uitleg en voorbeelden bij de begrippen.
Roze woorden: terugkomende begrippen
Oranje woorden: voorbeelden
Par 1 Voedingsstoffen
Voedingsmiddelen: Alles wat je eet of drinkt.
Voedingsstoffen: Bruikbare bestanddelen van het voedsel. Voedingsstoffen worden
opgenomen door een organisme of een cel of verteerd tot stoffen die kunnen worden
opgenomen.
Bouwstof: Sommige voedingsstoffen worden als bouwstof gebruikt voor de vorming van
organische moleculen bij voortgezette assimilatie. Deze moleculen zijn nodig voor de
vorming van (delen van) cellen en weefsels.
Brandstoffen: Voedingsstoffen die energie kunnen leveren voor de dissimilatie.
Eiwitten: Proteïne of eiwit is een stof waarvan elk molecuul is opgebouwd uit veel
aminozuureenheden.
Essentiële aminozuren: Aminozuur dat je perse via je voedsel moet binnen krijgen en niet
zelf kunt aanmaken.
Koolhydraten (sachariden): Zijn voedingsstoffen (‘’suikerketens’’) die door het lichaam als
brandstof worden gebruikt.
Voedingsvezels: Verzamelnaam voor stoffen in plantaardig voedsel, die niet door
menselijke enzymen kunnen worden afgebroken, bestaande uit de celwanden.
Vetten: Organische stoffen waarvan elk molecuul ontstaat door het binden van een
glycerolmolecuul en drie vetzuurmoleculen.
Verzadigd vetzuur: Vetzuur waarbij de C-atomen door enkele bindingen met elkaar
verbonden zijn.
Onverzadigd vetzuur: Vetzuur met minstens 1 dubbele koolstofbinding.
Essentiële vetzuren: Bepaalde onverzadigde vetzuren die niet in het lichaam kunnen
worden gemaakt uit andere organische stoffen. De vetzuren moeten in het voedsel
voorkomen.
Cholesterol: Tot de sterolen behorende vetachtige stof, die in de meeste dierlijke weefsels
en lichaamsvloeistoffen voorkomt en een bestanddeel is van dierlijke celmembranen.
Mineralen: Zouten, bouwstoffen. Bijvoorbeeld calcium en fosfor in de tussencelstof van
beenweefsel en tandbeen.
Spoorelementen: Mineralen die je slechts in geringe hoeveelheden nodig hebt.
, Vitaminen: Stof die ervoor zorgt dat men gezond blijft. Vitaminen of de voorlopers ervan,
provitamine moeten in kleine hoeveelheden in het voedsel aanwezig zijn.
Gebreksziekten: Kan ontstaan door een tekort aan vitaminen.
Par 2 Het verteringsstelsel
Verteringsproducten: Grote organische moleculen (eiwitten,koolhydraten en vetten) uit de
voedselbrij worden met behulp van enzymen afgebroken tot kleine moleculen: de
verteringproducten.
Darmperistaltiek: Het afwisselend samentrekken van kringspieren en lengtespieren in de
wand van het darmkanaal waardoor de voedselbrij wordt voortgeduwd, gekneed en
gemengd met de verteringssappen.
Verteringssappen: Worden aan de voedselbrij afgegeven door verteringsklieren en
bevatten enzymen.
Mechanische vertering: Het kauwen van voedsel met je gebit en het kneden en mengen
van de voedselbrij door de darmperistaltiek.
Chemische vertering: De bewerking van voedsel door enzymen.
Slokdarm: Verbindt de keelholte met de maag.
Maag: Tijdelijke opslagplaats van voedsel. Er zitten kringspieren bij de in en uitgang
(maagportier) die de maag kunnen sluiten. Zoutzuur (HCI) in het maagsap zorgt voor een
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarissaHeijnen12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
