Een samenvatting van alle hoorcolleges en bijbehorende literatuur van het vak ontwikkelingspsychologie (AY). Universiteit van Amsterdam. Master: (forensische) orthopedogiek. Vak voor de NVO registratie. En behorend bij de bachelor: pedagogische wetenschappen.
Ontwikkelingspsychologie = de studie van de ontwikkeling van de mens op
lichamelijk, cognitief, emotioneel en sociaal gebied.
Relevantie
Bij onderzoek en werken met kinderen altijd rekening houden met
ontwikkelingsfase.
Doelen van Ontwikkelingspsychologie
- Begrijpen hoe biologische en culturele processen de menselijke
ontwikkeling beïnvloeden.
- Ontwikkelen van effectieve manieren om het welzijn en de
gezondheid van kinderen te waarborgen
- Hoe verloopt de normale ontwikkeling?
- Kritisch beoordelen van literatuur: kwaliteit onderzoek: objectiviteit,
repliceerbaarheid, betrouwbaarheid en validiteit.
- Typeren en evalueren van de theorieën.
Leeftijdsperiodes
Naam periode: Nederlandse benaming Leeftijd vanaf:
Prenatal period Prenatale fase Conceptie
Infancy Baby tijd Geboorte
Early childhood Vroege kindertijd Ong. 24-30 mnd
Middle childhood Kindertijd Ong. 5-7 jaar
Adolescence Adolescentie Ong. 11-12 jaar
,2
, 3
Overzicht van belangrijke theorieën wetenschappers en experimenten
Piaget: Cognitieve ontwikkeling
Skinner: Operant conditioneren (leren door beloning of straf)
Vygotsky: Sociaal-culturele benadering (je kan de ontwikkeling niet los zien
van de culturele context)
Bandura: Sociaal leren (gedragingen nadoen van anderen)
Bowlby: Hechting (hechtingsrelaties met primaire verzorgers)
Deze theorieën verschillen in:
- Onderzoeksdomein: cognitief, emotioneel, sociaal en lichamelijk.
- Onderzoeksmethode: observatie, experimenteel en interview.
- De 4 centrale thema’s
Een theorie = een verzameling denkbeelden die gebruikt kan worden als
leidraad voor het verzamelen en interpreteren van feiten. Het is een
vereenvoudigde beschrijving van de werkelijkheid. Dit heb je altijd nodig
omdat de werkelijkheid te complex is. Dit is niet iets slechts. Het is een manier
om data te interpreteren, omdat je anders niet weet waarnaar je moet
kijken. Zonder theorie kan je er geen betekenis aangeven.
Bijv. Theorie van Bandura. Sociaal leren: je kan leren door andere na te doen.
De functie is dus onobserveerbare functies (zoals bijv. leren) of processen te
beschrijven en die relateren aan observeerbare gebeurtenissen (= verklaren).
Dus je gaat eerst nadenken hoe je bijv. het proces ‘leren’ werkt. Kan je ook
leren door af te kijken? Dan maak je er een theorie over en ga je met een
experiment testen of je theorie klopt.
In het geval bij Bandura hadden ze een experiment waarbij een moeder met
een hamer een pop bewerkte. En wat bleek het kind ging dit nadoen.
Typeren en evalueren van theorieën
Een theorie is gekleurd door (vaak impliciete) aannames/uitgangspunten:
* Je moet per theorie weten of ze endogeen, exogeen of constructivistisch
zijn.
● Endogeen: ontwikkeling is het resultaat van interne factoren. Bijv.: de
psychodynamische theorie van Freud (hfd. 1), maar ook de
hechtingstheorie. Je zou denken dat dit over externe factoren gaat,
omdat het afhankelijk is van de ouders. Maar het gaat over het
aangeboren (interne) vermogen/neiging om relaties aan te gaan.
, 4
● Exogeen: zien de ontwikkeling als resultaat van specifieke externe
factoren. Bijv: Skinner & Bandura.
● Constructivistisch: zien de ontwikkeling als resultaat van een proces
van organisatie en reorganisatie. Die het kind zelf construeert. Het kind
is actief bezig met informatie uit de omgeving om zich te ontwikkelen.
Bijv. Piaget
De theorieën die beïnvloeden de volgende uitgangspunten:
● Wat onderzocht wordt: domein
● Hoe het onderzocht wordt: onderzoeksmethode
● Hoe gegevens geïnterpreteerd worden: centrale thema’s.
Een goede theorie is toetsbaar en kan worden aangepast. Belangrijke
punten van een goede theorie volgens Green en Piel: (de 14 belangrijke
criteria van een goede theorie)
* Je hoeft niet alle punten letterlijk te weten, maar wel per theorie kunnen
zeggen waar ze wel of niet aan voldoen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper S8D8D. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.