Aansprakelijkheids recht werkgroep 1 tm 6
Week 1 bijeenkomst 1 – aansprakelijkheidsrecht
Emailadres: l.e.burgers@uva.nl
1. Geef gemotiveerd aan of in onderstaande situaties een verbintenis uit onrechtmatige daad
ontstaat.
a. Kees gooit uit woede over een parkeerbon opzettelijk de ruiten van het politiebureau in.
Artikel 6:162 → onrechtmatig gedrag? Ja het opzettelijk ingooien van ruiten is een inbreuk op
het recht van eigendom van het politiebureau. Er is dus sprake van onrechtmatig gedrag.
Toegerekend? Ja, Kees gooit opzettelijk de ruiten in.
Causaal verband? Ja, doordat Kees de ruiten ingooit, is er schade ontstaan.
Relativiteit? → Kees maakt inbreuk op het recht van het politiebureau, het is dus jegens een
ander.
Er is sprake van een onrechtmatige daad.
b. Jan slaat de ruit in van de voordeur van zijn overbuurvrouw omdat hij haar bewegingloos
op de grond ziet liggen. Hij wil haar helpen.
Geen sprake van een onrechtmatige daad, omdat de daad die hij pleegt het te hulp schieten is
van zijn overbuurvrouw. Er is dus een rechtvaardigingsgrond (artikel 6:162 lid 2).
c. Tijdens de vakantie van zijn ouders organiseert Hans (17 jaar oud) met hun toestemming
maar zonder vergunning een commerciële house-party in de schuur bij de ouderlijke
boerderij. In de wijde omtrek heeft men te lijden van geluidsoverlast.
Onrechtmatige daad? Ja, inbreuk op een recht (6:162 lid 2), hij heeft namelijk geen vergunning.
Relativiteit? Strekt de vergunning tot bescherming van de omwonende voor geluidsoverlast?
(6:163) → meestal is een vergunning voor een house-party ter bescherming van de
geluidsoverlast. We kunnen dus aannemen dat er sprake is van relativiteit.
Toerekening? → Ja hij geeft een groot feest met harde muziek, het komt dus voor zijn rekening.
Er is geen sprake van een rechtvaardigingsgrond.
Causaal verband → doordat Hans een feest geeft met harde muziek, heeft de omgeving daar
geluidsoverlast van.
Schade? → Er is geluidsoverlast, maar uit de casus blijkt niet dat er daadwerkelijk schade is.
Het hangt dus af van de omstandigheden of er sprake van een onrechtmatige daad is. Of er
dus ook daadwerkelijk schade is.
d. Eric rijdt, terwijl hij druk aan het whatsappen is, met zijn fiets een overstekende bejaarde
dame aan.
Onrechtmatige daad? Ja, recht op lichamelijke integriteit (inbreuk op een recht). Hij rijdt
immers een vrouw aan (persoonlijkheidsrecht). Daarnaast is het verboden om te whatsappen
achter het stuur (in strijd met een wettelijke plicht).
,Relativiteit? Hij rijdt de vrouw aan, het is dus een onrechtmatige daad jegens de bejaarde
dame omdat hij aan het whatsappen is. De wettelijke norm strekt tot bescherming van het
slachtoffer.
Toerekening? Het is de schuld van Eric dat hij de dame aanrijdt, hij is immers aan het
whatsappen tijdens het rijden en let dus niet op.
Causaal verband? Doordat Eric aan het whatsappen is achter het stuur, rijdt hij de dame aan
en ontstaat er schade.
Schade? → Ja, de dame wordt aangereden. Wat de schade precies is, blijkt niet uit de casus.
Er is sprake van een onrechtmatige daad.
e. Charlotte stapt bij een halte in de tram en gaat zitten.
Geen sprake van onrechtmatig gedrag, het is ‘normaal’ gedrag. Er is dus geen sprake van een
onrechtmatige daad. Er is sprake van een meerzijdige rechtshandeling.
f. De buurjongens Jan en Eric, beiden 13 jaar oud, gaan na een flinke sneeuwbui de straat op
om een sneeuwballengevecht te houden. De kinderen hebben dikke pret totdat Eric
ongelukkig wordt geraakt door een sneeuwbal die van een afstand is gegooid door Jan. Eric
raakt blind aan een oog.
Onrechtmatigheid? Ja, inbreuk op een recht, namelijk lichamelijke integriteit. Er wordt een
sneeuwbal op het oog van Eric gegooid waardoor hij blind raakt. Maar ongelukkige samenloop
van omstandigheden (verhuizende zusjes). Dus geen onrechtmatige daad.
Relativiteit? Ja, Jan gooit een sneeuwbal tegen het oog van Eric.
Toerekening? Nee, aangezien de jongens 13 jaar zijn, kan de onrechtmatige daad niet worden
toegerekend aan Jan (artikel 6:164). De onrechtmatige daad kan wel worden toegerekend aan
degene die ouderlijk gezag uitvoert over Jan (6:169).
2. Gerrits heeft onlangs in een nieuwbouwwijk een nieuwe, vrijstaande villa gekocht. James
Watson, een beroemde Engelse tuinarchitect, heeft van Gerrits opdracht gekregen de tuin
aan te leggen. Watson heeft een ontwerpplan met geometrische vormen gemaakt voor de
aanleg van een terras van exclusieve tegels uit Italië. Op 19 januari is het zover en wordt het
terras in opdracht van Watson gelegd door Baksteen B.V. Gerrits is dan zelf op vakantie,
Watson heeft de instructies per mail doorgegeven aan Baksteen B.V. De tuinarchitect heeft
zich echter vergist in het doorgeven van het huisnummer: in plaats van Poortlaan 23 zijn de
tegels gelegd bij de familie Gomez, Poortlaan 32. De familie Gomez is die dag niet aanwezig
bij hun nieuwe huis. Hoewel ook zij nog een terras moeten aanleggen, zou dit nooit hun keuze
zijn geweest, zij zijn dan ook onaangenaam verrast. Zij geven Watson onmiddellijk opdracht
de tegels te laten verwijderen. Watson is echter van mening dat Gomez er met de aanleg van
het terras beter op is geworden en vordert van de familie Gomez vergoeding van de kosten
van de tegels en de werkzaamheden (€ 8000).
Welke grond(en) zou Watson kunnen aanvoeren om zijn kosten op Gomez te verhalen en
heeft hij volgens u hiermee succes?
, Ongerechtvaardigde verrijking (6:212) → De familie Gomez heeft een terras gekregen, zonder
dat zij hier voor betaald heeft. Er is dan sprake van een verrijking. Ook is er sprake is van
verarming. Ook is er sprake van een causaal verband. Daarnaast is de schadevergoeding niet
redelijk aangezien de familie Gomez niet om het terras had gevraagd.
3. Alberts bezit al meer dan veertig jaar een terrein in het buitengebied van Amsterdam
waarop hij een kinderboerderij annex speeltuin exploiteert. De gemeente verlengt elke keer
de benodigde vergunningen. Alberts houdt daar kleinvee zoals kippen en geitjes. Tegen een
kleine vergoeding kunnen kinderen op het terrein van de kinderboerderij spelen. Op het voer
van de dieren komt allerlei ongedierte af, waaronder muizen. Mw. Zuur is eigenaresse van de
naastgelegen biologische kwekerij. De oogst van de kwekerij verkoopt zij op de biologische
markt. De waarde van de oogst is de laatste jaren verminderd door de toenemende schade
ten gevolge van de aantasting door het ongedierte. Mw. Zuur leeft van de opbrengst. Mw.
Zuur klaagt al jaren bij Alberts over met name de muizen die op haar terrein veel schade
aanrichten.
Is Alberts aansprakelijk voor de schade van mevrouw Zuur?
Onrechtmatige daad? Het gaat hier om een inbreuk op een ongeschreven recht in het
maatschappelijk verkeer betaamt → hinder → er is sprake van ongedierte en dat tast de
producten van de buurvrouw in. Dit komt naar voren in het stankoverlast pluimveebedrijf→
dit hangt van de aard, de ernst en de duur. Ook is van belang wie er als eerst zat. Of je een
vergunning is niet perse relevant. Het aantrekken van de belangen van de schadeleider is ook
van belang, je moet bijvoorbeeld voorzichtig zijn met het voer. Als je heel onzorgvuldig bent
met het voer, is er sprake van onrechtmatige hinder.
Relativiteit? Ja, de relativiteit komt al voort uit de maatschappelijke onbetamelijkheid.
Toerekening? Doordat Alberts voer gebruikt waar veel ongedierte opaf komt, heeft Zuur
schade. Het kan dus worden toegerekend door in het verkeer geldende opvattingen.
Causaal verband? Ja, door het gebruik van het voer, lijdt Zuur schade.
Schade? Ja, verminderde verkoop.
Er is dus sprake van een onrechtmatige daad.
4. Tijdens een wedstrijd van de KNVB zaterdagcompetitie doet zich het volgende voor. Bast
maakt tijdens een voetbalwedstrijd een sliding op de bal. Hij probeert daarmee de aanval van
Vriend, spits van de tegenpartij, te stoppen. Vriend struikelt daardoor over de benen van Bast
en loopt ten gevolge van de val een gecompliceerde enkelbreuk op.
Is de gedraging van Bast jegens Vriend onrechtmatig?
Nee, er is sprake van een sport en spel situaties waardoor er geen sprake is van een
onrechtmatige daad.
