Ontwikkeling en ontwikkelingsproblemen
bij adolescenten
Inhoud
Week 1 .................................................................................................................................. 3
Reading 1: American Psychological Association (2002). Developing adolescents: A reference
for professionals. Washington, DC: APA. ............................................................................. 3
Reading 2: Steinberg, L., & Morris, A. S. (2001). Adolescent development. Annual Review of
Psychology ......................................................................................................................... 4
Hoorcollege 1: Introductie college ....................................................................................... 5
Week 2 .................................................................................................................................. 8
Reading 3 : Steinberg; A Social Neuroscience Perspective on Adolescent Risk-Taking............ 8
Reading 4: Crone, E.A., & Dahl, R.E. (2012). Understanding adolescence as a period of social-
affective engagement and goal flexibility ............................................................................. 9
Extra reading 5: Somerville, L. (2013). The Teenage Brain: Sensitivity to Social Evaluation→
wordt niet meer getoetst ................................................................................................... 11
Hoorcollege 2: Cognitieve ontwikkeling ............................................................................. 12
Week 3 ................................................................................................................................ 18
Reading 6: Bandura, A. Barbaranelli, C., Caprara, V., & Pastorelli, C. (1996). Mechanisms of
moral disengagement in the exercise of moral agency. ....................................................... 18
Reading 7: Hart, D., & Carlo, G. (2005). Moral Development in Adolescence. Journal of
Research on Adolescence ................................................................................................ 19
Hoorcollege 3: Morele ontwikkeling ................................................................................... 20
Week 4 ................................................................................................................................ 26
Reading 8: Moffitt, T.E. (1993). Adolescence-limited and life-course-persistent antisocial
behavior: A developmental taxonomy. ............................................................................... 26
Reading 9: Hankin, L.B. & Abramson, L.Y. (2001). Development of Gender Differences in
Depression: An Elaborated Cognitive Vulnerability-Transactional Stress Theory .................. 28
Reading 10: Conduct Problems Prevention Research Group (2011). The effects of the
FastTrack preventive intervention on the development of conduct disorder across childhood.
........................................................................................................................................ 26
Hoorcollege 4: Gedragsontwikkeling ..................................................................................... 29
Week 5 ................................................................................................................................ 37
Reading 11: Dishion, T.J. & Tipsord J.M. (2011) Peer Contagion in Child and Adolescent Social
and Emotional Development ............................................................................................. 37
Reading 12: Cillessen & Mayeux (2004). From Censure to Reinforcement: Developmental
Changes in the Association Between Aggression and Social Status .................................... 38
, Hoorcollege 5: Sociaal-Emotionele ontwikkeling ............................................................... 39
Week 6 ................................................................................................................................ 46
Reading 13: Salmivalli, C. (2010). Bullying and the peer group: A review. Aggression and
Violent Behaviour. ............................................................................................................ 46
Interactief college 6: Eindeloos pesten .............................................................................. 48
Week 7 ................................................................................................................................ 49
Reading 14: Pilgrim & Bohnet-Joschko (2019) Selling health and happiness how influencers
communicate on Instagram about dieting and exercise: mixed methods research............... 49
Hoorcollege 7: Invloed van influencers op de ontwikkeling van adolescenten ..................... 49
Pilgrim & Bohnet-Joscko (2019)...................................................................................... 52
Week 8 ................................................................................................................................ 53
Reading 15: Williams, et al. (2003) Looking for an accurate mirror: A model for the relationship
between media use and anorexia ...................................................................................... 53
Interactief college 8: Waarom is anorexia zo moeilijk te behandelen? ................................. 55
Week 9 ................................................................................................................................ 56
Reading 16: Cacciatore, R. et al. (2019) The Steps of Sexuality—A Developmental, Emotion-
Focused, Child-Centered Model of Sexual Development and Sexuality Education from Birth to
Adulthood ........................................................................................................................ 56
Reading 17: Bangardt (2019). Youth’s sexual relationships and development. ..................... 57
Gastcollege: Psychosocial development in children and young people ............................... 58
Week 10 .............................................................................................................................. 62
Reading 16: Wilson, et al. (2019) Issues of Sexuality and Relationships ............................... 62
Gastcollege: Sexpositive education for people with diasabilities: challenges and
opportunities ................................................................................................................... 64
Responsie college ................................................................................................................ 67
,Week 1
Reading 1: American Psychological Association (2002). Developing
adolescents: A reference for professionals. Washington, DC: APA.
Lichamelijke ontwikkeling
- Puberteit en seksuele ontwikkeling
o Meisjes: menstruatie en lichaamsbeharing
o Jongens: bredere schouders en lage stem
- Fysieke verschijning en lichaamsbeeld
o Fysieke activiteit en gewicht
o Eetstoornissen
Cognitieve ontwikkeling
- Slechte beslissingen kunnen leiden tot risicovol gedrag bij adolescenten, zoals
alcoholgebruik of geweld.
- Er zijn verschillende manieren waarop volwassenen adolescenten kunnen helpen betere
beslissingen te nemen.
o Om hun keuzemogelijkheden uit te breiden
o Om te begrijpen hoe emoties hun denken en gedrag kunnen beïnvloeden
- Morele ontwikkeling
o Volwassenen kunnen helpen de morele ontwikkeling van adolescenten te
faciliteren door altruïstisch en zorgzaam gedrag te modelleren naar anderen en
door jongeren te helpen het perspectief van anderen in gesprekken in te nemen
Emotionele ontwikkeling
- Emotionele ontwikkeling tijdens de adolescentie omvat het ontwikkelen van een
realistisch en coherent identiteitsgevoel in de context van relaties met anderen en het
leren omgaan met stress en het beheren van emotionele processen die levenslange
problemen zijn voor de meeste mensen
- Het ontwikkelen van een identiteitsgevoel
o Zelfconcept: de set overtuigingen die iemand over zichzelf heeft. Dit omvat
overtuigingen over iemands eigenschappen, rollen en doelen, en interesses,
waarden en overtuigingen
o Zelfrespect; evalueren hoe men over zijn eigen zelfconcept denkt.
- Emotionele intelligentie
o = De emotionele vaardigheden beheersen die nodig zijn om stress te beheersen
en gevoelig en effectief te zijn in relaties met andere mensen.
o Emotionele intelligentie omvat zelfbewustzijn, maar vooral relationele
vaardigheden: het vermogen om goed met andere mensen om te gaan en
vrienden te maken
Sociale ontwikkeling
- Relaties met leeftijdsgenoten; basis voor moreel oordeel en waarden; bron van
informatie over zichzelf; krachtige versterkers van populariteit, status en acceptatie
- Daten en seksueel gedrag; communiceer de gevaren ervan
, - Familierelatie; familie is een goede basis voor goede resultaten; ouder-tienerconflicten
pieken in de jonge adolescentie
- School; elke overgang zijn uitdagingen voor academische resultaten en welzijn
- Werk; banen kunnen helpen belangrijke lessen te leren; hoe een baan te behouden, tijd
en geld te beheren, enz.
- Gemeenschap; sociaaleconomische kenmerken, buurt, religie, media, enz.
Gedragsontwikkeling
- Redenen voor risicogedrag bij adolescenten
o Een theorie benadrukt de behoefte aan opwinding, plezier en nieuwe, intense
sensaties die de potentiële gevaren van een bepaalde activiteit overstijgen.
o Een andere theorie benadrukt dat veel van dit risicogedrag plaatsvindt in een
groepscontext en acceptatie en status in de groep door leeftijdsgenoten
inhoudt.
o Een derde theorie benadrukt dat adolescenten die risico's nemen een vorm van
modelleren en romantiseren van volwassen gedrag is
- Wanneer risicogedrag probleemgedrag wordt
o Bezorgdheid is gerechtvaardigd wanneer risicovol gedrag vroeg begint, zoals op
8- of 9-jarige leeftijd, aanhoudend is in plaats van incidenteel
o Jongeren die een groter risico lopen op ernstige negatieve uitkomsten, vertonen
vaak op jonge leeftijd meerdere probleemgedragingen, zoals drugsgebruik en
onbeschermde seks
- De belangrijkste probleemgebieden voor een hoog risico voor adolescenten zijn:
o Alcohol en drugs; vroeg gebruik en gebruik met vrienden
o Zwangerschap en seksueel overdraagbare aandoeningen; gemeenschappen met
een laag inkomen en een hoge mate van sociale desorganisatie
o Falen op school en schooluitval
o Delinquentie, criminaliteit en levenslang aanhoudend antisociaal gedrag
Reading 2: Steinberg, L., & Morris, A. S. (2001). Adolescent
development. Annual Review of Psychology
De oorzaken en correlaties van probleemgedrag
Onderzoek naar het onderwerp zal het volgende in gedachten moeten houden:
- Ten eerste moet men onderscheid maken tussen incidenteel experimenteren en
aanhoudende patronen van gevaarlijk of lastig gedrag.
- Ten tweede moet men onderscheid maken tussen problemen die hun oorsprong en
begin hebben tijdens de adolescentie en problemen die hun wortels hebben in eerdere
periodes.
- Ten derde zijn veel van de problemen die adolescenten ervaren relatief tijdelijk van aard
en worden ze opgelost aan het begin van de volwassenheid, met weinig gevolgen op de
lange termijn.
o Middelenmisbruik, werkloosheid en delinquentie zijn drie voorbeelden
Ouder-adolescentrelaties
