College 3 – Een premoderne contrastpositie:
Aristoteles over deugden en praktische wijsheid
Aristoteles - Ethica Nicomachea. Boek 1 en 2
Boek 1: het laatste doel van het menselijke handelen en het
hoogste goed: geluk
1. Doelgericht van het menselijk handelen en de hiërarchie van de doelen
Alles wat men doet is op een goed gericht
het goede is dus waarop alles is gericht
Echter wel een verschil tussen de doelen
- De doelen zijn wel allen talrijk
2. Het uiteindelijke doel van het menselijk handelen ressorteert onder de
‘politieke’ wetenschap
- Maar wat is het goede eigenlijk? Het hoort bij de wetenschap, want die is
overkoepelend
3. De ‘politieke’ wetenschap is geen exacte wetenschap
- Vergelijkbare onzekerheid bestaat ook over de goede dingen, omdat hieruit voor
velen nadelige gevolgen voortkomen
- We moeten tevreden zijn met globale, schetsmatige presentatie van de waarheid
- Iedereen heeft over wat hij weet een juist oordeel en kan dat goed beoordelen
4. Het hoogste goed is geluk. Verschillende opvattingen van wat geluk is
Wat is het allerhoogste van wat goed is dat door handelen gerealiseerd kan worden?
- Geluk!
Goed-leven en goed-maken staat gelijk aan gelukkig-zijn, maar definitie geluk is niet
eenduidig
- Voor sommige behoort geluk tot de dingen die voor de hand liggen en duidelijk zijn
(genot, rijkdom, eer)
- Voor sommige is het iets waar ze naar streven/niet aanwezig is in hun leven
(gezondheid tijdens ziekzijn, rijkdom als je arm bent)
5. Drie soorten levenswijze
De massa stelt geluk (= het goede) gelijk aan genot
Drie levensvormen
1. Optimaal functioneren
2. ‘Politieke’ activiteit
- Vatten geluk op als eer
- Echter is eer oppervlakkig, want afhankelijk van anderen. Maar toch iets eigens
, 3. Filosofische beschouwing
- Iets is nuttig, maar alleen omwille van iets anders
6. onderzoek van de notie ‘universeel goede’. Kritiek op de opvatting van
Plato
Er kan geen sprake zijn van een gemeenschappelijke Vorm, die gevallen overkoepelt. Het
woord ‘goed’ valt onder meerdere categorieën, maar dan kan dus eigenlijk niet
- Categorie substantie: god en intellect
- Categorie kwaliteit: optimaal functioneren
- Categorie kwantiteit: wat heeft juiste maat
- Categorie relatie: wat is nuttig
- Categorie tijd: het juiste moment
- Categorie plaats: juiste verblijfplaats
het ‘goede’ kan niet iets gemeenschappelijks zijn en universeel in 1
We kunnen goede dingen op 2 manieren ‘goed’ noemen
1. groep die goed op zichzelf is
2. een ander die goed is omwille van de eerste groep
Als je het goede met een model hanteert, zal je ook dingen die goed voor je zijn beter
kennen. Als je ze kent, kan je ze verkrijgen
- Echter niet in overeenstemming met de wetenschap
7. Het uiteindelijke doel van het menselijk leven. Geluk beantwoordt
hieraan. Definitie van geluk.
Het ‘goede’ verschilt van handeling tot handeling en van discipline tot discipline
- Bij elke handeling en elk bewust streven is het goede het doel
Niet alle doelen zijn einddoelen
- Het goede als einddoel is in zichzelf genoeg
Geluk kiezen we altijd om het geluk zelf en nooit om iets anders
Het menselijk goed vindt zijn realisering in een activiteit van de ziel als deze optimaal
realiseert. Als er meer optimale vormen zijn, moet het in overeenstemming zijn met de
beste en meest volledige vorm
Oppassen dat de bijzaken niet belangrijker worden dan de zaken waar het om gaat
We moeten proberen iedere oorzaak op afzonderlijke manier achterhalen en op de juiste
wijze bepalen
- Vb. een rechte hoek is voor een bouwkundige van belang voor z’n werk, een
wiskundige kijkt er nader naar en welke eigenschappen het heeft
8. Toetsing van de definitie van geluk
Er bestaan drie groepen goede dingen
1. Groep van de zogenaamde uitwendige goederen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Vustudentt. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
