Samenvatting van alle verplichte artikelen van het vak Forensische Psychopathologie (500848-M-6) gegeven door Stefan Bogaerts. Master Klinische Forensische Psychologie, Tilburg Universiteit.
Samenvatting bestaat uit alleen de artikelen en niet de colleges.
The Long-Term Changes in Dynamic Risk and Protective Factors Over Time in a Nationwide
Sample of Dutch Forensic Psychiatric Patients – Jankovic et al. (2021)
Het artikel van Jankovic et al. (2021) bestudeerd of er een verandering is in dynamische risico- en
beschermende factoren bij TBS’ers (mannelijke forensische psychiatrische patiënten die
onvoorwaardelijk zijn vrijgelaten tussen 2004 – 2014). Het onderzoekt of er een afname is van
risicofactoren over tijd en/of de beschermende factoren toenemen over tijd. De studie kijkt naar de
periode van gerechtelijke observatie tot onvoorwaardelijke vrijlating.
Er is groeiend interesse in longitudinaal onderzoek dat kijkt naar veranderingen in dynamische risico-
en beschermende factoren in forensische psychiatrische patiënten. Dynamisch houdt in dat het
mogelijk veranderbare karakteristieken zijn van een individu en zijn omgeving waarvan wordt
verwacht dat het het risico op recidive verminderd (bij risico factoren) en verhoogt (beschermende
factoren) na vrijlating.
Er zijn een paar studies die hebben gekeken naar de longitudinale trajectories van dynamische
risicofactoren over tijd. Echter, door de inconsistentie in deze studies en de beperkte empirische
bevindingen die er zijn is meer onderzoek nodig om de lange termijn verandering van dynamische
risico- en beschermende factoren in forensische psychiatrische patiënten beter te begrijpen. Vorige
studies waren ook gebaseerd op samengevoegde data (scale score) dat zowel risico als beschermende
factoren bevatte in dezelfde meting. Er kan dus geen conclusie getrokken worden van de verandering
in dynamisch risico- en beschermende factoren apart.
De huidige studie heeft daarom als doel om de verandering in HKT-R factoren tijdens de behandeling
te onderzoeken door te kijken naar trajectories van zowel de klinische schaal (HKT-R) als de meer
fine-grained risico- en beschermende subschalen. Er is gekeken naar 5 verschillende tijdspunten (van
juridische observatie tot onvoorwaardelijke vrijlating) over een periode van 9 jaar.
1. Juridische assessment
2. Eerste 12 maanden in FPC
3. Eerste onbegeleid verlof
4. Voorwaardelijke vrijlating
5. Onvoorwaardelijke vrijlating
Er is gekeken naar patiënten met SUD, psychotische stoornissen of PD cluster B, omdat deze patiënten
vaak minder goed reageren op behandeling en een hoger risico hebben op recidive na vrijlating. Het
zou ook kunnen dat ze minder vooruitgang maken op het gebied van dynamische factoren tijdens de
behandeling.
In de huidige studie is daarom gekeken of verandering in klinische schaal en de risico- en
beschermende subschalen over tijd afhankelijk zijn van SUD, psychotische stoornissen of cluster B
PD’s. Verder is er onderzocht of SUD (middelenafhankelijkheid) veranderingen in risico- en beschermende
factoren beïnvloedt bij een groep psychotische en cluster B PS-patiënten.
Resultaten
,
,Het onderzoek toont aan dat tijdens het monitoren van risico- en beschermende factoren tijdens
behandeling van forensische patiënten, de risicofactoren afnemen (blauwe en oranje lijn) en
beschermende factoren (grijze en gele lijn) toenemen over tijd (gedurende moment van juridische
beoordeling (T1) tot onvoorwaardelijke vrijlating (T5); ca. 8-9 jaar). Zie afbeelding hierboven:
- Afname van klinische HKT-schaal (blauwe lijn)
- Afname risicofactoren (oranje lijn; op schaalniveau)
Je ziet vooral een sterke afname in risicofactoren van T1 en T3 en vanaf T3 tot T5 een minder
sterke afname. Dit betekent dat er vanaf juridisch assessment tot het eerste onbegeleide verlof een
snelle afname te zien is in risicofactoren, en vanaf het eerste onbegeleide verlof tot onvoorwaardelijke
veroordeling is er een minder sterke afname te zien.
- Toename beschermende factoren: beschermende factoren zijn opgedeeld in beschermende
vaardigheden (gedragsniveau; gele lijn) en beschermend bewustzijn (cognitief niveau; grijze
lijn)
, o Beschermende vaardigheden (gedragsmatig, zoals goed met geld kunnen omgaan,
sociaal, werk etc.)
o Beschermend bewustzijn (cognitief, zoals inzicht hebben in eigen problematiek,
empathie voor slachtoffer, erkenning delict, verantwoordelijkheid nemen).
o Het bewustzijn is wat lager, aangezien forensische patiënten moeite hebben met
zelfreflectie.
Een andere risicofactor die geschaald wordt onder bewustzijn is de
beschermende factor ‘verantwoordelijkheid nemen voor het delict’. Dit
vermindert de kans op recidive, echter vraagt dit ook weer cognitieve
vaardigheden, inzicht en de mogelijkheid om te reflecteren.
o In de afbeelding zie je dat beschermende vaardigheden over tijd blijft toenemen (gele
lijn blijft stijgen), maar voor beschermend bewustzijn zie je bij T3 (voorwaardelijk
ontslag) een knik. Dat komt omdat verantwoordelijkheid nemen voor het delict nog
niet volledig geïncorporeerd is in het zijn/bestaan van de patiënt. Wanneer men veel
vrijheid krijgt wordt men geconfronteerd met veel stimuli van buitenaf, waardoor men
door de vele vrijheden sneller terug de fout in kan gaan. Dus ze kunnen wel zeggen
dat ze het zelfinzicht hebben, maar ernaar handelen lukt dus niet.
Verschil binnen groepen
- Als je kijkt naar de groepen waar patiënten met SUD en zonder SUD met elkaar worden
vergeleken, zie je dat in het begin er een significant snellere toename van beschermende
vaardigheden is tijdens T1 tot T3 bij patiënten met SUD ten opzichte van patiënten zonder
SUD. Deze toename vlakt af vanaf T3. Uiteindelijk zie je dat beide patiënten (met en zonder
SUD) op hetzelfde uitkomen op T5.
o Dus het niveau van beschermende vaardigheden nam voor SUD patiënten sneller toe
van T1 tot T3 dan bij niet-SUD patiënten.
o Belangrijk dat dit niet het geval is voor risicofactoren!
- In het geval van de psychotische patiënten zie je hetzelfde gebeuren op zowel de klinische
schaal, als de risico subschaal en de beschermende vaardigheden. Daar was dus ook een
significant verschil tussen het wel en niet hebben van een psychotische stoornis in de eerste
fase T1-3.
- Patiënten met middelengebruik en psychotische stoornissen veranderde het meeste tijdens de
eerste fase van hun verblijf.
o Bij psychotische patiënten voornamelijk doordat bij T1 antipsychotica wordt
toegediend.
- Bij cluster B PS’s van de patiënten was de meeste verandering tijdens de tweede fase.
Belangrijkste conclusie uit dit artikel is dus dat beide patiënten (met/zonder SUD en met/zonder
psychotische stoornis) uiteindelijk op dezelfde scores uitkomen.
Invloed SUD
- Er is onderzocht of SUD invloed had op behandeluitkomst van psychotische patiënten en
patiënten met cluster B PD; bleek dat middelengebruik niets veranderde aan de veranderingen
in risico- en beschermende factoren.
Conclusie
- Er zijn een aantal verschillen in deze ‘pathways’ (verloop van verandering) tussen SUD en
niet-SUD patiënten, psychotische en niet-psychotische patiënten en cluster B en niet-cluster B
patiënten.
- Over het algemeen geven de resultaten aan dat de mate van verandering van dynamische
risico- en beschermende factoren niet constant is over de tijd.
o Tijdens T1-T3 is er significante afname van klinische schaal scores. Tijdens T3-T5
ook afname, maar minder snel.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittgruntjes. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,16. Je zit daarna nergens aan vast.
