De samenvatting is duidelijk en overzichtelijk. De basisboeknummers die bij het het paragraaf horen zijn ook uitgelegd. Er staat dan duidelijk bij dat het basisboeknummers zijn. Als dat niet erbij staat, is het informatie uit het leerboek. De samenvatting bevat hoofdstuk 6 paragraaf 1 t/m 4
Aardrijkskunde Hoofdstuk 6
Paragraaf 1 Sporen uit de ijstijd
Het Pleistoceen
IJstijd/ glaciaal = koud. Tussenijstijd/ interglaciaal = warm (nu)
Argentinië → ijs en water (natuurkrachten)
Pleistoceen (12.000 - 2,5 miljoen jaar geleden) → afwisseling van koude/warme perioden.
IJstijd:
- Steenkoud
- Sneeuw wordt samengedrukt tot ijs
- Meer landijs→ lagere zeespiegel → delen van Noordzee vallen droog
- Gletsjers (Scandinavië) → richting nederland (duurde minstens duizend jaar)
Rivierenland
IJstijden? → Nederland meestal ‘ijsvrij’, ijs in NL? → koud klimaat en toendralandschap
Koude perioden? → rivieren hoofdrol
- Vlakke land → beddingen verstopt → water zoekt nieuwe uitweg
- Vlechtende rivier → groot gebied in beslag + veel zand en grind → brede puinwaaier
- Zomer → breed want veel smeltwater uit middelgebergten
- Winter → rivieren droog en bevroren
- Zomer + winter = regiem (schommelingen in de waterafvoer)
Oprukkend ijs
Noordelijke helft van NL bedekt met ijs in 2 fasen:
- Noord- en Oost- Nederland: Landijs neemt zand, grind, klei, leem en stenen mee →
stenen vermengen met de andere → keileem (grondmorene bestaande uit…) →
Opgeperst als heuvels (kleileemkoppen) = stevig → spoelt niet makkelijk weg.
- Ongeveer Haarlem-Utrecht-Nijmegen: Tongbekkens (door landijs uitgediept rivierdal) →
ijs drukte rivierzand en -grind weg → stuwwallen (door landijs opgedrukte heuvel)
- Eind fase 2: warmer (Eem-interglaciaal, lijkt op Holoceen)
, Poolwoestijn
Laatste ijstijd → ijs bereikte Nederland niet meer
- Poolwoestijn of -steppe → dekzand (afzetting van zand door de wind) of löss (fijnere
stofdeeltjes) kwamen overal terecht.
- Rivieren vallen droog → breiden uit naar westen → invloed landschap
BB 143
Verschil met temperatuurstijgingen in het verleden: de rol van de mens.
behalve het natuurlijk broeikaseffect
ook het versterkte broeikaseffect
gevolg: terugkoppelingen
BB 145
Sterkte van zonnestraling verandert door:
- weerkaatsing van het zonlicht door deeltjes in de dampkring
- weerkaatsing van het zonlicht op het aardoppervlak
- albedo (weerkaatsing van zonlicht op aarde)
- witte oppervlakten weerkaatsen meer
BB 146
Opwarming:
- albedo-effect = hogere temperaturen meer sneeuw smelt minder weerkaatsing
meer opwarming, enz.
Temperatuurdaling:
- waterdamp- en wolken terugkoppeling = opwarming meer verdamping meer lage
bewolking extra zonlicht reflectie minder zonlicht op aarde temperatuurdaling
Paragraaf 2 De zeespiegel stijgt
Klimaat warmt op, zeespiegel stijgt
Holoceen (12.000 jaar geleden tot nu):
- warmer → landijs smelt → zeespiegel stijgt
- Noordzee vol met water → kustlijn verschuift landinwaarts (transgressie)
Transgressie = periode waarin de invloed van de zee toeneemt.
Regressie = kustlijn verschuift weer de andere kant op.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Handigesamenvattingen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.
