Samenvatting Strafrecht in de Praktijk
Week 1 – Inleidende Bijeenkomst
Leerdoelen:
- Uitleggen waar dit vak over gaat en is vormgegeven
- Benoemen welke procesdeelnemers centraal staan in dit vak en globaal
hun rol beschrijven
- De onderwerpen die aan de orde komen globaal beschrijven
Vervolgingsmonopolie
- Alleen het OM mag vervolgen
Opportuniteitsbeginsel, art. 167 Sv, art. 242 Sv
- Beslist over wel of niet vervolgen
o Is lastiger door EU en toenemende rechten slachtoffers
o haalbaarheidsbeginsel
- Niet-vervolgen = sepot
o Rechtstreeks belanghebbende kan hiertegen in beklag, art. 12 Sv
De Officier van Justitie, art. 148 Sv e.v.
- Maakt deel uit van het OM
- Is belast met de opsporing van strafbare feiten, geeft leiding aan politie
- Optreden ter zitting
De Rechter-Commissaris (RC), art. 170 Sv e.v.
- Beslissen over bewaring, voorafgaand gevangenhouding
- Toestemming geven voor opsporingsbevoegdheden
- Beslissen op onderzoeksvragen
- Onderzoeksafdelingen keuren of zelf uitvoeren
- Vervult waarborgfunctie
o Afweging opsporingsbelang of de verdachte
- Kan worden gewraakt
De strafrechter
, - Onafhankelijk en Onpartijdig
- Beslist over voorlopige hechtenis (VH, art. 133 Sv)
o Raadkamer gevangenhouding
o Tijdens ottz (onderzoek ter terecht zitting)
o Kan ook opschorten of schorsen
- Verschil Kanton (overtredingen), Politierechter (misdrijven, 1 jaar max GS)
en Meervoudige kamer zaken (misdrijven, bijzondere zaken + langer dan
1 jaar GS)
- Behandelt strafzaken op openbare zitting (tenzij uitzonderingen)
- Gebruikt art. 348 en 350 Sv
- Vorderingen toewijzen, ook vordering TUL (ten uitvoer legging)
o TUL = Als er nog proeftijd of bijzondere straf openstaat van ander
gepleegd feit, dan kan dit in deze zaak ten uitvoer worden gelegd.
Het slachtoffer, art. 51a SV e.v.
- Rechtstreeks gevolg van feit vermogensschade of ander nadeel heeft
ondervonden.
- Ook nabestaanden!
- Rollen:
o Aangifte, klacht indienen, getuige, benadeelde partij, spreekrecht
(51e)
- EU rechten hebben slachtofferpositie verstevigd
- Wet uitbreiding slachtofferrechten (WUS)
- Spreekrecht voor slachtoffers bij tbs-verleningszitting.
Verdachte en verdediging, art. 27 Sv e.v.
- Rechten verdachte:
o Op rechtsbijstand (tijdens verhoor)
o Om te zwijgen
o Betrekking tot processtukken
- Advocaat moet zich aan regels houden
o Advocatenwet
o Gedragsregels Advocatuur
- Kernwaarden advocaat:
o Onafhankelijkheid
o Partijdigheid
o Deskundigheid
o Integriteit
o Vertrouwelijkheid
- Rol advocaat
o Beperken duur voorlopige hechtenis (art. 133 Sv), art. 67 lid 3 Sv
o Verzoek opheffing, art. 69 Sv, vrij
o Verzoek schorsing, art. 80 Sv e.v., vrij onder voorwaarden
,Politie
- Verschil materieel en formeel strafrecht weten
o Materieel, Sr, wat strafbaar is en welke straffen, inhoud
o Formeel, Sv, hoe het strafproces verloopt, procedures, rechten en
plichten
- Het strafrecht draait in de kern om het sanctioneren van
wederrechtelijk gedrag (en dus niet op herstel!)
o Hier staat leedtoevoeging centraal, generale en speciale
preventieve
Generaal, gericht op samenleving, afschrikken andere
Speciaal, dadergericht, deze dader voorkomen opnieuw de
fout ingaan
- De politie mag haar bestuursrechtelijke bevoegdheden niet uitsluitend
voor strafrechtelijke doeleinden instellen
o Detournement de pouvoir, HR Dynamische verkeerscontrole
- Art. 3 Politiewet, algemene taakstelling waaraan de politie bevoegdheden
kan ontlenen die voor de uitoefening van een taak nodig zijn, maar: grond-
en mensenrechten (niet meer dan beperkte inbreuk).
- Taken politie, art. 11 en 12 Politiewet
o Handhaving rechtsorde en hulpverlening, onder bevoegd gezag van
Gemeente = openbare orde – OvJ = strafrechtelijke
handhaving.
, Week 2 – Dilemma’s voor de politie
Leerdoelen:
- Rol van de politie kunnen beschrijven
- Dilemma’s kunnen analyseren rondom capaciteitsinzet
- Beschrijven en beoordelen of de politie neutraal is
- Beoordelen of de politie het demonstratierecht zou moeten faciliteren
- Uitleggen en beoordelen hoe de financiering gaat bij de strafrechtsketen
- De rol van de politie in de driehoek beschrijven
- Welke rol en dilemma’s heeft big data voor tijdens opsporing
Missie politie
- Waakzaam en dienstbaar aan de waarden van de rechtsstaat
- Waarden:
o Moedig
o Betrouwbaar
o Integer
o Verbindend
- Beter 10 schuldige vrijuit, dan 1 onschuldige vastzetten
Neveldoelstellingen van het strafprocesrecht
- Speciale preventie
o Afschrikken van de verdachte om vaker een strafbaar feit te plegen
- Generale preventie
o Andere (de samenleving) weerhouden om strafbare feiten te
begaan
- Voorkomen eigenrichting
o De burger mag niet voor eigen rechter gaan spelen
- Orde scheppen
- Genoegdoening slachtoffer
Primaire Strafdoelen
- Vergelding
- Afschrikking
- Resocialisatie
Sfeerovergang
- Bestuursrechtelijke controlebevoegdheden uit bijzondere wetgeving leidt
tot het ontstaan van een verdenking, wat leidt in
opsporingsbevoegdheden.
Sfeercumulatie
