College aantekeningen
College aantekeningen Stress, Gezondheid en Ziekte - Cijfer: 8.7
Hoorcollege aantekeningen SGZ 2023/2024, ik heb zelf een 8.3 gehaald.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 61 pagina's
Voorbeeld 4 van de 61 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Hoorcollege 1 Donderdag 7 septemberVoorbereidende literatuur
Sapolsky H1, 2, 3 & Reader H1 Stressrespons en evolutie
Sapolsky H1
Stressor = iets in de buitenwereld die je homeostase in disbalans brengt
Stress-respons = wat je lichaam doet wanneer het de homeostase weer in balans brengt
Fases van stress:
1. Initial stage (alarm) wordt opgemerkt.
2. Adapatie of weerstand ontstaat door succesvolle adaptatie van je systeem.
3. Mensen worden ziek als dat systeem niet goed werkt.
Wanneer homeostase niet wordt bereikt, allerlei problemen:
1. Energie gaat weg, lange termijn kan niet aan worden gedacht omdat korte termijn moet
worden opgelost
2. Wanneer dit te lang gebeurd: allostatic load
3. Wanneer dit te lang gebeurd: kan je crashen, te veel hormonen worden beïnvloed: ene
werkt sneller, ene werkt trager
Chronische stressoren kunnen je ziek maken of geven een groter risico op het ziek worden,
die is niet een automatische relatie.
Chronische of terugkomende stressoren vergroten het risico op ziek worden dekt ook niet
geheel de lading.
Stress vergroot het risico op het krijgen van ziektes (diseases) die je ziek maken, of, wanneer
je zo’n ziekte hebt kan het risico veroorzaken hoe je lichaam hierop reageert (overweldigd).
Sapolsky H2
Autonomatic nervous sytem: reactie ten opzichte van stress
De helft van dit systeem is actief tijdens stress, de andere helft onderdrukt
Sympatisch nervous system = actieve
Wanneer je schrikt, zorgt sympatische systeem ervoor dat er adrenaline vrijkomt, zorgt ook
voor noradrenaline.
In boek worden epiphrine en norepinephrine gebruikt
Epinephrine komt naar voren na het activeren van de adrenal glands (boven je nieren)
Norepinephrine komt naar voren in alle andere sympatische plekken in je lichaam
Parasympathische = niet actieve
Naast de epi en norepi is er een ander hormoon wat wordt geactiveerd: glucocorticoids, wat
een steroïde hormoon is.
Wanneer je denkt of er gebeurd iets stressvols hypothalamus vrijkomen van hormonen
CRH -- > ACTH glucocorticoide vrijlating.
,
,In tijden van stress pancreas (alvleesklier). hormoon loslaten: glucagon.
Glucocorticiodis, glucagon en het sympatische nervous system verhogen nu hun levels van
glucose.
Deze hormonen zijn essentieel voor het mobiliseren van onze energie tijdens stress.
Andere hormonen komen ook vrij: endorphine en enkephalins, helpen bij de blunt pain
perception en andere zaken.
Ook de vasopressin, ook wel antidiuretic hormone, speelt een rol in de cardiovasculaire stress-
respons (zorgt ook bij nieren ervoor dat het proces stopt, water wordt heropgenomen voor in
het circulatory systeem)
Sapolsky H3
Hypertension = wanneer stress ervoor zorgt dat je bloeddruk omhoog gaat, zorgt chronische
stress ervoor dat je bloeddruk chronisch omhoog gaat.
Stress kan er ook voor zorgen dat er plaque formation ontstaat.
C-Reactive Protein (CRP), voorspeller van inflammatory damage, betere voorspeller van
cariovasculaire ziektes dan cholesterol.
Reader H1
2 opmerkingen bij de biologische definities van stress: hoeft niet alleen externe stimuli te zijn
én er zijn wat misstanden over de term homeostase.
Daarom:
Stressor: elke mogelijke dreiging van de psychobiologische doelen, hetgeen wat het
evenwicht verstoort.
Stress respons: adaptieve psychobiologische reactie op stressor / negatieve emotionele reactie,
die psychobiologisch is van nature
Route van health behavior wordt vaak vergeten.
, Stress kan ervoor zorgen dat je meer alcohol drinkt, rookt, koffie, slecht slaapt etc., wat voor
stijging in het risico zorgt. Dit wordt de indirecte route genoemd, omdat het externe factoren
omvat. Route van de psychobiologie is de directe route.
Verschillende alternatieven van de route: stress zorgt voor vermindering van cognitieve
capaciteiten zoals goede keuzes maken voor gezond gedrag.
Stressor je reactie hierop = primary appraisal.
Wanneer acute stress (echte dreiging) kan naar chronische stress respons gaan
Basale psychologische stress factoren:
Kunnen worden onderverdeeld in drie stressor dimensies:
1. adversity or nature of the threat
2. uncontrollability and unpredictability
3. duration of the response
En in twee response patterns
1. defence
2. defeat
Hoorcollege
Definitie van stress
Stressor = elke mogelijke dreiging tot je psychobiologische doelen
Stress respons = adaptieve aanpassing hierop
Stress respons = negatief emotionele respons, wel psychobiologisch
Stress responses
Mentaal: negatieve emoties, gespannen, onzeker, in de war, paniek
Lichamelijk: hartkloppingen, zweten, gespannen spieren, zwaar ademen, droge mond
In 4-12 years:
Overall life stress >2 x higher risk heart attack
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper suzannekuijpers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,09. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen