Hoi, deze samenvatting heb ik gemaakt toen ik in het twee jaar van het vwo zat. Toen gebruikte mijn school de methode 'Biologie voor jou'. Deze samenvatting bevat hoofdstuk 3 (3.1 t/m 3.5 en 3.8).
3.1
- Bloed
De functie van bloed is het transporteren van alles wat het lichaam nodig heeft
om te functioneren (zoals voedsel, zuurstof en warmte). Het bloed transporteert
ook koolstofdioxide en andere afvalstoffen. Bloed wordt gemaakt in het
beenmerg
• De samenstelling van bloed
- 55% van het bloed is bloedplasma
- 45% zijn rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes
• Bloedplasma
- Bloedplasma transporteert zuurstof, voedingsstoffen, antilichamen,
koolstofdioxide en andere
afvalstoffen
- Samenstelling van bloedplasma:
> 91% = water
> 2% = opgeloste stoffen, waaronder mineralen (zouten)
> 7% = proteïne (plasma-proteïnen)
- Fibrinogeen, een van de plasma-proteïnen.
>Dit eiwit speelt een rol bij de stolling
• Rode bloedcellen
- Hebben de vorm van een donut
- Bloedcellen die zuurstof van de longen naar de lichaamscellen vervoeren.
- Geen kern
- Functie = zuurstof vervoeren
- Rode bloedcellen bestaan uit een eiwit genaamd hemoglobine
>Functie hemoglobine = zuurstof vasthouden en weer afgeven.
- In de longen nemen rode bloedcellen zuurstof op en in de andere organen
geven ze het af
- Als je aneamia (bloedarmoede) hebt, bevat het bloed te weinig hemoglobine
> Hierdoor kun je je de hele tijd zwak en moe voelen
• Witte bloedcellen
- Hebben een kern
- Geen vaste vorm
> Hierdoor kunnen ze zich door kleine openingen in de wanden van haarvaten
wurmen
- Functie = bescherming tegen ziekteverwekkers, bijvoorbeeld door bacteriën in
te kapselen
> Als een witte bloedcel een ziekteverwekker doodt, sterft de witte bloedcel ook
• Bloedplaatjes
- Geen cel
> Het zijn onderdelen van kapotte cellen
- Geen kern
- Bloedplaatjes zijn nodig voor de stolling
> Ze bevatten stoffen die ervoor zorgen dat het bloed stolt als het buiten
het bloedvat komt (coagulatie)
, 3.2
- Het bloedsomloopsysteem
Bloed stroomt door de slagaders weg van het hart. Voedingsstoffen worden
vrijgegeven door de haarvaten. Het bloed stroomt vervolgens door de aderen
terug naar het hart.
• Slagaders
- Bloed stroomt erdoorheen weg van het hart
- Hoge bloeddruk
- Dikke, taaie en elastische wanden
- Meestal dieper in het lichaam gelegen
- De enige kleppen zijn de halvemaanvormige kleppen aan het begin van de
longslagader en de aorta
• Haarvaten
- Kleinste bloedvaten in het lichaam
- Haarvatwanden is een cel dik, dus stoffen kunnen gemakkelijk in de cellen
komen
> Witte bloedcellen en vocht met zuurstof, voedingsstoffen en afvalstoffen
kunnen door de wanden heen
- Zuurstof gaat eruit, koolstofdioxide komt erin (ademhaling)
- stoffen die nodig zijn voor cellen in lichaamsweefsels gaan uit het bloed en
stoffen die door de cellen worden geproduceerd, gaan via de wanden het bloed in
• Aders
- Aders brengen het bloed terug van de haarvaten
naar het hart
- Ze zijn minder elastisch en gespierd vanwege de
lagere bloeddruk
- De bloeddruk is lager in de aders dan in haarvaten en slagaders, omdat er
voldoende druk in de haarvaten moet zijn om ervoor te zorgen dat het bloed en
de zuurstof naar alle weefsels en cellen in het lichaam
- Kunnen kleppen hebben zodat het bloed niet terugstroomt (zwaartekracht)
- Zijn minder beschermend (dunne wanden)
- Bevinden zich dichter bij het oppervlak van het lichaam
• Poortaderen
- Transporteren bloed van de wand van het darmkanaal
naar de lever
- Dit bloed is zuurstofarm omdat de zuurstof in het darmkanaal wordt gebruikt
voor cellulaire ademhaling
- In de dunne darm worden voedingsstoffen in het bloed opgenomen.
- De samenstelling van bloed in de poortader kan daarom
sterk variëren: na een maaltijd bevat het bloed veel voedingsstoffen
• Vena cava superior en inferior
- Vena cava superior: vervoert bloed uit het hoofd, de nek, de armen en de borst
> zuurstofarm bloed komt het hart binnen via de vena cava superior
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper madeliefeikelboom09. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,06. Je zit daarna nergens aan vast.
