Dit document omvat alle stof die je nodig hebt om het tentamen psychiatrie voor juristen te behalen. Ikzelf heb met behulp van deze samenvatting een 10.0 behaald! Let op: je dient hierbij ook de ziektebeelden aan te schaffen!
Tentamensamenvatting psychiatrie voor juristen
Hoorcollege 1 – inleiding en transculturele forensische psychiatrie
Forensische psychiatrie in enge zin: Dat deel van de psychiatrie waar het strafrecht een rol
speelt – advisering en psychiatrische begeleiding/behandeling in het kader van het strafrecht
Forensische psychiatrie in bredere zin: Dat deel van de pschiatrie dat een verbinding heeft
met het recht in het geheel louter dan alleen de connectie tussen psychiatrie en
strafrechtelijke context.
Civielrechtelijke zorgmachtiging door de civiele rechter, strekkend tot het opleggen
van verplichte zorg WVGGZ, WZD
Psychiatrie in het kader van arbeidsongeschiktheidsrecht
Medisch tuchtrecht:– regionaal en centraal tuchtcollege voor de gezondheidszorg waar
psychiaters aangeklaagd kunnen worden
Wederzijdse beinvloeding psychiatrie en recht: Nu forensische psychiatrie zich afspeelt op
grensvlak tussen recht en psychiatrie kunnen ontwikkelingen uit de ene discipline effect
hebben op de andere discipline.
Recht beinvloedt mogelijkheden op psychiatrisch vlak
verruimingen op psychiatrisch vlak door wetgeving. Wetgeving kan mogelijkheden op
pscyhatrisch vlak beinvloeden
De TBS met voorwaarden duurde eerst maximaal vier jaar, thans 9 jaar – 38e lid 2 Sr
Naast TBS met voorwaarden kon eerst één jaar gevangenisstraf worden opgelegd, dat
is nu inmiddels vijf jaar – 38 lid 3 Sr
TBS met voorwaarden kan zonder dat daarvoor opnieuw gedragskundig onderzoek
nodig is, worden omgezet in een TBS met bevel tot verpleging
TBS met dwangverpleging kan niet worden beeindigd voordat er ten minste een jaar
voorwaardelijke beeindiging is geweest –6:2:17 Sv Voorwaardelijke beeindiging is
ongemaximeerd.
Ontwikkelingen op psychiatrisch vlak beinvloeden het recht
Nederlandse vereniging voor psychiatrie: Advies niet langer de vijfpuntenschaal te
gebruiken voor toerekeningsvatbaarheid omdat deze vanwege de huidges tand van de
medische wetenschap niet kan worden onderbouwd. Gebruik van drie vormen.
We zien af van de vijf gradaties en gebruiken 3 gradaties sinds 2012: Richtlijn NVvP 2012.
, Heeft invloed op het recht, meer specifiek de strafoplegging. We zagen eerst dat de
rechter een gevangenisstraf naast TBS sterk matigde bij sterk verminderde
toerekeningsvatbaarheid, nu minder aanleiding voor nu we louter verminderd
toerekeningsvatbaar kennen (Straf én TBS mogelijk bij verminderde
toerekenbaarheid)
Transculturele forensische psychiatrie
Transculturele forensische psychiatrie bekijkt mensen lijdende aan een psychiatrische stoornis
vanuit cultureel perspectief. plaatsen van betrokkene in culturele context
Psychiater dient bij de diagnostiek als de behandeling de culturele context van betrokkene in
kaart te brengen. noodzakelijk om stoornis en delict beter te begrijpen en te komen tot een
adequatere en meer cultuursensitieve manier van behandelen. Culturele context heeft namelijk
veel invloed op uitingsvorm en behandeling van psychische stoornissen (=de psychiatrie is
cultuursensitief)
Overal waar de culturele achtergrond van de hulpverlener of rapporteur verschilt van die van
de patient is sprake van een culturele kloof tussen beide en bestaat het risico op
miscommunicatie, incorrectie diagonstiek en gebrek aan passende behandeling psychiater
dient bij diagnostiek én behandeling over transculturele competenties te beschikken:
cultuuroverschijdende competenties die culturele kloof tussen psychiater en patient
overbruggen en zodoende dus correcte diagnoses gesteld worden en passende behandeling
wordt geboden.
Transculturele competenties
Binnen diagnostiek
Culturele formulering
Interview dat kan worden afgenomen om de culturele context relevant voor
diagnostiek in kaart te brengen
Acculturatiemoddel Berry
Binnnen behandeling
, Culturele competenties binnen psychotherapie: Bijv. westerse psychotherapie
aanpassen aan cultureel andere doelgroepen
Culturele competenties binnen farcamotherapie: cultruele context in kaart brengen
wegens inschatten medicijngebruik/dosering/middel etc.
Hulpmiddelen bij het inzetten van transculturele competenties
Zorgen voor goede communicatie middels tolk, duidelijk instrueren van de tolk zodat
ook subtielere stoornissen die meer gaan over de wijze waarop dingen verteld worden,
ipv inhoudelijke boodschap in kaart kunnen worden gebracht
Gebruik van vragenlijsten, welke wel goed moeten aansluiten bij culturele context
(lezen van links naar rechts is bijv. niet in elke cultuur passend)
Culturele empathie
Bij inzetten van transculturele competenties wel gebruik biljven maken van culturele
empathie, ieder individu blijft uniek ook binnen bepaalde culturen, dus laat je ook niet bij
het bestuderen van culturele context leiden door gemiddelden, stereotypering en etnische
profilatie.
Hoorcollege 2- inleiding psychiatrie en strafrecht
Wat is een psychiater?
Psychiater: arts met na de academische bacheloropleiding en masteropleiding Geneeskunde
(6 jaar) een specialisatie tot psychiater (4.5 jaar)
-Na bachelor en master basisarts: beschermde titel BIG-register
-Na specialisatie psychiater: psychiater beschermde titel BIG-register, iedere vijf jaar opnieuw
verdienen door herscholing en bijscholing
Psycholoog: Na academische bacheloropleiding en masteropleiding opleiding. Evt
specialisatie tot GZ-psycholoog (2 jaar) en soms daarna nog tot klinisch psycholoog (nog 4 jr)
-GZ psycholoog: beschermde titel BIG-register
-Klinisch psycholoog: beschermde titel BIG-register
Diagnostiek voor de jurist
-Het is van belang voor de jurist om te weten hoe de arts een diagnose stelt
-Het is van belang voor de jurist om te weten dat de psychiater afwijkt.
psychiaters stellen hun diagnose fundamenteel anders dan andere medisch specialisaten
(huisartsen, internisten, oogartsen)
Diagnostiek door medisch specialisten (behalve psychiaters)
-Werken met gouden standaarden: Medisch specialisten werken met bepaalde diagnostische
testen, methoden en pathologisch anatomisch bewijs wat hen 100% zekerheid geeft over het
al dan niet aanwezig zijn van een bepaalde aandoening en kunnen zodoende dus een bepaalde
diagnose onomstotelijk aantonen
, Diagnostiek in de psychiatrie
-Psychiaters werken niet met gouden standaarden: De psychiater heeft geen diagnostische
testen, methoden of pathalogisch anatomisch bewijs wat hen 100% zekerheid geeft over het al
dan niet aanwezig zijn van een bepaalde aandoening en kunnen zodoende een bepaalde
diagnose nooit onomstotelijk aantonen
psychiaters moeten het hebben van luisteren, kijken, observeren, praten en het afwegen
van bepaalde symptomen maakt uiteindelijk dat een patient gediagnostiseerd wordt met een
bepaald psychiatrisch ziektebeeld, zonder 100% zekerheid / onomstotelijk bewijs op basis van
testen , methoden of pathologisch anatomisch bewijs.
Dit maakt psychiaters kwetsbaar. Daarom is er een hulpmiddel opgesteld voor diagnostiek in
de psychiatrie: internationaal opgestelde DSM 5: classificatiesysteem voor psychische
stoornissen welke voornamelijk is ontwikkelt voor gebruik bij onderzoek.
Doelstelling: internationale uniformiteit in het classificeren van psychische stoornissen. Door
internationaal dezelfde criteria of te spreken voor psychiatrische aandoeningen, wordt
onderezoek en communicatie duidelijker en betrouwbaarder
Geen gouden standaarden psychiatrische diagnostiek
-Psychiatrische diagnostiek: geen gouden standaard: geen diagnostische testen, methoden of
pathalogisch anatomisch bewijs waarmee onomstotelijk de aanwezigheid van een bepaald
psychiagtrisch ziektebeeld kan worden aangetoond.
-OvJ of advocaat kan hiermee ‘spelen’ gedurende het strafproces. geen gouden standaard
geen onomstotelijk bewijs van de aanwezigheid van een bepaald psychiatrisch ziektebeeld:
gaat om de uiteindelijke afweging van symptomen zoals deze uiteindelijk op basis van
luisteren, observeren, praten dor de psychiater gemaakt is en geen diagnostische test of
pathalogisch anatomisch bewijs maakt het makkelijker voor OVJ of advocaat om diagnose
aan te vechten: hard bewijs voor bepaalde diagnose ontbreekt, in tegenstelling tot diagnoses
die gesteld worden door andere medisch specalisten. Er zit enige mate van ‘rek’ in de door de
psychiater gestelde diagnose, waardoor deze makkelijker aan te vechten is.
Voorbeeld casus Breivik
-Diagnose eerste psychiaters: psychotisch en paranoide schizofreen - volledig
ontoerekeningsvatbaar
-Diagnose tweede psychiaters: narciscme en antisociale persoonlijkheidsstoornis – volledig
toerekeningsvatbaar
begrijpelijk dat diagnoses niet 100% overlappen: psychiatrie kent geen gouden standaard:
geen diagnostische testen, methoden of pathalogisch anatomisch bewijs die onomstotelijk een
bepaald psychiatrisch ziektebeeld aantonen. Gaat om afweging van symptomen die door
psychiater in kwestie gemaakt wordt: psychiatrische diagnose zit niet rotsvast in elkaar: kan
per pscyhiater verschillen, zit rek in.
Hoorcollege 3- Toerekeningsvatbaarheid
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper NikavanSchijndelTilburgUniversity. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €17,09. Je zit daarna nergens aan vast.
