Tentamen (uitwerkingen)

Leesvragen (uitwerkingen) Economie en openbare financiën voor bestuur & organisatie (USG1100)

0 keer verkocht

Instelling
Universiteit Utrecht (UU)

Uitwerking van de leesvragen van Economie en openbare financiën voor bestuur & organisatie (USG1100)

[Meer zien]

Voorbeeld 2 van de 15 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 14 januari 2025
Aantal pagina's 15
Geschreven in 2024/2025
Type Tentamen (uitwerkingen)
Bevat Vragen en antwoorden

Volgen

Lerenmetfloortje Lid sinds 2 jaar 46 documenten verkocht

€5,99

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Leesvragen week 2

1. Deze cursus gaat over de economie van de publieke sector. Omschrijf wat ‘publieke
economie’ betekent, ook in relatie tot de ‘economie’ in algemene zin. Geef een
voorbeeld van een manifestatie van de publieke economie op de terreinen van
innovatie en ontwikkeling, ad hoc interventies, en diensten van structurele aard.

Onderdeel van de wetenschap dat zich focust op de wisselwerking tussen de overheid en
economie en de overheid financiële aspecten van die wisselwerking

De publieke economie = de economische activiteiten die betrekking hebben op de productie
en distributie van goederen en diensten die worden geleverd door de overheid of
non-profitorganisaties. Het is gericht op het bieden van goederen en diensten aan het
publiek op een manier die de gemeenschap ten goede komt.
Een voorbeeld van een manifestatie van de publieke economie op het gebied van innovatie
en ontwikkeling is de financiering van wetenschappelijk onderzoek door de overheid. De
overheid kan onderzoek financieren dat gericht is op het ontwikkelen van nieuwe
technologieën die gunstig zijn voor de samenleving, maar die geen direct commercieel
rendement opleveren voor de particuliere sector.
Op het gebied van ad hoc interventies kan de publieke economie zich manifesteren in de
vorm van rampenbestrijding en noodhulp. In het geval van een natuurramp kan de overheid
ad hoc interventies plegen om de gevolgen te beperken en de getroffen gemeenschappen te
ondersteunen. Dit kan onder meer omvatten het verstrekken van voedsel, water en
onderdak aan getroffenen.
Ten slotte kan de publieke economie diensten van structurele aard bieden, zoals onderwijs
en gezondheidszorg. Deze diensten zijn essentieel voor de ontwikkeling van een
samenleving, maar zijn vaak niet winstgevend voor particuliere bedrijven. De overheid en
non-profitorganisaties kunnen deze diensten aanbieden om ervoor te zorgen dat ze
toegankelijk zijn voor alle leden van de samenleving, ongeacht hun financiële middelen.

2. De overheid heeft verschillende rollen in de economie. Soms is zij bijvoorbeeld
producent, dan weer toezichthouder, dan weer afnemer van goederen en diensten
die direct aan inwoners worden verstrekt. Geef voor elk van de onderstaande
thema’s één concreet voorbeeld van overheidsparticipatie. Geef duidelijk de
(economische) rol de overheid in de desbetreffende context aan en hoe deze
samenhangt met die van andere (private) actoren in het veld.

a. Onderwijs: De overheid vervult de rol van producent en financiering van
onderwijsdiensten. Een voorbeeld hiervan is de financiering van openbare scholen en
universiteiten. Private actoren, zoals particuliere scholen en universiteiten, kunnen ook
onderwijsdiensten aanbieden, maar de overheid zorgt ervoor dat er voor iedereen toegang is
tot onderwijs en dat er een minimumniveau van kwaliteit wordt gehandhaafd.
b. Openbaar vervoer: De overheid vervult de rol van toezichthouder en financiering van
openbaar vervoer. Een voorbeeld hiervan is het vaststellen van regels en voorschriften voor
openbaar vervoer, en het financieren van openbaar vervoerbedrijven. Private actoren
kunnen ook openbaar vervoer aanbieden, zoals taxi- en ridesharingbedrijven, maar de

, overheid zorgt ervoor dat er een algemeen toegankelijk en betaalbaar openbaar
vervoerssysteem is.
c. Bankwezen: De overheid vervult de rol van toezichthouder en producent van wetgeving
op het gebied van het bankwezen. Een voorbeeld hiervan is het toezicht op banken en het
handhaven van wetten en regels met betrekking tot kredietverlening en financiële
transacties. Private actoren, zoals banken, kunnen financiële diensten aanbieden, maar de
overheid zorgt ervoor dat de financiële sector stabiel blijft en dat de belangen van
consumenten worden beschermd.
d. Voedsel: De overheid vervult de rol van toezichthouder op de voedselveiligheid en de
kwaliteit van voedselproducten. Een voorbeeld hiervan is het vaststellen van regels en
voorschriften voor voedselproductie en -distributie, en het toezicht op de naleving van deze
regels. Private actoren, zoals boeren en supermarkten, kunnen voedsel produceren en
distribueren, maar de overheid zorgt ervoor dat voedsel veilig is voor consumptie en dat
consumenten goed geïnformeerd zijn over de producten die zij kopen.
e. Huizenmarkt: De overheid vervult de rol van toezichthouder en financier van de
huizenmarkt. Een voorbeeld hiervan is het vaststellen van regels en voorschriften voor
hypotheekverlening en de financiering van sociale woningbouwprojecten. Private actoren,
zoals projectontwikkelaars en hypotheekverstrekkers, kunnen woningen bouwen en
financieren, maar de overheid zorgt ervoor dat er betaalbare huisvesting beschikbaar is voor
alle inwoners en dat de huizenmarkt stabiel blijft.

3. In de eerste hoofdstukken van Stiglitz en Rosengard komen een aantal
kernbegrippen naar voren. Licht elk van de volgende begrippen in je eigen woorden
toe.

a. Gemengde economische orde verwijst naar een economisch systeem waarin zowel de
overheid als de private sector een rol spelen bij het bepalen van de productie, distributie en
prijs van goederen en diensten. In dit systeem werken de overheid en de private sector
samen om economische groei te stimuleren, maar de overheid heeft ook een rol in het
reguleren van de markt om oneerlijke concurrentie en uitbuiting te voorkomen.

b. Privatiseren en nationaliseren zijn twee tegenovergestelde economische
beleidsmaatregelen. Bij privatiseren wordt een overheidsbedrijf of -dienst overgedragen aan
de private sector, terwijl bij nationaliseren een private onderneming of sector wordt
overgedragen aan de overheid. Privatisering wordt vaak gezien als een manier om efficiëntie
te bevorderen en kosten te besparen, terwijl nationalisatie vaak wordt gebruikt om de
controle over belangrijke sectoren te behouden of om marktfalen tegen te gaan.

c. Regulering en deregulering verwijzen naar het proces van het bepalen en verminderen
van de overheidscontrole over de economie. Regulering omvat het vaststellen van regels en
voorschriften die bedrijven en de economie als geheel beperken, terwijl deregulering het
proces is van het verminderen van deze regels en voorschriften. Regulering wordt vaak
gebruikt om consumenten en werknemers te beschermen en om marktfalen te voorkomen,
terwijl deregulering vaak wordt gezien als een manier om de economie te stimuleren en de
efficiëntie te bevorderen.

d. De productiemogelijkhedencurve is een grafische weergave van de maximale productie
van twee goederen of diensten die een economie kan produceren gegeven de beschikbare

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.