Dit is een overzicht van alle interventies en behandelingen die je moet weten voor het vak Preventie, family mediation en behandeling in de forensische context. Het document bestaat uit een overzicht met alle besproken informatie over de interventies/behandelingen uit de colleges, daarna volgt een ...
Preventie, family mediation en behandeling in de forensische context
Overzicht van de interventies & behandelingen
(Alle informatie over de interventies & behandelingen besproken in de colleges op een rij)
+ Extra beknopt overzicht per interventie om te helpen studeren
2024-2025
Ilse van Meurs
Preventieve interventies voor kindermishandeling in NL
Parent-Child Geprotocolleerd behandelprogramma voor kinderen (2-7jr) met gedragsproblemen en
Interaction Therapy hun ouders. Door het vergroten van opvoedingsvaardigheden van de ouders beoogt
de interventie gedragsproblemen bij de kinderen en stress bij ouders te verminderen
(PCIT) ● gericht op: gedragsproblemen & opvoeding
○ blijkt ook relevant voor kindermishandeling
● leeftijd: 2-7 jaar
● doel = verminderen problemen
● methode: gezinsgerichte aanpak (2e ouder kan betrokken worden)
● locatie: in een instelling
● uitvoering: gespecialiseerde hulp
Erkend als: effectief volgens eerste aanwijzingen
Parent Behandeling voor gezinnen met één of meer kinderen met externaliserende
Management gedragsproblemen, al dan niet gecombineerd met hyperactiviteit. Het doel is dat
kinderen beter gaan functioneren en hun gedragsproblemen verminderen doordat
Training Oregon ouders meer effectieve opvoedstrategieën toepassen
(PMTO) ● gericht op: gedragsproblemen, gedragsstoornissen, opvoeding
○ ook vaak ingezet bij kindermishandeling (recent als effectief voor
preventie KM aangetoond)
● leeftijd: 4-12 jaar
● doel = verminderen problemen
● methode: individuele aanpak (met 1 ouder)
● locatie: in een instelling
● uitvoering: gespecialiseerde hulp
Erkend als: effectief volgens eerste aanwijzingen
Stevig Ouderschap Geeft gezinnen met een minder makkelijke start een steuntje in de rug met circa 4
prenatale en 6-10 postnatale huisbezoeken (tot de kinderleeftijd van 2 jaar) van een
speciaal opgeleide jeugdverpleegkundige. De ouders worden geholpen met het
zelfvertrouwen en zelfredzaamheid vergroten en hun sociale netwerk te versterken.
● gericht op: kindermishandeling, opvoeding
○ specifiek ontwikkeld voor kindermishandeling
○ methode gaat uit van eigen kracht, eigen behoeften & invulling
● leeftijd: 0-2 jaar (nadeel: heel jonge kinderen)
● doel: preventie van problemen
● methode: individuele aanpak
● locatie: thuis
● uitvoering: voorziening voor lichte hulp en ondersteuning
Erkend als: effectief volgens eerste aanwijzingen
,VoorZorg Richt zich op het terugdringen van (het risico op) kindermishandeling.
Verpleegkundigen bezoeken kwetsbare jonge aanstaande moeders tijdens hun
zwangerschap en eerste levensjaren bij hen thuis. Voorzorg verbetert zwangerschaps-
en geboorte uitkomsten, de gezondheid en ontwikkeling van het kind en de
persoonlijke ontwikkeling van de moeder.
● gericht op: hechting, kindermishandeling
● leeftijd: 0-2 jaar
● doel = preventie van problemen
● doelgroep: achterstandskinderen, kansarm, lage SES
● methode: individuele aanpak
● locatie: thuis → huisbezoeken
○ tijdens zwangerschap 10, 1e levensjaar 20, 2e levensjaar 20, elk
bezoek is 1-1,5 uur
■ elk bezoek is beschreven in handleiding, maar er is ruimte voor
flexibiliteit en improvisatie
● uitvoering: basisvoorziening
Erkend als: effectief volgens goede aanwijzingen
Theoretisch kader VoorZorg
● gehechtheidstheorie: opvoedvaardigheden aanleren voor sensitief
ouderschap en veilige hechting + belang van hechting uitleggen
● Bronfenbrenner: kijken naar omgeving kind op micro en macroniveau →
positieve moeder-kind interactie, ondanks risicofactoren in omgeving
● Bandura’s self-efficacy model: breder dan alleen het kind kijken; ouders
aanmoedigen zelfvertrouwen te krijgen in opvoeding
○ houding ouders t.o.v. verandering
○ sociale netwerk: voldoende steun?
○ ondersteunen zelfvertrouwen in opvoeden (empowering self-efficacy)
Domeinen VoorZorg (kijken naar zowel kind als moeder)
1. gezondheid moeder
2. gezondheid & veiligheid kind
3. persoonlijke ontwikkeling moeder
4. moeder als rolmodel
5. relatie met partner/familie/vrienden
6. gebruik instellingen
Inclusiecriteria VoorZorg: moeders…
1. jonger dan 26 jaar
2. met een laag opleidingsniveau
3. die voor het eerst zwanger zijn (max 28 weken)
4. die de Nederlandse taal enigszins beheersen
→ hierna worden nog 9 extra risicofactoren uitgevraagd: bijv alleenstaand, SES
Effect van VoorZorg (RCT Mejdoubi et al, 2015)
1. minder meldingen gemaakt op 36 maanden over gezinnen met VoorZorg
2. kinderen in VoorZorg groep laten op 24 maanden minder internaliserend
probleemgedrag zien (geldt niet voor externaliserend)
3. VoorZorg heeft een significant effect op de thuisomgeving bij 24 mnd
4. moeders roken na VoorZorg minder vaak
5. moeders gaven meer borstvoeding na VoorZorg
6. minder huiselijk geweld / partnergeweld na VoorZorg
Kosteneffectiviteit VoorZorg
● netto kostenbesparing na 5 jaar ligt erg hoog (o.a. in Leiden, Amsterdam en
Nieuwkoop) → VoorZorg is een kosteneffectieve interventie
Artsen Coalitie KNMG
hebben gepleit voor VoorZorg inzetten in elke gemeente, maar nog niet gelukt
, Preventieve Interventie die wordt ingezet op het moment dat kindermishandeling is vastgesteld en
interventie bij een uithuisplaatsing-maatregel boven het hoofd hangt
● doel: voorkomen UHP
mishandeling ● theoretische achtergrond: gehechtheidstheorie → focus ligt op het verbeteren
(Moss et al. 2011) van de gehechtheidsrelatie, door aandacht te schenken aan
oudervaardigheden, sensitiviteit en disciplinering
● duur: 8 wekelijkse huisbezoeken
● gebaseerd op de VIPP-SD
● video-feedback
● opbouw interventie
○ eerste 20 min: bespreken van door ouder gekozen onderwerp (geen
specifieke thema’s per huisbezoek)
○ activiteiten worden gefilmd (activiteit gebaseerd op leeftijd kind en
moment van de interventie; bijv eten/spelen)
○ verschillen met VIPP-SD: ze gebruiken directe video-feedback (bij
VIPP-SD wachten ze met terugkijken) + er zijn geen boostersessies
Effectiviteitsonderzoek
● RCT: Pretest-posttest met interventiegroep versus care as usual
● uitkomstmaten: sensitiviteit, gehechtheid en probleemgedrag kind
● sample: n = 67, Canadese moeders & kinderen (1-5 jaar), hoog-risicogroep
(61% onder armoedegrens) en kindermishandeling is vastgesteld (3% seksueel
misbruik, 7% fysieke mishandeling en 72% verwaarlozing)
Resultaten
● sensitiviteit: ouders lieten na de interventie meer sensitiviteit zien dan de
controlegroep
● gehechtheid: gekeken naar change-scores; verschil tussen voor en nameting
→ interventie lijkt effectief in het verbeteren van de gehechtheidsrelatie
○ kinderen in de interventiegroep gingen vaker van onveilige hechting
naar veilige hechting dan de controlegroep
○ kinderen in de interventiegroep gingen vaker van gedesorganiseerde
gehechtheid naar georganiseerde gehechtheid dan de controlegroep
● probleemgedrag: geen directe effecten gevonden voor probleemgedrag, maar
wel een significant moderatie-effect voor leeftijd:
○ bij kinderen in de interventiegroep verminderen externaliserend en
internaliserend probleemgedrag over de tijd heen met een kantelpunt op
2-3 jarige leeftijd
■ controlegroep: externaliserende en internaliserende problemen
nemen toe vanaf 2-3 jaar
Interventie voor ouders met LVB
HouVast Interventie Bedoeld voor gezinnen van ouders met een LVB waar opvoedproblematiek
speelt/dreigt. Het gaat dus om gezinnen die al in beeld zijn
● doel = ondersteunen van gezinnen o.b.v. wetenschappelijke inzichten over ‘wat
werkt’ naar goed genoeg ouderschap
○ HouVast-I = HouVast Interventie, gericht op versterken van
beschermende factoren
■ accepteren van hulp
■ stevig steunend netwerk
■ vergroten opvoedvaardigheden
○ HouVast-W = waakvlam variant: als enige stabiliteit tot stand is
gebracht maar nog wel aanvullende hulp nodig is
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ilsevanmeurs01. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,66. Je zit daarna nergens aan vast.
