De aantekeningen van alle hoorcolleges Ondernemingsrecht en de 10 weblectures Sociaal Recht behorende tot het vak Ondernemingsrecht Tilburg University. De aantekeningen bevatten alle voorbeelden en oefenvragen met antwoord. Ook zijn alle relevante wetsartikelen bij de onderwerpen vermeld.
Ondernemingsrecht en
sociaalrecht
AANTEKENINGEN HOORCOLLEGES
ONDERNEMINGSRECHT EN SOCIAALRECHT
,Inhoudsopgave Ondernemingsrecht
Inleiding P. 2
Personenvennootschappen P. 7
Oprichting BV, BV i.o., Omzetting P. 12
Kapitaal en aandelen P. 16
Aandelen P. 22
Corporate governance P.25
Corporate governance bij beurs NV’s P. 29
Problematiek van vertegenwoordiging P. 32
Ondernemingsraad P. 35
Besluiten, statutenwijziging en ontbinding P. 37
Enquêterecht en geschillenregeling & Jaarrekening P. 40
Aansprakelijkheid P. 45
Concernrecht P. 50
Samenwerking, fusie & splitsing P. 53
Faillissementsrecht P. 56
Inhoudsopgave Sociaal recht
Arbeidsrecht algemeen en de individuele arbeidsovereenkomst P. 60
Ontslagrecht P. 63
Collectief arbeidsrecht P. 66
Socialezekerheidsrecht P. 68
1
,Inleiding 03-03-2020
Kan je als je 16 bent een contract afsluiten, een rechtshandeling verrichten? Deze jongeren zijn
minderjarig en dus handelingsonbekwaam. Met een ouder of voogd kunnen zij wel een bedrijf
inschrijven bij de KvK bijvoorbeeld, en zij kunnen handlichting aanvragen waardoor zij wel
rechtshandelingen mogen verrichten als volwassenen.
Dit college: inleiding, eenmanszaak, handelsregister en een stichting.
Ondernemingsrecht: het ondernemingsrecht is de juridische infrastructuur voor het
Nederlandse bedrijfsleven. Het doel van wetgeving op dit terrein is enerzijds om ondernemers
een juridische infrastructuur te bieden waardoor zij in staat worden gesteld hun activiteiten ten
volle te ontplooien en anderzijds om de bij de onderneming betrokkenen – vennoten, leden,
aandeelhouders, crediteuren, werknemers – voldoende bescherming te bieden tegen
(machts)misbruik.
Het moet dus de ondernemers ondersteunen zodat zij maximaal kunnen ondernemen, wel
moeten betrokkenen hierbij in acht worden genomen en tussen de partijen moeten belangen
worden afgewogen.
Er zijn verschillende theorieën over wat een onderneming is. Economisch gezien is een
ondernemer is iemand met bepaalde ideeën en die heeft ook andere mensen nodig voor
bijvoorbeeld geld, of zij hebben werknemers nodig die voor hen werkzaamheden gaan
verrichten, afspraken met gemeenten voor eventuele vergunningen. Als je niet juridisch naar
een onderneming kijkt dan staat de ondernemer dus eigenlijk in het midden en die sluit
contracten af met een aantal mensen om zich heen. Dit is nexus of contracts. Dit doet hij omdat
dit voordelig is. Juristen vinden het alleen belangrijk dat iemand een onderneming wilt
uitoefenen en wat is hierover in de wet opgenomen. Juristen houden zijch dus eigenlijk bezig
met de vraag: ‘Waarom is er een onderneming?’.
Vooral boek 2 van het Burgerlijk Wetboek gaat hierover. Er is niet echt een duidelijke definitie
van onderneming, maar in art.2: 239 lid 5 BW wordt de term wel gebruikt: ‘bij de vervulling van
hun taak richten de bestuurder zich naar het belang van de vennootschap en de met haar
verbonden onderneming’. Er is dus een onderscheid tussen een vennootschap en een
onderneming. Je krijgt allerlei theorieën over wat is dan een onderneming. in het boek wordt
gezegd: ‘Ondernemingen zijn op winst gericht, op behalen van economische voordelen’. Dit is
echter niet terug te vinden in de wet, want het hangt er ook vanaf waar in de wet je gaat kijken.
Ondernemingen zijn bedoeld als ondernemingsactiviteiten. Zij hebben een rechtsvorm en de
rechtspersoon/vennootschap houdt een onderneming in stand. Het gaat vaak over
ondernemingsactiviteiten die in een vennootschap of rechtspersoon zitten en deze houden de
2
, onderneming in stand. De onderneming met al zijn ondernemingsactiviteiten is niet 1 juridische
zaak.
Als we het hebben over een onderneming die gaat fuseren of die verkocht wordt dan is het de
bedoeling dat de onderneming wordt gesplitst in activa en passiva en deze gaan over op een
eigen juridische manier naar de nieuwe onderneming. De roerende en onroerende rechten
moeten allemaal op hun eigen manier geleverd worden aan de nieuwe onderneming die
eigenaar van deze rechten wordt.
Hetzelfde is als je een VOF gaat omzetten in een BV. Alles van de vennoten moeten overgaan. Alle
activa en passiva moeten geleverd worden conform de eisten van het privaatrecht. Dit heet vaak
storting op aandelen.
Dus als we he tover een onderneming hebben is het een samen stelsel van activa en passiva, het
gaat om de ondernemingsactiviteiten.
Het ondernemingsrecht zien we vrij beperkt. Wat wij hieronder verstaan is vooral de juridische
organisatie, welke rechtsvormen zijn er, wat zijn de gevolgen, hoe liggen bevoegdheden, wat zijn
besluitvormen, wie mogen er (onder)handelen, wie zijn hiertoe bevoegd en hoe zit het met
(interne) verantwoordelijkheden als je kijkt naar raad van bestuur, algemene vergadering van
aandeelhouders etc. en aansprakelijkheden.
Waarom hebben we ondernemingsrecht? Het is ter ondersteuning van de doelmatigheid van het
economisch leven. Het biedt mogelijkheid voor standaardcontracten (rechtsvormen) voor
ondernemingen: het creëert bijvoorbeeld rechtspersoonlijkheid. Bedrijven zijn hierin vrij om
een rechtsvorm te kiezen, maar dit heeft natuurlijk wel bepaalde gevolgen. Hun keuze bepalen
zij op basis van fiscale motieven, juridische motiveren (aansprakelijkheid en het beperken
hiervan) en economische motieven (besparing van transactiekosten).
Dus de juridische gevolgen van bepaalde rechtsvormen en als uitgangspunt kiest een
ondernemer voor een bepaalde rechtsvorm omdat hij hierin voordelen ziet en dus al meteen
begint met een kostenbesparing.
Rechtsvormen kunnen dus worden gezien als standaardcontracten. Mogelijke rechtsvormen in
Nederland zijn juridisch gezien:
- Eenmanszaak
- Maatschap, vennootschap onder firma en commanditaire vennootschap
- NV/BV
- Vereniging en stichting
- Coöperatie en onderlinge waarborgmaatschappij
Als je je op de markt begeeft zijn er ook andere mogelijkheden: re bestaan ook Europese
rechtsvormen. Voorbeelden zijn
- EESV: Europees Economisch samenwerkingsverband. Deze wordt nauwelijks gebruikt
want moeilijk om dit voor alle landen even aantrekkelijk te maken naar behoeften.
- SE: Societas Europae, europese NV
- SCE: Europese Coöperatieve vennootschap, Societas cooperativa europae)
Eenmanszaak is geen echte rechtsvorm. Als een natuurlijk persoon een economische activiteit
gaat verrichten kan je dit doen in de vorm van een eenmanszaak. ZZP’ers zijn niet per se
eenmanszaken, want eenmanszaken kunnen wel personeel in dienst hebben. Juristen zeggen
dan dat iedereen economische activiteiten verricht. Alles wat we tot nu toe hebben besproken is
van toepassing op natuurlijke personen en voor de eenmanszaak zit hier niet veel verschil in
waardoor dit voor juristen niet speciaal is. Iemand die handelt als natuurlijk persoon of in de
naam van een eenmanszaak is juridisch gezien hetzelfde. Bij een eenmanszak is daarom ook de
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper frederiquemelis1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,98. Je zit daarna nergens aan vast.