Dit bestand bevat stappenplannen, de leerstof en jurisprudentie van het vak strafrechtelijke aansprakelijkheid. Ook het betoog (de schrijfopdracht) is bijgevoegd. Tentamen behaald met een 8, schrijfopdracht met een 8,1.
Bestanddelen
Vereisten die zijn opgenomen in de delictsomschrijving waar een specifieke menselijke
gedraging moet voldoen wil men spreken van een strafbaar feit. Deze vereisten dienen
bewezen te worden. Alle bestanddelen staan in de ten lastenlegging.
Elementen
Basisvoorwaarden voor het strafbare feit. Bij elk delict moet hieraan zijn voldaan. Elementen
dienen niet bewezen te worden, maar worden verondersteld. Deze staan dan ook niet in de
ten lastenlegging.
Wederrechtelijkheid
Wederrechtelijkheid betekent in strijd met het recht. Wederrechtelijkheid kan zowel een
bestanddeel zijn als een element.
Verwijtbaarheid
De verwijtbaarheid toont aan of een strafbaar feit/gedraging aan iemand te verwijten valt.
Ook verwijtbaarheid kan een bestanddeel en een element zijn.
Let op: indien sprake van culpa dan zit verwijtbaarheid verstopt in de
delictsomschrijving. ‘Aan wiens schuld te wijten is’.
Beslissingsmodel van art. 348 jo 350 Sv
De formele voorvragen (art. 348 Sv)
Aan de hand van de voorvragen bepaalt de rechter of alle randvoorwaarden kloppen. Indien
deze kloppen gaat de rechter de zaak pas inhoudelijk bekijken en komen de materiële
hoofdvragen aan de orde. De materiële voorvragen betreffen instapeisen voor het proces. De
volgorde van de vragen zijn niet dwingend maar in de praktijk wordt de volgorde altijd
aangehouden.
1. Is de dagvaarding geldig?
Nee: sanctie: nietigheid van de dagvaarding, art. 349 lid 1 Sv
Ja: naar vraag 2
2. Is de rechter bevoegd?
Nee: sanctie: onbevoegdheid van de rechter, art. 349 lid 1 Sv
Ja: naar vraag 3
3. Is de Officier van Justitie ontvankelijk? (Heeft de OvJ het recht om te vervolgen?)
Nee: sanctie: niet-ontvankelijkheid van de officier van justitie, art. 349 lid 1 Sv
Ja: naar vraag 4
4. Zijn er redenen voor schorsing van de vervolging?
Nee: dan naar de materiële hoofdvragen
Ja: dan schorsing van de vervolging, art. 349 lid 1 Sv
De materiële hoofdvragen (art. 350 Sv)
De materiële hoofdvragen gaan over de feiten en de daarbij horende straf. Hierbij bepaalt de
rechter of de verdachte schuldig is en welke straf passend is. De volgorde van de
hoofdvragen is dwingend, en worden dus altijd in vaste volgorde behandeld.
1. Kan het tenlastegelegde feit worden bewezen?
Ja: dan leidt dat tot een bewezenverklaring. Alle bestanddelen zijn bewezen
Nee: vrijspraak, art. 352 lid 1 Sv
Bij deze vraag kan de wederrechtelijkheid worden weggehaald wegens een
rechtvaardigingsgrond en de verwijtbaarheid wegens een schulduitsluitingsgrond
,Strafrechtelijke aansprakelijkheid, bestand tentamen
2. Levert de bewezenverklaring een strafbaar feit op? (Valt dit binnen een wettelijke
delictsomschrijving?)
Ja: Gekwalificeerd feit
Nee: ontslag van alle rechtsvervolging (OVAR), art. 352 lid 2 Sv
3. Is de verdachte strafbaar?
Ja: naar vraag 4
Nee: ontslag van alle rechtsvervolging (OVAR), art. 352 lid 2 Sv
De gedraging is niet wederrechtelijk door een rechtvaardigingsgrond
Bij deze vraag wordt er gekeken naar de verwijtbaarheid en wederrechtelijkheid.
De verdachte kan het feit niet worden verweten door een schulduitsluitingsgrond
Dan ontslag van alle rechtsvervolging (OVAR), art. 352 lid 2 Sv
4. Welke straf of maatregel moet worden opgelegd?
Hierbij bepaalt de rechter of, en zo ja welke sanctie er moet worden opgelegd.
Als culpa niet bewezen kan worden strandt het dus bij de eerste vraag.
Kwalificatie van delicten
Materieel en formeel
Materieel geformuleerd delict ziet op het gevolg van het delict. Indien het gevolg intreedt ben
je strafbaar. De nadruk ligt hier meer op het gevolg.
- Voorbeeld: de dood
Formeel geformuleerd delict staat de handeling centraal. De handeling die staat in de
delictsomschrijving is strafbaar.
- Voorbeeld: gevaarlijk rijgedrag
Krenkingsdelict en gevaarzettingsdelict
Bij een krenkingsdelict wordt er een concreet inbreuk gemaakt op een rechtsgoed
(geschonden) (het gronddelict)
Gevaarzettingsdelict ziet op gevaarlijke situaties die worden veroorzaakt en hierdoor komt
het rechtsgoed in gevaar. Deze handelingen zijn strafbaar.
Commissie en omissiedelict
Commissiedelict: een bepaalde handeling/doen is strafbaar gesteld. Strafbare feiten die
worden begaan door een handeling. Je mag niet…. Als je dit dan wel doet dan is het
strafbaar
Omissiedelict: je bent strafbaar als je iets nalaat. Delicten die worden gedaan door een
nalaten.
Logis generalis en specialis
Logis generalis: algemene wet. De algemene bestanddelen.
Logis specialis: bijzondere wet. Hierbij zijn extra bestanddelen betrokken
Commune en bijzondere delicten
Commune delicten: normale delicten uit het Wetboek van Strafrecht
Bijzondere delicten: delicten uit bijzondere strafwetten zoals de Wet op de Economische
delicten.
, Strafrechtelijke aansprakelijkheid, bestand tentamen
Ideaaltypische en niet-ideaaltypische delicten
Niet-ideaaltypisch delict: wederrechtelijkheid en verwijtbaarheid zijn in de delictsomschrijving
opgenomen. Het dient dus bewezen te worden. De bewijslast ligt hier hoger.
Wederrechtelijkheid komt aan de orde bij de eerste vraag.
Ideaaltypisch delict: wederrechtelijkheid en verwijtbaarheid zijn niet opgenomen in de
delictsomschrijving en dus een element. Dient niet bewezen te worden maar wordt
verondersteld. Wederrechtelijk komt pas aan de orde bij de derde vraag.
Dit is van belang omdat indien wederrechtelijk niet bewezen kan worden, er vrijspraak
zal volgen bij niet-ideaaltypische delicten.
Als er ‘opzettelijk’ in de delictsomschrijving staat dan is het een ideaaltypisch delict.
Culpa en opzettelijkheid kan immers niet beide in de delictsomschrijving staan.
Gekwalificeerde en geprivilegieerde
Gekwalificeerde delicten: strafverhogende delicten. Er is in deze sprake van een
strafverzwarende omstandigheid. Let hierbij op dat wanneer de strafverzwarende
omstandigheid NIET intreedt, het gronddelict overeind blijft. Hierbij kan onderscheid worden
gemaakt in:
Gronden van objectieve aard
Het feit staat voorop. Onder bepaalde omstandigheden kan een feit zwaarder bestraft
worden dan in een ander geval.
Gronden van subjectieve aard
Hierbij staat de persoon van de dader voorop. De hoedanigheid van de persoon kan
zorgen voor een verzwarende straf. Ook het oogmerk waarmee de dader het delict
heeft gepleegd speelt hierin een rol.
Geprivilegieerde delicten: strafverlagende delicten. Hierbij is er sprake van een bijzondere
omstandigheid, waardoor de straf wordt verlaagd.
Doleuze en culpoze delicten
Doleuze delicten: vereisten enige vorm van opzet
Culpoze delicten: vereisen een vorm van schuld
Aflopende en voortdurende delicten
Aflopend delict: delicten die zich afspelen binnen een bepaald tijdsbestek
Voortdurende delicten: delicten die zich een langere tijd voortduren
Klachtdelicten
Klachtdelicten: delicten die enkel kunnen worden bestraft indien er een klachtgerechtigde
aangifte is gedaan. Hierbij kan onderscheid worden gemaakt tussen:
Absolute klachtdelicten
Delicten die niet kunnen worden vervolgd zonder een klacht
Relatieve klachtdelicten
Delicten die alleen kunnen worden vervolgd indien er een klacht is en wanneer de
dader in bepaalde hoedanigheid staat tot het slachtoffer.
Week 2 Legaliteit en rechtsmacht
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Lisa180814. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
