Samenvatting eMental Health (VU)
Week 1
Samenvatting college 1a: Cursus en praktische zaken; Introductie eMental health
Wat is E-Mental Health (eMH)?
E-Mental Health omvat digitale technologieën die worden gebruikt voor preventie, behandeling en
zorg in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ). VB: apps, online therapieën en blended formats
(combinatie van online en face-to-face zorg).
Belang van eMH
Snelle technologische vooruitgang
Nieuwe tools zoals AI (Artificial Intelligence) kunnen grote veranderingen brengen in de GGZ.
Hoge onvervulde behoeften:
o Bereik en toegankelijkheid verbeteren.
o Personalisatie mogelijk maken.
o Stigma verminderen.
o Zowel preventie als zorg verbeteren.
Patiënt empowerment: mensen krijgen meer regie over hun eigen behandeling.
Typen digitale interventies
1. Unguided interventions: Zelfhulpprogramma's zonder begeleiding.
2. Guided interventions: Onlineprogramma’s met therapeutische ondersteuning.
3. Blended care: Combinatie van digitale interventies en face-to-face therapie.
4. Videoconferencing: Synchrone communicatie via video.
Voorbeeldproject: Moodbuster
Platformfunctionaliteiten:
o Portaal voor patiënten, therapeuten en interventiebouwers.
o Content Management Systeem (CMS).
o Beschikbaar als zelfhulp, begeleide interventie, blended care of als toevoeging aan
bestaande zorg.
Onderzoek en resultaten:
o Gebaseerd op Randomized Controlled Trials (RCT’s).
o Gebruik van machine learning voor personalisatie.
Implementatie-uitdagingen
Effectieve businesscases ontwikkelen.
Overwinnen van barrières zoals stigmatisering en lage adoptiegraad.
Combineren van digitale en traditionele zorgmodellen.
Samenvatting college 1b: Praktische Toepassingen van Moodbuster (Khadicha Amarti & Marketa Ciharova)
Moodbuster: Een praktijkvoorbeeld
Beschrijving: een online platform voor stress- en stemmingsproblemen.
Modules: cliënten en therapeuten hebben toegang tot specifieke tools zoals dagboeken,
modules voor cognitieve gedragstherapie (CGT) en voortgangsrapporten.
,Casusvoorbeelden uit HC
1. Laura (23 jaar, co-assistent):
o Symptomen: Stress, somberheid, moeilijk balans vinden.
o Gebruik van Moodbuster:
Zelfhulpmodules voor stressvermindering.
Begeleiding van een therapeut via het platform.
o Resultaat: Verminderde stress en beter omgaan met haar verantwoordelijkheden.
Tentamen
o TT bestaat uit 10 open vragen, waaronder 8 kennisvragen en 2 reflectievragen.
o Voorbeeldvragen behandelen onderwerpen zoals embodied conversational agents
(ECA’s) en digitale suïcidepreventie.
Reflectievraagvoorbeeld: Sociale media als alternatieve onderzoeksbron:
Voordelen: Breder bereik, real-time gegevens, en inzicht in de alledaagse ervaring.
Nadelen: Privacy kwesties, niet-representatieve steekproef, en interpretatie-uitdagingen.
Belangrijkste inzichten
Implementatie van eMH-tools: probeer tools zoals Moodbuster eerst zelf uit en pas ze aan
de behoeften van cliënten aan.
Begeleiding: begeleiding van patiënten verhoogt de effectiviteit van digitale interventies
aanzienlijk.
Stigma verminderen: eMH kan toegankelijkheid verhogen door stigma rond GGZ te
verminderen.
Samenvatting Artikel 1
Literatuur: Cuijpers, P., Kleiboer, A., Karyotaki, E., & Riper, H. (2017). Internet and mobile interventions for depression:
Opportunities and challenges. Depression and anxiety, 34(7), 596-602.Links to an external site. (Verplicht)
Het artikel bespreekt de mogelijkheden en uitdagingen van internet- en mobiele interventies
bij de behandeling van depressie.
Internet gebaseerde psychologische interventies kunnen dus een oplossing bieden om de
mentale gezondheidszorg toegankelijker te maken. Behandelingen kunnen worden
geminimaliseerd zonder effectiviteit te verliezen, bijv. door minder sessies, gebruik van
lekenhulpverleners of zelfhulpprogramma's.
Hoofdonderwerpen artikel:
1. Effectiviteit van internetinterventies
Internet gebaseerde therapieën zijn effectief gebleken in de behandeling van
depressie, met resultaten die vergelijkbaar zijn met traditionele face-to-face-
therapieën, ! zolang er professionele begeleiding aanwezig is.
- Zonder menselijke ondersteuning zijn de effecten kleiner, maar nog steeds
significant.
2. Therapieën en formaten
Verschillende psychologische therapieën (zoals CGT en interpersoonlijke therapie)
zijn even effectief.
, - Internetinterventies bieden mogelijkheden om behandelingen goedkoper en
toegankelijker te maken, bijv. via zelfhulp, groepssessies of blended care
(gedeeltelijk online en gedeeltelijk face-to-face).
3. Toepassing in de zorg
Internetinterventies kunnen worden gebruikt in preventieve zorg, primaire zorg,
SGGZ en bij patiënten met comorbide aandoeningen. Ze zijn ook geschikt voor
gebruik buiten de reguliere zorgsystemen.
4. Technologische innovaties
Innovaties zoals mobiele apps, virtual reality, serious gaming en real-time monitoring
via smartphones vergroten de mogelijkheden van internetinterventies. Deze
technologieën kunnen therapieën persoonlijker en toegankelijker maken.
5. Uitdagingen
Het implementeren van internetinterventies in de routinezorg stuit op obstakels,
zoals scepticisme van therapeuten en organisatorische integratie in
gezondheidszorgsystemen.
De auteurs concluderen dat internetinterventies een grote impact kunnen hebben op de
GGZ door toegang te verbeteren en behandelingen te innoveren, maar verdere
implementatie en onderzoek zijn nodig om deze mogelijkheden volledig te benutten.
Zelfhulpprogramma’s met begeleiding zijn net zo effectief als face-to-face therapieën,
terwijl volledig zelfgestuurde interventies minder effectief zijn, maar nuttig kunnen zijn in
een stapsgewijze zorgaanpak. Innovaties zoals mobiele applicaties en virtual reality kunnen
deze interventies verder verbeteren en toegankelijker maken. Internetinterventies hebben
bewezen effectief te zijn en bieden veelbelovende mogelijkheden voor de toekomst van de
geestelijke gezondheidszorg.
Tentamenvragen
Vragen over HC1a:
1. Noem en licht 3 typen digitale interventies binnen eMH toe.
2. Wat zijn de implementatie-uitdagingen bij eMH-tools, zoals Moodbuster?
1. Antwoord:
1) Unguided interventions: zelfhulpprogramma’s zonder begeleiding, geschikt voor milde
klachten of preventie.
2) Guided interventions: online programma’s met therapeutische ondersteuning, vaak
effectiever door begeleiding.
3) Blended care: een combinatie van digitale interventies en face-to-face zorg, wat
flexibiliteit en maatwerk biedt.
2. Antwoord:
1) Businesscases: Het ontwikkelen van een financieel houdbaar model.
2) Acceptatie: Lage adoptiegraad door scepticisme bij therapeuten en cliënten.
3) Integratie: Het combineren van digitale tools met bestaande zorgmodellen.
, Reflectievragen over eMH
Wat zijn de voordelen en nadelen van eMH voor patiënten? Geef minstens 2 van elk en leg
uit.
Antwoord:
Voordelen:
1. Verbeterde toegankelijkheid: mensen kunnen vanaf elke locatie toegang krijgen tot
zorg.
2. Empowerment: patiënten krijgen meer controle over hun behandeling.
Nadelen:
1. Minder persoonlijk: Gebrek aan directe menselijke interactie kan sommige cliënten
afschrikken.
2. Digitale vaardigheden: Niet alle cliënten beschikken over de technische kennis om
deze tools effectief te gebruiken.
Vragen over HC1b:
1. Wat zijn de belangrijkste functionaliteiten van Moodbuster en (!) hoe ondersteunen deze
zowel therapeuten als cliënten?
2. Beschrijf hoe Moodbuster in een VB casus werd gebruikt om stress te verminderen en wat
de resultaten waren.
1. Antwoord:
- Functionaliteiten: dagboeken, CGT-modules en voortgangsrapporten.
- Ondersteuning:
Voor cliënten: zelfhulpmodules en begeleiding via het platform.
Voor therapeuten: inzicht in de voortgang en aanpassing van interventies op basis
van data.
2. Antwoord:
Bij Laura (23 jaar, co-assistent) werden zelfhulpmodules ingezet voor stressmanagement,
gecombineerd met begeleiding via het platform. Resultaat: Verminderde stress en een
betere balans in verantwoordelijkheden.
Vragen over het artikel:
1. Waarom zijn internetinterventies geschikt voor de behandeling van depressie en zijn de
resultaten van het gebruik hiervan significant?
2. Noem 3 uitdagingen bij de implementatie van internetinterventies en leg dit uit.
3. Wat zijn de mogelijke risico’s van internetinterventies (apps, VR, gaming etc.)?
4. Internetinterventies zijn effectief, maar waarom is begeleiding essentieel voor het succes
van deze interventies?
1. Antwoord:
Internetinterventies zijn geschikt omdat ze toegankelijk en schaalbaar zijn en vergelijkbare
resultaten opleveren als face-to-face therapieën, mits er begeleiding is. Zonder begeleiding
zijn de effecten kleiner, maar nog steeds significant.
2. Antwoord:
1) Scepsis van therapeuten: therapeuten staan vaak kritisch tegenover nieuwe
technologieën.
