100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na je betaling Lees online óf als PDF Geen vaste maandelijkse kosten
logo-home
Samenvatting- literatuur & hoorcolleges - Licht verstandelijke beperking, jeugdhulp en jeugdbescherming €6,86
In winkelwagen

Samenvatting

Samenvatting- literatuur & hoorcolleges - Licht verstandelijke beperking, jeugdhulp en jeugdbescherming

 3 keer verkocht

Deze samenvatting, geschreven in 2025, omvat alle literatuur en hoorcollege aantekeningen voor het tentamen van Licht verstandelijke beperking, jeugdhulp en jeugdbescherming.

Voorbeeld 4 van de 37  pagina's

  • 27 januari 2025
  • 37
  • 2024/2025
  • Samenvatting
Alle documenten voor dit vak (3)
avatar-seller
userjimmie
Licht verstandelijke beperking, jeugdhulp en jeugdbescherming

Tentamen
Meerkeuze vragen (60%) > 3 antwoordopties
Open vragen (40%)
- Vermijd: ‘deze mensen’. De ‘LVB’er’ > zeg eerder “Mensen met een LVB”
- Gebruik kan/soms (relativeer en nuanceer) > heterogene groep
- Goed om bij de open vragen: “Zoals in het artikel van …. wordt beschreven”

College 1: Wat is een licht verstandelijke beperking?
Literatuur – hc 1
Douma, J. (2018). Jeugdigen en (jong) volwassenen met een licht verstandelijke beperking.
Jeugdigen met LVB worden vaak beperkt in het intellectueel functioneren, bestaande uit de
volgende vaardigheden:
- (Abstract) denken (hun denken is veelal concreet/ meer wat ze zich concreet kunnen
voorstellen of wat zich op dit moment afspeelt)
- Oplossen van problemen
- Leren vat krijgen op complexe ideeën
- Gebruik maken van ervaringen om te leren
 Voor veel jeugdigen met een LVB lijkt het leerplafond te liggen op een niveau van groep
5-6. In die fase wordt meestal de stap van het concreet naar abstract denken gemaakt.

Ook beperkt in informatieverwerking
- Denkprocessen lopen langzamer > meer problemen met verwerken aangeboden info >
minder info tegelijkertijd kan processed worden > kan leiden tot problemen in
lezen/rekenen etc.
- Verbale info is vooral moeilijk om te verwerken. Visueel gaat beter.

Jeugdigen met een LVB kunnen ook een disharmonisch ontwikkelingsprofiel hebben:
- Performale IQ-score meestal hoger is dan de verbale IQ-score
- Beter in uitvoeren van concrete handelingen dan in het zich verbaal uitdrukken en
verbale informatie begrijpen
- Hun taalbegrip blijkt vaak minder goed ontwikkeld dan hun niveau van taalgebruik doet
vermoeden > zijn streetwise en komen over alsof ze het wel begrijpen
- Vaak overschat door anderen
- Tot slot blijkt dat hun sociaal-emotioneel ontwikkelingsniveau vaak lager is dan op basis
van hun niveau van praktische vaardigheden verwacht zou mogen worden > daardoor
risico op overvraging (meer van iemand gevraagd dan diegene toe in staat is) > dit kan
weer leiden tot faalervaringen en faalgevoelens
Daarom: per ontwikkelingsgebied nagaan in welke fase iemand functioneert en daarop
aansluiten
Door die faalervaringen > vaak negatief zelfbeeld. Echter dit wordt vaak gemaskeerd door
grootspraak en grote houding.

,Ook vaak: irreëel of onduidelijk zelfbeeld of zichzelf overschatten > mogelijk door beperkte mate
van zelfreflectie of het niet willen accepteren van de LVB. Onderschatten komt ook voor > eerder
vertrouwen op iemand anders > waardoor ze beïnvloedbaar zijn.
Meer beperkingen besproken in hc 1

Omgevingskenmerken
- Problematische gezinssituatie > mensen met LVB vaker uit multi probleemgezinnen
- Vaak ouders met LVB of zwakbegaafdheid > moeilijker voor die ouders om sensitief en
responsief te zijn
- Door gemis van sensitieve ouder vaker hechtingsproblemen > hierdoor ook weer vaak
probleemgedrag
- Bij jeugdigen met LVB vaker sprake van trauma’s > minder coping vaardigheden > vaker
internaliserend of externaliserend gedrag
- Jeugdigen met LVB groeien vaker op in achterstandswijken > beïnvloedbaar dus eerder
mee in antisociale en delinquente gedrag vrienden

Buckley et al (2020). Prevalence estimates of mental health problems in children and adolescents
with intellectual disability: A systematic review and meta-analysis.
Personen met verstandelijke beperking:
- Moeilijkheden in het dagelijks leven
- Lopen een hoger risico op lichamelijke gezondheidsproblemen.
- 5 tot 12 keer hoger sterfrisico in vergelijking tot mensen zonder beperking
- Cognitieve tekorten belemmeren de communicatie > kan een negatieve invloed op het
sociaal functioneren, het zelfbeeld en het vormen en onderhouden van vriendschappen,
wat kan leiden tot eenzaamheid, stemmings-, angst- en emotionele problemen.
- Psychische comorbiditeiten komen vaker voor bij mensen met een verstandelijke
beperking, zowel bij kinderen als bij volwassenen, in vergelijking met de algemene
bevolking.
- Personen met een verstandelijke beperking lopen vaak risico op onder diagnose en
onder behandeling van hun psychische problemen > door bv ontoereikende screening of
grotere belemmeringen bij de toegang tot geestelijke gezondheidszorg.
Vaak sprake van: “Diagnostische overschaduwing” > een arts kan een reeks symptomen verkeerd
classificeren en toeschrijven als een uiting van de bestaande verstandelijke beperking in plaats
van als een afzonderlijke co-existente psychiatrische aandoening.

Doel artikel: Schatting geven van de prevalentie van psychiatrische stoornissen en symptomen
bij kinderen en jongeren met VB, en onderzoeken hoe meetinstrumenten, ernst van de VB en
demografische kenmerken deze cijfers beïnvloeden.

Resultaten
- Tussen de 38 en 49% van de kinderen en adolescenten met VB hebben ook
psychiatrische symptomen
- Dit is veel hoger dan de prevalentie bij normaal ontwikkelde kinderen en adolescenten
(14%)

, - Mensen met een verstandelijke beperking ervaren mogelijk meer psychische problemen
dan wat er wordt vastgesteld met standaard psychiatrische diagnoses (behalve ADHD,
dat lijkt in lijn met de resultaten worden vastgesteld)
- Personen met een verstandelijke beperking kunnen hun psychische problemen anders
uiten, daardoor kan er beter gekeken naar specifieke symptomen (symptoomfenotype)
ipv psychiatrisch diagnostisch fenotype
Toekomstig onderzoek: Er moet aandacht worden besteed aan het effect van meetvaliditeit bij
de populatie met een verstandelijke beperking

Wickstrom et al (2017) An Increased risk for mental illness, injuries, and violence in children born
to mothers with intellectual disability: A register study in Sweden during 1999-2012
Doel van onderzoek: onderzoeken of kinderen geboren uit moeders met een VB een verhoogd
risico hadden op een diagnose van psychische aandoeningen, verwondingen en
geweld in vergelijking met kinderen van moeders zonder VB.

Kinderen van moeder met een VB hebben
- Een verhoogd risico op verwondingen door vallen (OR = 1,15)
- Een verhoogd risico om gediagnosticeerd te worden met psychische problemen (OR 2)
- Een verhoogd risico op geweld en kindermishandeling (OR 3)
- Kinderen van moeders met een VB hadden een verhoogd risico om zelf de diagnose VB
te krijgen (OR 6)
Deze verhoogde risico’s voor kinderen van moeder met een VB benadrukt de noodzaak van
adequate ondersteuning voor deze gezinnen

Van der Nagel, J. (2018). Verslaving en LVB, het topje van de ijsberg? Nederlands Tijdschrift voor
de Zorg aan mensen met verstandelijke beperkingen.
In 2007 werd geschat dat er enkele honderden verslaafde jongeren met een LVB in LVG-
instellingen waren (Tweede Kamer, 2007). Hoewel dit aantal laag lijkt, ervaren professionals in
de verslavings- en gehandicaptenzorg wel degelijk problemen met middelengebruik bij mensen
met een LVB. Dit was de aanleiding voor het SumID-project. In dit project werd onderzoek
gedaan naar:
1. Het vóórkomen van, en risicofactoren voor (problematisch) gebruik onder volwassenen
met een LVB in Nederland;
2. De manier waarop dit gebruik in kaart gebracht kan worden

Mensen met een LVB vormen een risicogroep voor problematisch gebruik, vanwege
een combi van risicofactoren (lage SES, psychische problemen, gebrekkige coping, dagbesteding
financiën etc.). Ook zorgt gebruik vaak voor conflict met mede cliënten of begeleiders.

Middelenmisbruik bij mensen met LVB vaak niet herkend/besproken door:
- Gebruikers niet genegen gebruik te bespreken uit angst voor reacties
- Misvatting dat mensen met LVB niet zouden gebruiken
- Symptomen van gebruik worden verward met symptomen van een andere psychiatrische
of een lichamelijke aandoening.

, De Substance use and misuse in Intellectual Disability-Questionnaire (SumID-Q) is ontwikkeld
omdat gangbare screeningsinstrumenten voor middelengebruik vaak ongeschikt zijn voor
mensen met een LVB > complexe taal en directe benadering. SumID-Q > gebruikt doelgroep
aangepast taalgebruik, visuele ondersteuning en stap voor stap benadering.
Resultaten SumID-Q > 419 cliënten > Actueel gebruik is hoog: 62% rookt, 64% drinkt alcohol,
15% gebruikte afgelopen maand cannabis en 1% gebruikte stimulerende middelen.

Instelling echter vaak niet goed toegerust cliënten te helpen, en samenwerking met
verslavingszorg levert weinig op > veel cliënten met LVB en verslaving slechts bij 1 instelling
bekend.
Belangrijk in de praktijk:
- Door vroeg gebruik van middelen, preventieve interventies al op jonge leeftijd inzetten
- Meer aandacht voor preventie tabaksgebruik onder cliënten, begeleiders en naasten
- Gebruik moet sneller worden opgespoord
- Profs moeten bewust zijn van mogelijk dubbele problematiek (LVB en verslaving)
- Betere ketenzorg tussen LVB en verslavingszorg

Hoorcollege aantekeningen – 1
Definitie LVB
Internationaal (AAIDD, DSM-5)
- Beperkingen in cognitief functioneren EN beperkingen in adaptief functioneren op
conceptueel, sociaal OF praktisch vlak, VOOR 22e jaar.
 De focus op IQ is losgelaten internationaal, maar in de praktijk kom je dit nog steeds veel
tegen als bewijs voor dat iemand een (L)VB heeft.

Praktijkdef. NL
- IQ 55-70
- IQ 70-85, mits problemen in sociaal adaptief functioneren (deze jeugdigen vallen
eigenlijk onder ‘zwakbegaafd’ maar wanneer er sprake is van bijkomende problemen
kunnen zij gebruik maken van het zorgaanbod van LVB.
 Adaptief functioneren en ondersteuningsbehoeften staan centraal, niet IQ (het zijn
namelijk vooral de beperkingen in het aanpassingsvermogen die voor problematisch
functioneren zorgen)
Cognitief functioneren LVB
Mensen met LVB hebben:
- Moeite met aandacht ergens bij te houden > inhibitie, ze zullen sneller op irrelevante
prikkels reageren.
- Moeite met relevante vs irrelevante stimuli (hoofd/bijzaken) > moeilijk om aandacht op
iets specifieks te richten (selectieve aandacht)
- Moeite met plannen en eraan houden
- Moeite met impulscontrole > doen zonder denken, zelfbeheersing
Scoren minder hoog op executieve functies
- Kortetermijngeheugen werkt minder goed
- Moeite met aandacht op 2 gebieden

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper userjimmie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,86. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 64419 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Begin nu gratis
€6,86  3x  verkocht
  • (0)
In winkelwagen
Toegevoegd