College aantekeningen

Kunst in Nederland volledige notities met excursie en plaatjes

0 keer verkocht

Vak
Kunst in Nederland

Instelling
Universiteit Van Amsterdam (UvA)

Deze notities bevatten alle colleges en beide excursies volledig genoteerd. Alles wat nodig is, is met plaatjes en eventueel nummers aangegeven. de excursies staan volledig (aan de hand van een zelf opgenomen geluidsopname) in de notities met plaatjes. De literatuur van de excursies zijn er ook in ...

[Meer zien]

Voorbeeld 5 van de 38 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 9 februari 2025
Aantal pagina's 38
Geschreven in 2024/2025
Type College aantekeningen
Docent(en) Diverse
Bevat Alle colleges

kunst
kunst in nederland
nederland
excursies
maastricht
plaatjes
den haag
wendelien de welie
kunstgeschiedenis
college
aantekeningen
excursie aantekeningen
notities
uva

KUNST IN NEDERLAND NOTITIES Lisa Timmerman

Lisa Timmerman

, Lisa Timmerman
Kunst in Nederland
College 2, 9-9-2024

Bestaat er een nationale kunstgeschiedenis?

1 : De nationale kunstgeschiedenis

Dacosta Kaufman
o Kunst word verbonden met de plaats van ontstaan.
o Kunst geografie ^
o Eric Hobsbawm -> uitgevonden traditie in de 19e eeuw door specifieke bronnen te bestuderen. Zoals de schotse
ruit, die kledingstijl werd beïnvloed door de Ieren en in de 19e eeuw werd het gebruikt voor commerciële
doeleinden.
o Pierre Nova -> narratieve van de 19e eeuw van de nationale cultuur. Tour de France werd in de 19e eeuw
bedacht om een nationaal collectief doel te bereiken, bedacht voor de samenhang, een uitgevonden traditie in
plaats van iets dat over de tijd vormt. De Eiffeltoren is ook een voorbeeld, het werd eerst als een tragedie
beschouwd voor Parijs vanwege zijn monsterlijke uiterlijk. En nu is het een nationaal icoon geworden.

Dit zijn voorbeelden van een ‘gemaakt verleden’.

Joep Leerssen -> Nationalisme is een Europees en transnationaal fenomeen, ieder land is in de 19e eeuw bezig met
hun eigen verleden onderzoeken. Elke land met hun nationale symbolen die ze verzamelen en inventariseert zoals
architectuur, musea, universiteiten en andere gebouwen.

Fenomeen van nationale geschiedschrijving
in de 19e eeuw is de geschiedenis uitgevonden, toen pas werd het onderzocht en vastgelegd.

Fenomeen van standbeelden die geplaatst worden
Ze gaan iconische figuren neerzetten van de geschiedenis in de openbare ruimtes (straatnamen, beelden etc.).
vroeger was er een ander geschiedbeeld vandaar beelden van ‘iconen’ die nu als gewelddadig en moreel incorrect
worden beschouwd.

Je kreeg rijkbouwmeesters die aan de hand van de overheid opdrachten uitvoerde en er kwam een monumentenzorg
in de jaren 70 onder leiding van Victor de Stuers. Hij deed zonder schaamte aan vriendjespolitiek en gaf veel
opdrachten aan zijn architecten vrienden. De grootste opdracht van hun was het Rijksmuseum van P.J.H Cuypers met
het idee ‘wij hebben helemaal geen nationaal museum zoals andere grote steden”. In de 19e eeuw was classicisme
nog het prominente in musea maar door vriendjes politiek heeft het hedendaagse ontwerp voorrang gekregen.
Cuypers ontwierp ook het station. Dat soort gebouwen riep de vraag ‘wat is de bouwstijl van de nationale
Nederlanden en de overheid?’ Handboeken over de geschiedenis zijn enorm selectief en pakken alleen de grootste
voorbeelden, in de renaissance pakken we Italië en voor de gotiek Duitsland.

Verhaal kathedraal Straatsburg en Keulen is zo’n vraagstelling van de 19e eeuw waarin nationale monumenten
werden gekozen.

Hollandse renaissance

James Fergusson noemt het paleis van de dam bijzonder omdat het natuursteen is in het land van baksteen. Lovend
is hij niet, maar hij neemt het gebouw op in zijn boek vanwege de liefde die het ontvangt vanuit het volk. Het is
voornamelijk massief en staat centraal in de stad.

In de jaren 80 komt een fransman en twee Duitsers die de renaissance in Nederland gaan bestuderen. Hun volgen
een spoor van wat uit Italiaanse voorbeelden is overgenomen, ze trekken wel andere conclusies. De renaissance in
Nederland bevindt zich in de ornamentatie, het zit hem in de toeters en bellen. In Nederland zijn gebouwen snel
verticaal en smal gebouwd met spitsen en baksteen. We nemen alleen de Italiaanse ornamentiek over, in gebouwen
maar ook in meubilair. Het top monument is dan ook de vleeshal in Haarlem van Lieven de Key aan het einde van de
19e eeuw. De renaissance in Nederland is laat en word vermengd met termen vanuit de barok.

, Lisa Timmerman

De Hollandse renaissance wordt omarmt door architecten uit de 19e eeuw, de historische kennis en waardering
neemt enorm toe. Je kon je altijd laten inspireren door bestaande gebouwen maar dit gebeurde pas met die net
geschreven boeken, inspiratie uit de eigen tijd halen (neorenaissance). Het verwees naar de gouden eeuw, en de
herbeleving ervan in de nieuwe renaissance. Nederland bloeide namelijk weer op in de 19e eeuw.

Beurs van Belage
o Radicaal modern
o Geen uitspringende elementen in de gevel
o Icoon voor de architectuur geworden, gezien als renaissance met de baksteen als nationaal materiaal.
o Het werd ook gezien als het begin van de Nederlandse moderne architectuur (modernistisch).

Hendrik Petrus Berlage inspireert meer dan zijn gebouwen doen voor de moderne architectuur. Zijn gebouwen
blijven meer verbonden aan de historie en de verwijzingen ernaartoe. Siegfried Giedion noemt het gebouw een pure
architectuur, en noemt het de eerlijkheid waar de mens naar zocht. Modern dus door de strakke geometrisch
volumes, zijn baksteen en de moderne materialen. Alles in het gebouw is vormgegeven (gesamtkunstwerk) alles met
aandacht vormgegeven. Geen versieringen maar wel alles met detail.

De eerlijkheid zit hem ook in het baksteen die niet gepleisterd worden als hoogwaardig omdat je dat ziet in
baksteen, je kan geen slechte bakstenen neerzetten. IJzer zit in de binnenkant van het gebouw.

, Lisa Timmerman

Kunst in Nederland
College 3, 9-9-2024

Situationisten
o Invloedrijke avant-garde stroming maar niet heel bekend eigenlijk hedendaags
o Associatie met Parijs

Jaqueline de jong
o Nederlands kunstenaar en graficus
o Bekend geworden door situationisme
o In 1960 sloot ze erbij aan en 2 jaar later moest ze eruit
o Startte een tijdschrift
o Kreeg pas veel later in de leven lof voor haar werk

Constant Nieuwerhuis
o Combineert kunst en architectuur
o Meest belangrijke Nederlandse schilders na 1945
o De theoretische drijfveer achter de situationisme
o Project nieuw Babylon
o Provo

Constant als Mede oprichter van cobra
o Copenhagen Brussel Amsterdam (CoBrA )
o Heeft maar 3 jaar bestaan (1948-1951)
o Opgericht door Karel Appel.
o Het werd eerder een instelling genoemd dan een kunststijl
o Spontaan en experimenteel
o Inspiratie : kindertekeningen, niet westerse kunst, inheemse volken en culturen
o Deze kunst kwam eind jaren 40 ter weeg want naturalistisch was Nazi stijl, verbannen stijl was abstracte kunst,
expressionisme etc.
o Getekend door trauma, ze willen terug naar de onschuld
o Het is internationalistisch, en dus tegen vorm van het voorheen nationalistische in de oorlog.
o Modern experimenteel is progressief en nationaal
o Traditioneel en naturalistisch is rechts conservatief en nationalistisch

Interesse architectuur stedenbouw
o Constant vrienden met Aldo van Eyck
o Van Eycks ideeën over stedenbouw en ruimtelijke interesse
o Maakte speeltuinen in Amsterdam.
o Constant grijpt beetje terug naar Mondriaan

William Sandberg
o Probeerde Cobra op de kaart te zetten
o Hij wilde Shockerend en wilde het conservatieve van Nederlandse kunst verbreken

Constant als situationist
o In 1956 neemt hij een vlucht naar Alba congres (Asger jon) unitair urbanisme (synthese kunst en technologie die
nieuwe levenswaarden zou moeten aanmoedigen en realiseren
o Ontmoeting Guy Debord leider van de lettristen
o 1957 is de oprichting van het Situationisten internationale (marxistisch, politiek, avant-garde) de SI
o Alledaagse stedelijke ervaring ontwrichten en transformeren

Unitair urbanisme
o In 1958 schrijven Debord en Constant declaratoir d’Amsterdam
o Uitvinden nieuwe vormen in architectuur en stedenbouw
o Kritiek kapitalisme

, Lisa Timmerman
o Humanisering in Parijs
o Hier tegen : Privaat belang, gesegmenteerd , alles onderverdelen
o Dit gaat verloren : Spontaniteit, diversiteit, lokaal vervangen door abstract, homogeen, functioneel
o Le Corbusier is de pionier, met zijn wijkplannen.

Resultaat unitair urbanisme
o Ze vinden het saai en voorspelbaar en dat willen ze veranderen ze proberen dus open publieke ruimtes terug te
brengen en menselijk te maken en waar verassing en conflict is. weg met de verdeling, versnippering,
stratificatie.
o Derivé : stad ervaren op basis van spontane impulsen en verlangens

Psychogeografie
Een sfeer van de stad in kaart brengen wat doet de omgeving met mijn gemoedtoestand zo breng je emoties in
ruimtes op een semi wetenschappelijke wijze

Nieuw Babylon
o Project voor maatschappelijke revolutie
o Toekomst met spontaniteit en speelsheid
o Zedige losbandige spelende mens (Homo Ludens)
o Dynamische en veranderende omgeving
o Plek van avontuur en ontdekking
o Modulaire inrichtingen
o Licht en transparante materialen voor openbare ruimtes en het collectief
o Goede communicatie netwerken voor goed contact tussen iedereen (zoals nu is)
o Radicale overweging van hoe we moeten leven en niet alleen een bouwplan
o Beetje een invloed van de vooroorlogse stijl, een visie van bovenaf, abstract en avant-garde

Debord en Constant krijgen ruzie

Debord vind constant te idealistisch en probeert te veel in 1 keer te veranderen. Hij wilde gelaagd geschiedenis
opgraven. Iedereen ruzie met Debord. De SI word steeds politieker en veel mensen gaan weg, kunst word secundair
Debord schrijft boek dat in de jaren 70 gepakt voor de Linkse theorie en politiek anarchisme en buiten de kunst.

Jacqueline de jong
o Autobiografisch en politieke werken
o In 1960 bij de SI
o Tot cobra gerekend maar pas veel later word als erfenis ervan beschouwen
o Bekend vooral voor het zijn van een vrouw

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisatimmerman2003. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.