Samenvatting van het gehele boek Motiverende gespreksvoering voor sociaal-agogisch werk. De samenvatting omvat hf 1 t/m hf 10. Gebaseerd op het vak casemanagement in hulpverleningstrajecten van LOI Hogeschool. Ook in bundel verkrijgbaar met alle verplichte literatuur voor dit vak.
Samenvatting:
Motiverende gespreksvoering voor sociaal-agogisch werk:
coachen bij gedragsverandering
Auteurs: Michaela van der Ven & Frank Goijarts
Motiverende gespreksvoering bestaat globaal uit drie stappen:
1. De relatie aangaan.
2. Focus aanbrengen: het samen met de cliënt bepalen van onderwerp en richting van de
begeleiding of hulpverlening.
3. Plannen: het ontwikkelen, implementeren en vasthouden aan een veranderplan.
Hf 1: Motiverende gespreksvoering: een introductie
Motiverende gespreksvoering (MG) = een cliënt- en doelgerichte communicatiestijl die de eigen
motivatie van cliënten probeert te vergroten door het verkennen en verminderen van hun
tegenstrijdige gevoelens (ambivalentie) over verandering, zodat er bij de cliënt een groter
commitment ontstaat om verandering te realiseren.
Motivatie is een combinatie van:
1. Willen: de bereidheid om te veranderen.
2. Kunnen: het vermogen om daadwerkelijk te veranderen.
3. Klaar zijn: gereedheid, het juiste tijdstip om te veranderen.
Kenmerken van motivatie:
Motivatie voorspelt actie: hoe hoger de motivatie, hoe groter de kans dat iemand een
bepaalde activiteit zal beginnen en afmaken.
Motivatie is gedragsspecifiek: motivatie is gekoppeld aan een bepaald doel.
Motivatie is veranderlijk: motivatie kan toenemen of afnemen.
Motivatie is interactief: anderen hebben invloed op de mate van motivatie.
Motivatie kan van binnenuit of van buitenaf beïnvloed worden: onder invloed van
interne en externe factoren.
MG werkt doordat het drie voorwaarden voor verandering ondersteunt:
1. Vermindert weerstand.
2. Vergroot het belang van veranderen.
3. Lokt verandertaal uit.
Verandertaal = uitspraken die te maken hebben met de wil of het idee van de cliënt om te
veranderen.
Redenen waarom MG goed aansluit bij een sociaalagogische benadering:
a. Past bij de kernwaarden van het sociaal-agogisch werk.
b. Sluit aan bij methodisch werken en is evidence-based.
c. Werkt voor doelgroepen met verschillende culturele achtergrond.
d. Flexibel en goed inpasbaar in andere aanpakken.
e. Effectief als cliënten verandering afhouden en/of bij weerstand.
f. Gaat over gedragsverandering.
Werkomgeving: alle settings, zowel individuen, (gezins)systemen als groepen.
Wanneer past MG niet?
Als de professional zelf een duidelijk doel of belang heeft bij de uitkomst.
Bij een acute crisissituatie.
Voorwaarden MG:
Taalvaardigheid van de cliënt.
Cliënt is in staat te reflecteren op zijn eigen motivatie en in staat zelf keuzes te maken.
1
, Hf 2: Theorie en achtergronden
Doel MG: gedragsverandering en/of op een andere manier voelen of denken over jezelf of een
situatie.
Theorieën die in relatie staan tot MG:
► Cliëntgericht gespreksmethode
Uitgangspunten vergelijkbaar met die van MG: mensen hebben een innerlijke drang om zich te
ontwikkelen, waardoor zij uit zichzelf ervaringen zoeken die groei en ontwikkeling ondersteunen.
Zowel MG als CG ondersteunen deze ontwikkeling.
Verschillen:
- CG is non-directief: de professional stuurt niet en ondersteunt de cliënt slechts in het
onderzoeken en maken van eigen keuzes.
- MG is doelgericht: de begeleiding of hulpverlening heeft een bepaald doel en de vragen en
reacties van de professional ondersteunen dit doel.
► Zelfdeterminatietheorie (Self Determination Theory (SDT))
Theorie over persoonlijkheidsontwikkeling en zelfgemotiveerde gedragsverandering. Het
uitgangspunt is dat mensen beschikken over psychologische basisbehoeften (needs), de
noodzakelijke basisvoorwaarden die nodig zijn om te functioneren.
1. Behoefte aan autonomie: de behoefte om eigen richting in het leven te kunnen bepalen,
eigen doelen te stellen en eigenaar te zijn van de eigen ontwikkeling. Hoe autonomer de cliënt zich
voelt, hoe gemakkelijker en hechter hij zichzelf verbonden kan voelen met anderen.
2. Behoefte aan competentie: dit houdt in dat iemand zich, onder positieve en
ondersteunende omstandigheden, capabel genoeg voelt om de eigen ontwikkeling vorm te geven,
om keuzes te maken en tot actie te komen.
3. Behoefte aan verbondenheid: dit is de behoefte aan hechte, intieme relaties met mensen.
Het gaat om de kwaliteit van deze relaties.
Zes vormen van motivatie binnen SDT:
1. Amotivatie: als mensen het gevoel hebben zelf niets te kunnen veranderen, door gebrek
aan competentie, self-efficacy of het gevoel geen invloed te kunnen uitoefenen vanwege
omstandigheden of aangeleerde hulpeloosheid.
2. Externe motivatie: motivatie die gestuurd is door invloeden van buitenaf, omdat er sociale
druk op je uitgeoefend wordt.
3. Introjectie van motivatie: motivatie gebaseerd op het streven naar versterken van je
eigen waarde, de motivatie komt voort uit het gevoel te moeten voldoen aan de verwachtingen van
anderen. Doordat je je gevoelens van eigenwaarde laat bepalen door de omgeving, blijf je jezelf
afhankelijk voelen van de waardering door anderen en blijf je kwetsbaar.
4. Motivatie die voortkomt uit identificatie: ontstaat doordat je inziet en accepteert dat
bepaald gedrag belangrijk is om bepaalde, door jezelf gewenste gevoelens en resultaten te
kunnen behalen. Je hebt daarbij het gevoel zelf de verandering in gang te zetten.
5. Geïntegreerde motivatie: motivatie die in overeenstemming is met alle zaken waarmee je
jezelf identificeert en aansluit bij je kernwaarden en overtuigingen. Je hebt het gevoel dat je de
gedragsverandering zelf hebt gewild.
6. Intrinsieke motivatie: motivatie voor een activiteit die je leuk vindt om te doen, die je
prettig, interessant, stimulerend of uitdagend vindt.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper corneliamvandorp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
