Een samenvatting voor tweede jaars Social Work studenten. De samenvatting bevat de inhoud van de PowerPoints en de verplichten pagina's uit de boeken: 'Mens en Recht' en 'Ethiek in sociaal werk'.
Recht en Filosofie
Les 1 – Inleiding recht
Zelfbeschikkingsrecht (autonomie)
Het recht om te beslissen over:
Je lichaam
Je privacy
Je vrijheid van bewegen
Deze rechten vinden we in:
De internationale verdragen, zoals IVBPR (internationaal verdrag inzake burgerrechten en
politieke rechten) EVRM (Europees gedrag voor de rechten van de mens) , als mensenrechten
(universeel)
De Grondwet als grondrechten (alleen van toepassing voor de burgers van Nederland)
Het zelfbeschikkingsrecht vloeit voort uit een tweetal belangrijke individuele grondrechten:
> Het recht op bescherming van de persoonlijke levenssfeer (art. 10 GW)
1. ‘ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te stellen beperkingen, recht op
eerbiediging van zijn persoonlijke levenssfeer’.
> De onaantastbaarheid van het lichaam (art 11 GW)
2. ‘ieder heeft, behoudens bij of krachtens de wet te Onaantastbaarheid van het lichaam =
Dat er geen onderzoek en behandeling
stellen beperkingen, recht op onaantastbaarheid van
aan of in het lichaam kan plaatsvinden
zijn lichaam’.
als de patiënt dit niet wil.
Grondwet
Artikel 10 – Privacy
Artikel 11 – Onaantastbaarheid
Artikel 15 – Vrijheidsontneming
Inbreuk maken op een wet mag soms (alleen als nodig is)
Klassieke grondrechten
De grondrechten die de burgers beschermen tegen de overheid
Kan je wel afdwingen bij de rechten
Sociale grondrechten
Dit moet de overheid wel doen voor de burgers
Kan je niet afdwingen bij de rechter
Voorbeelden:
- Recht op huisvesting
- Gezond milieu
Vrijwillige zorg
,Geregeld in de Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO), (onderdeel van boek
7 Burgerlijk Wetboek)
Een geneeskundige behandelingsovereenkomst moet aan de volgende eisen voldoen om
geldig te zijn:
Wilsovereenstemming
Handelingsbekwaam
Niet strijdig met de wet, goede zeden of openbare orde
Een geneeskundige behandelingsovereenkomst = een overeenkomst tussen een patiënt en een
zorgverlener.
Rechten van de cliënt/Patiënt (in de WGBO)
Recht op informatie (informed consent) (7:448 BW)
Recht op zelfbeschikking/autonomie (toestemming) (7:450 BW)
Recht op inzage in het patiëntendossier (art. 7:456 BW)
Recht op second opinion
Recht op zorgplan/zeggenschap over eigen leven(swijze)
Recht op privacy
Recht op informatie
Waarover moet inlichting worden gegeven:
- Zijn gezondheidstoestand
- Het voorgenomen onderzoek en de resultaten hiervan
- De aard en het doel van de behandeling
- De gevolgen van de behandeling en risico’s voor zijn gezondheid
- De alternatieven van onderzoek of behandeling die in aanmerking komen
- De vooruitzichten met betrekken tot zijn gezondheid
Voorwaardes
- Informatie moet begrijpelijk zijn voor patiënt.
- De informatie moet schriftelijk worden gegeven.
- De zorgverlener moet controleren of de patiënt de informatie heeft begrepen.
3 uitzonderingen
1. Als de patiënt bewusteloos is of als onmiddellijk ingrijpen noodzakelijk is.
2. De patiënt weigert informatie te ontvangen.
3. Als de zorgverlener inschat dat de waarheid omtrent de diagnose het belang van de patiënt
te ernstig schaadt, dan kan de zorgverlener besluiten om de patiënt niet te informeren.
Toestemmingvereiste
In het algemeen geldt dat er geen onderzoek of behandeling mag plaatsvinden als de patiënt
hiervoor geen toestemming heeft gegeven.
> Kleine ingrepen die niet ingrijpend zijn, wordt toestemming aangenomen.
> Voor grotere ingrepen wordt expliciet toestemming gevraagd.
Wilsverklaring; dit is een verklaring waarin de patiënt van tevoren zijn toestemming geeft voor een
behandeling in de toekomst of een toekomstige handeling weigert.
, - De voorwaarde is dat de patiënt wilsbekwaam is op het moment dat hij de verklaring
ondertekende.
Inzagerecht
Iedereen vanaf 12 jaar heeft het recht op inzage in gegevens die over hem zijn vastgelegd en ook het
recht heeft om deze gegevens te verbeteren.
- Recht op kopieën van zijn dossier.
- Gegevens van derden die betrokken zijn bij de behandeling vallen NIET onder het inzage
recht.
- Persoonlijke aantekeningen van zorgverlener vallen ook NIET onder het inzagerecht.
De wetgever heeft bepaald dat medische dossiers 15 jaar moeten worden bewaard. Een patiënt kan
echter eerder verzoeken om vernietiging van zijn dossier.
Recht op second opinion
De patiënt heeft altijd recht om een second opinion aan te vragen bij een andere onafhankelijke
zorgverlener.
Dit kan gebeuren omdat de patiënt twijfelt over de diagnose of niet zeker weet of hij toestemming
moet geven of niet.
Relatie van de professional met de cliënt
In de relatie met de cliënt zijn twee grondrechten van belang:
1. Het recht op eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer (Art. 10 GW)
Recht op privacy respecteren. Dit betekend dat hij soms niet de door derden gevraagde
informatie mag geven. (beroepsgeheim)
2. Het recht op onaantastbaarheid van het menselijk lichaam (Art. 11 GW)
Recht op persoonlijke integriteit van de cliënt respecteren. Dit betekent bijvoorbeeld dat een
professional geen geweld mag toepassen. Het betekent ook dat de professional geen
seksuele relatie mag aan gaan met zijn cliënt, ook niet als de cliënt er zelf om vraagt.
Dwang in het recht
Betekenis: iemand wordt tegen zijn wil in genoodzaakt om iets te doen of te laten.
Juridische betekenis: er wordt een inbreuk gedaan op het zelfbeschikkingsrecht van een
persoon.
De rechtvaardiging voor dwang is vastgelegd in de wet.
Strafrecht – alle rechtsregels die gaan over gedrag dat stafwaardig is.
Bestuursrecht – De overheid beslist.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper JasmijnLauber. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.