Samenvatting uit de boeken Handboek voor leraren, Samenwerkend leren en De vijf rollen van een leraar. De samenvatting kan gebruikt worden voor het vak didactiek, leersituaties met activerende didactiek. Ookwel voor beroepssituatie bs 3. Ook zijn de presentaties meegenomen in de samenvatting. Ik vo...
Wat maakt een les effectief?
individuele uitleg is de meest effectieve werkvorm. Onderwijspsycholoog Bloom bewijst een-op-een
onderwijs het meest effectief. Individuele uitleg kenmerken die het leren bevorderen;
- De leerstof wordt op het juiste niveau aangeboden
- De leerling kan het nut van de leerstof ervaren
- De leerling wordt individueel aanspreekbaar gemaakt
- De docent doorgrondt de structuur en de denkstappen in de leerstof
- Het leren en het deken van de leerling is zichtbaar
- Directe feedback
De leerstof wordt op het juiste niveau aangeboden
Te ingewikkelde leerstof overweldigd de leerling, te simpele leerstof daagt de leerling niet uit
waardoor motivatie verloren gaat. Met individuele les kan docent direct inspelen op niveau.
Doormiddel van een instaptoets kan je groepniveau bepalen.
De leerling kan het nut van de leerstof ervaren
Leerling wordt gemotiveerd als ze het nut weten. De leerling gaat nut geven aan de te leren stof.
De leerling wordt individueel aanspreekbaar gemaakt
Door de leerling aanspreekbaar te maken, dwingt de docent de leerling als het ware om mee te
denken en mee te doen. In de groep kan je dit bereiken door een vraag te stellen gevolgd met
denkpauze en daarna zelf een naam te noemen die hem mag beantwoorden.
De docent doorgrondt de structuur en de denkstappen in de leerstof
De docent moet voor zichzelf helder hebben met de structuur van de leerstof is en welke
denkstappen nodig zijn om de materie te doorgronden.
Het leren en het denken van de leerling zijn zichtbaar
Wanneer een leerling fouten aanname doet en hierop doorleert word het fout aangeleerd. Om
kennisconstructie te bevorderen moet nieuwe leerstof niet kant en klaar aangeboden worden.
Essentieel om te controleren voordat leerlingen zelfstandig aan de slag gaan. Dit kun je doen door de
opdracht door de leerlingen zelfstandig aan het werk laten gaan.
De feedback is direct
Leerling met veelvuldig feedback krijgt kan zijn leerproces bijstellen en daardoor effectiever leren.
Ook wordt zelfvertrouwen ontwikkelen wat leren kan bevorderen. In een groep kun je leerlingen hun
werkproces laten verwoorden of op elkaar feedback laten geven.
Functie van een toets
Van berkel, bax en joosten-ten brinke onderscheiden drie soorten functies van een toets;
- Selectie, gericht op toelating (summatief)
o Word voor de start van opleiding/cursus afgenomen. Selectieve functie → wel of niet
aangenomen worden
- Kwalificatie, gericht op niveaubepaling (summatief)
o Aan het eind van de periode afgenomen en heeft kwalificerende functie
- Leermiddel, gericht op bijsturing (formatief)
o Tijdens het leerproces afgenomen.
Formatieve functie gericht op sturing
Formatieve toets geeft informatie over het leerproces en het prestatieniveau van de leerling. Op
basis van resultaat wordt bepaald waarin leerproces leerling zich bevindt. Cijfer telt niet mee voor
het rapport. Ze hebben een bijsturende functie
1
,Summatieve functie gericht op beoordeling
Summatieve toets is op basis van toetsresultaten een beslissing word genomen.
- Selectie en kwalificatie
o Wordt voorafgaand aan de opleiding ingezet en bepaalt of iemand wordt toegelaten.
o Toets aan het eind van een periode met een kwalificerende functie word bepaald als
leerling met gewenste niveau beheerst.
- Kleinere summatieve toetsen hebben nadelen;
o Te weinig of geen oefentijd gekregen
o Alle uitwerkingen worden belangrijk gemaakt
o Veel nakijken en voorzien van feedback
o Leerlingen ervaren geen deadlines en studeren niet voor een toets
Peer assessment
De beoordeling in handen van leerlingen. Ze geven elkaar punten of een totaalcijfer. Het zinvol om
wel toelichting op het cijfer te laten geven.
Beoordelende blik van een medeleerling heeft voordelen dag leerlingen;
- Elkaar aanspreken in eigentaal
- Als groep functioneren en zo methodisch leren samenwerken
- Geprikkeld worden door de prestaties van anderen
- Zelf ook leren van beoordelen door het verwoorden van opgemerkte zaken
- Medeverantwoordelijkheid geen voelen voor hun eigen leerproces
- Beseffen dat hun leerervaring onderdeel is van een grotere complexe taak
Toewerken naar doelen
Onderwijs is intentioneel. (streven naar een bepaald kennis- en vaardigheidsniveau dat bereikt moet
worden in een bepaalde tijd)
Einddoelen en tussendoelen
Eindniveaus worden vastgesteld door de overheid. Op einddoelen te bereiken zullen er voorafgaand
tussendoelen moeten worden behaald.
Kerndoelen en referentieniveaus onderbouw voortgezetonderwijs
Zijn 58 kerndoelen vastgesteld, deze zijn geclusterd in 7 domeinen.
- Leerplan → per leerjaar inhoud uitgeschreven
Eindexamen vo: PTA, syllabi en inspectie
Eind van voortgezet onderwijs maken leerlingen eindexamen, bestaand uit schoolexamen en centraal
examen.
- Soorten centrale examens
o CSE → centraal schriftelijk examen
o CBT → computer based testing, beelschermexamen
o CPE→ centraal praktisch examen
o CSPE→ centraal schriftelijk en praktisch examen
- Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA)
o Elke school eigen invulling maar moet voldoen aan eisen van toetsprogramma
- Examenprogramma en Syllabi
o In examenprogramma staat de inhoud van centraal en schoolexamen
o Gedetailleerd informatie over centraal examen staat in syllabi
- Examenuitslag
o Cijfer eindexamen is gemiddelde van school en centraal examen.
- Rol van inspectie bij voorgezet onderwijs bij de examinering
o Beoordeelt de verschillen in becijfering tussen school en centraal examen
2
, Kwalificatiedossier mbo: OER, examenprofiel en inspectie
Competenties die studenten moeten verwerven door middel van kerntaken en werkprocessen. Wat
student moet kunnen staat in kwalificatiedossier
- Kwalificatiedossier in het mbo
o Moeten voldoen aan 3 eisen
▪ Beroepskwalificatie
▪ Burgerschap → eisen van de maatschappij
▪ Loopbaan
- OER, onderwijs en examenregeling in het mbo
o OER komt overeen met PTA
Verantwoordelijkheid van leraren
Je moet als leraar op de hoogte zijn van het toetsen- en examenbeleid, om verschillende redenen
- Weten welke consequenties toetsen hebben en welke impact cijfers op leerlingen hebben
- Weten welke toetsen voorafgaan aan eindtoets
- Niet te lang bij 1 onderwerp blijven
- Voldoende oefentijd in de les inbouwen
- Lessen en plannen onderling afstemmen
leerdoelen vertalen naar toetsen
leerdoelen concreet en meetbaar maken
- Aanwijsbare prestatie → welke minimumprestatie een leerling moet leveren om een
voldoende te halen. Bijvoorbeeld binnen 2 uur of 7 van de 10 vragen
- Gedrag → beschrijving van wat een leerling met de leerstof moet kunnen om tot de
aanwijsbare prestatie te komen
- Inhoud → een zo concreet mogelijke beschrijving van de inhoud waarop de leerling zijn
gedrag moet toepassen
- Voorwaarden → omschrijving van de omstandigheden waaronder de leerling het gedrag
moet tonen
De taxonomie van Bloom
Brengt zes cognitieve niveau’s in kaart
- Onthouden: reproductieve toetsvragen (benoem, beschrijf, citeer, som op)
o Noem de bestanddelen van de legering messing
- Begrijpen: toetsvragen gericht op begrip en inzicht (concludeer, interpreteer, leg uit)
o Geef in eigen woorden de betekenis van het woord
- Toepassen: toepassingsgerichte vragen (bereken, los op, maak, verander)
o Bereken de inhoud van het aquarium in de klas
- Analyseren: beroep op analystische vaardigheden (analyseer, deduceer, licht toe)
o Analyseer of sprake is van een beschouwende of betogende tekst
- Evalueren: gericht op het maken van een persoonlijke afweging( bekritiseer, beoordeel,
rechtvaardig)
o Tot ewlk oordeel kom jij als je alle politieke partijprogramma’s belicht
- Creëren: gericht op het maken van een product (componeer, ontwerp)
o Ontwerp een milieubewuste kantine voor een mbo motorvoeruitgentechniek
Toetsvormen op de niveaus van miller
In beroepsonderwijs wordt gebruikgemaakt van de competentiedriehoek van Miller. Opgebouwd in
vier lagen:
- Does: bovenste niveau laat een leerling zien dat hij zelfstandig kan handelen in complexe
praktijksituatue
- Shows how: derde niveau gaat het om kennen en kunnen
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper kayleigh-v96. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
