Thema 1
De DIO heeft inzicht in de beroepsethiek.
De DIO is in staat om beroepsethiek te gebruiken binnen zijn of haar rol als diëtist.
De beroepscode is een kwaliteitsinstrument voor de beroepsuitoefening. Patiënten/ cliënten (verder
cliënten genoemd) weten zich bij het aangaan van een professionele relatie met de diëtist verzekerd
van behandeling en begeleiding, die aan deze kwaliteitseisen voldoet. Diëtisten die zich registrere
De DIO kent de 4 grondbeginselen van ethiek.
4 grondbeginselen:
1. Niet schaden
2. Respect voor autonomie van de hulpvrager: recht op alle informatie tijdens de behandeling,
weigeren wanneer nodig.
3. Inzet voor het welzijn van de hulpvrager: individuele wensen respecteren, aard van de
hulpverlening mag niet meer belastend zijn dan noodzakelijk.
4. Rechtvaardigheid
Thema 2
De DIO kan de oorzaken van overgewicht benoemen.
De DIO kan de symptomen en factoren per oorzaak overgewicht benoemen.
De DIO kan per oorzaak overgewicht voorbeelden benoemen.
Oorzaken overgewicht:
- Leefstijl
Symptomen: ongezond calorierijk eetpatroon, zittende levensstijl, crashdiëten, te weinig activiteit,
overmatig alcohol.
- Mentaal
Depressieve klachten, stress, eetbuien (met braken) > depressie, boulimia, binge-eating.
- Medicijnen
Gewichtstoename na nieuwe medicatie of dosisverhoging. Voorbeelden medicijnen zie patho.
- Hormonaal
Acné, droge huid, overbeharing, onregelmatige menstruatie etc. Traagwerkende schildklier, syndroom
van Cushing (= teveel cortisol), groeihormoon tekort.
- Regelcentrum hersenen
Extreem veel eetlust, hersenletsel in het verleden, bestraling. Schade aan/tumor in hypothalamus.
- Genetisch
Extreem veel eetlust, overgewicht op jonge leeftijd, autisme, mentale of motorische
ontwikkelingsachterstand, abnormale lichaamsvormen. Afwijking in DNA, syndroom.
De DIO kan benoemen wat de belangrijkste determinanten van overgewicht zijn.
1. Leefstijl (roken, lichaamsbeweging, alcoholgebruik)
2. Persoonlijke factoren (bloeddruk, aanleg voor overgewicht)
3. Omgevingsfactoren (sociale en fysieke omgeving)
Thema 3
De DIO weet wat stress veroorzaakt.
, Stress wordt veroorzaakt door stressoren: externe gebeurtenissen/situaties die psychologische en
emotionele stress veroorzaken. Distress (psychologische stress) is je complete reactie als gevolg van
een externe stressor.
De DIO kent de belangrijkste traumatische en chronische stressoren.
Traumatische stressoren: catastrofale gebeurtenissen (natuurramp, aanslag). Situaties die onze eigen
lichamelijke veiligheid of van anderen bedreigen en gevoelens van angst opwekken.
Op persoonlijk niveau: verlies van een dierbare, scheiding > rouw.
Posttraumatische stressstoornis: de psychische/fysieke responsen van het trauma opnieuw beleven.
Chronische stressoren: langdurig en langzaam ontwikkelen. Financiële problemen,
huwelijksproblemen, slechte woonomstandigheden (armoede).
- Maatschappelijke stressoren: druk door onze sociale/culturele/economische omgeving. Bijv.
Werkloosheid, armoede, racisme. Media belangrijke maatschappelijke stressor.
- Belangrijke levensgebeurtenissen: nieuwe baan, studie, geboorte van kind.
- Kleine ergernissen: wachten > niet kunnen bereiken van je doel. Te maken met cognitieve
beoordeling.
Compassiemoeheid/secundaire traumatische stress (= toestand van psychologische
uitputting die de professionals na langdurig contact met lijdende cliënten
gestrest/onverschillig maakt voor degenen die het moeilijk hebben). Burn-out (uitputting,
cynisme, lage productiviteit).
De DIO weet wat de lichamelijke en fysiologische effecten zijn van stress.
Fysiologische arousal. Versnelde hartslag en ademhaling, stijging bloeddruk, kippenvel, afscheiding
adrenaline door bijnieren, toename transpiratie; acute stress: vorm van reactie op stressor met
beperkte duur. Fight or flight.
Bij mannen: hogere productie cortisol. Bij vrouwen: oxytocytine in combinatie met oestrogeen
De DIO kent de belangrijkste gedragsdeterminanten van Overgewicht.
De DIO kent de belangrijkste persoonlijkheidskenmerken die van invloed zijn op het ontstaan
van stress.
Persoonlijkheidskenmerken van invloed op stress
Persoonlijkheidstype A: concurreren, agressiever, vijandig > arousal neemt sneller toe en hoger.
Persoonlijkheidstype B: ontspannen
De DIO heeft inzicht in de relatie stress en het immuunsysteem.
Stress en imuunsysteem: immunosuppressie: verminderde werking immuunsysteem > vatbaarder
voor ziekten.
Psychologische stress > veroudering van cellen.
Thema 4
De DIO kent het begrip spiegelneuronen.
Spiegelneuronen: je voelt een emotie wanneer je de emotionele toestand van iemand anders
waarneemt, bijv. bij zielige film.
De DIO kent de verschillende onderdelen en functies van emoties.
Onderdelen emoties: fysiologische arousal, subjectieve gevoelens, cognitieve interpretatie,
gedragsmatige reacties
Angst > adequaat reageren op levensbedreigende situaties.